محققان با انجام یک آزمایش خارقالعاده دریافتند که هوش مصنوعی میتواند با خواندن ذهن، تصاویری دقیق از افکار انسان را خلق کند.
آیا تا بهحال آرزو کردهاید که میتوانستید تصویری از آنچه فکر میکنید را به کسی نشان دهید؟ شاید هم سناریویی را تصور کرده باشید که در آن بدون استفاده از کلمات یا تایپ کردن با یکدیگر ارتباط قرار کنید. اکنون یک آزمایش جدید نشان میدهد که این ایدهها آنقدرها هم که بهنظر میرسند، دور از ذهن نیستند!
محققان اخیرا در حال کار بر روی فرآیند خلق تصاویر براساس افکار افراد هستند. آنها طی یک مطالعه، در حالیکه فعالیت مغز شرکتکنندگان را با استفاده از دستگاه تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) رصد میکردند، تصاویری را به آنها نشان دادند.
سپس، یک مدل کامپیوتری برای تشخیص الگوهای خاص فعالیت مغزی که با ویژگیهای بصری نظیر رنگ، شکل و بافت مطابقت دارد، آموزش داده شد. در مرحله بعد، از این مدل برای ایجاد تصاویر بر اساس آنچه شرکتکنندگان هنگام دیدن هر عکس به آن فکر میکردند، استفاده شد.
اگرچه نتایج این مطالعه بینقص نبود، اما مدل کامپیوتری توانست در 84% موارد تصاویری شبیه به نمونه اصلی را ایجاد کند و بهنوعی ذهن انسان را بخواند. با در نظر گرفتن پیچیدگیهای مغز انسان و چالش تبدیل فعالیت عصبی به تصاویر صحیح، این یک دستاورد قابل توجه است.
برای آموزش مدل کامپیوتری، محققان از مجموعه دادههای عظیمی متشکل از 160 هزار اسکن مغزی استفاده کردند که به رایانه اجازه داد الگوهایی در فعالیت مغز که با ویژگیهای بصری مختلف مطابقت دارد را تشخیص دهد. محققان همچنین فعالیت مغز هر شرکتکننده را بهمدت 20 ساعت اندازهگیزی کردند تا مدل مذکور را با امضاهای عصبی فردی تنظیم کنند.
خواندن ذهن با هوش مصنوعی، فناوری انقلابی در حوزههای گوناگون
درحالیکه این فناوری هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، از پتانسیل بالایی برای تحول در نحوه تعامل و ارتباط ما با رایانهها برخوردار است. برای مثال، افراد مبتلا به اختلالات عصبی که در هنگام صحبت کردن یا استفاده از دست خود با مشکل مواجه هستند، ممکن است بتوانند با استفاده از این فناوری برای برقراری ارتباط موثر بهرهمند شوند.
بدین ترتیب، آنها بهجای تکیه بر ارتباط کلامی یا نوشتاری قادر خواهند بود بهراحتی در مورد آنچه میخواهند بیان کنند، فکر کرده و سپس کامپیوتر متن یا گفتاری بر اساس افکار آنها تولید میکند. علاوه بر آن، فناوری مذکور میتواند در زمینههایی نظیر روانشناسی و علوم اعصاب نیز کاربرد داشته باشد، حوزههایی که میتوان از آنها برای درک بهتر نحوه پردازش اطلاعات بصری توسط مغز استفاده کرد.
فناوری خواندن ذهن توسط هوش مصنوعی همچنین در حوزه پزشکی برای توسعه درمان جدید اختلالات عصبی یا نظارت بر فعالیت لحظهای مغز در طول جراحی نیز نوید کاربردهای فراوانی را میدهد. در حالیکه چالشهای فنی و اخلاقی متعددی در این راه وجود دارند که پیش از عرضه این فناوری باید در جهت رفع آنها گام برداشت، اما احتمالا زودتر از آنچه تصور میکردیم، قادر خواهیم بود بهلطف هوش مصنوعی ذهن یکدیگر را بخوانیم و صرفا از طریق تفکر، با هم ارتباط برقرار کنیم.