وقتی صحبت از رمزارز یا همان ارزهای دیجیتال به میان میآید، بیشتر افراد خرید یک یا چند رمزارز و فروش آنها در قیمت بالاتر و کسب سود از این طریق به ذهنشان خطور میکند، اما خرید و فروش ارزهای دیجیتال تنها راه کسب درآمد از این بازار مالی نوپا نیست.
استیکینگ، موقعیت فروش تعهدی، استخر مشارکت، آربیتراژگیری، مشارکت در ایردراپ و… موقعیتهایی هستند که امکان کسب درآمد از بازار ارزهای دیجیتال را برای کاربران فراهم میکنند و در اینجا سه نوع از مهمترین این روشها را بررسی میکنیم.
استیکینگ
فرآیند ایجاد توکنهای جدید و تایید تراکنشها در برخی از شبکههای رمزارزی نیاز به مشارکت و ذخیره دارایی کاربران دارد. شبکه برای تشویق افراد به مشارکت در این فرآیند، به آنها پاداش میدهد. این پاداش در ازای قفل کردن رمزارزها یا اصطلاحا استیک کردن دارایی در یک بازه زمانی مشخص پرداخت میشود و واژه استیکینگ از همینجا میآید.
این روش از قبل در بسیاری از شبکههای رمزارزی و نیز در پلتفرمهای خارجی وجود داشت، اما استفاده از آن برای کاربران داخل ایران یا مقدور نبود یا ریسکها و خطراتی مثل مسدود شدن دارایی وجود داشت. ضمن اینکه مکانیسم استیکینگ در بعضی شبکهها هم پیچیدگیها و فوت و فن خاص خود را دارد.
از مدتی قبل این سرویس به نوبیتکس اضافه شده است و به این ترتیب کاربران با انتخاب شبکه و بعد از چند کلیک ساده، مدیریت استیکینگ داراییشان را به نوبیتکس میسپارند. با این روش هم دارایی کاربران نزد نوبیتکس مجدداً به چرخه فعالیت شبکه بلاکچین برمیگردد و هم ریسک ذاتی عملیات استیکینگ تا حد زیادی کنترل میشود.
نوبیتکس در واقع نقش واسطه بین کاربران و ولیدیتورها یا اعتبارسنجها را بر عهده گرفته است. در حالت عادی اگر کاربران میخواستند فرآیند استیکنگ را خودشان انجام دهند با پیچیدگیهای متعددی روبهرو بودند. ضمن اینکه استیکینگ در بعضی شبکهها که پاداش وسوسهکنندهای هم دارند نیاز به دقت و وسواس زیادی دارد.
نوبیتکس این فرآیند را تسهیل کرده و با نظارت مستمر بر فرآیند استیکینگ، ریسکهای آن را کاهش داده تا با رضایت کاربران، دارایی اندوخته آنها را در پروژههای استیکنیگ ذخیره و پاداش حاصل از آن را به کیفپول کاربری آنها واریز کند.
میزان پاداش هر شبکه رمزارزی وابسته به مدت زمان استیک کردن دارایی و در هر روز و هر ساعت متفاوت است، اما هیچکدام از این ارقام قطعی نیست و پاداش میتواند در بازه بسیار بزرگی نوسان داشته باشد. حتی حداقل مبلغی که با آن میتوان استیکینگ انجام داد و اینکه چه مدت بعد از لغو استیکینگ امکان برداشت اصل دارایی فراهم میشود با هم متفاوت است.
نوبیتکس تمام این شرایط را ابتدا در صفحه ویژه استیکینگ به کاربر ارائه میکند و او فقط باید انتخاب کند که در کدام طرح میخواهد مشارکت داشته باشد. پاداشی که در نوبیتکس به حساب کاربر منتقل میشود دقیقاً منطبق بر شرایط شبکه اصلی است و فقط درصد مشخصی بابت کارمزد نوبیتکس از مبلغ پاداش کسر میشود.
برای استفاده از این سرویس باید وارد صفحه استیکینگ نوبیتکس شوید.
فروش تعهدی
فروش تعهدی یکی دیگر از امکانات سودآوری از بازار ارزهای دیجیتال است و اینبار برعکس کسب سود در افزایش قیمت، کاربران با کاهش قیمت سود کسب میکنند.
فروش تعهدی قابلیتی است که معاملهگر برای سودآوری در روندهای نزولی بازار، مبلغی بهعنوان وجه تضمین در کیف پول تعهدی خود در صرافی قفل میکند؛ صرافی از استخر دارایی رمزارزی، معادل این مقدار وجه تضمین، وکالت فروش بیت کوین یا هر رمزارزی که تریدر قصد باز کردن پوزیشن فروش در آن را دارد، در اختیار او قرار میدهد.
کاربر متعهد میشود در یک بازه زمانی، بیت کوین یا هر رمز رمزارزی که وکالت آن را دریافت کرده به استخر دارایی وکالتدهنده بازگرداند و در واقع با پبشبینی روند نزولی بازار، بیت کوین را پس از دریافت وکالت فروش، میفروشد و با خرید بیت کوین در قیمت پایین، به تعهدات خود برای خرید مجدد عمل میکند. به این ترتیب با کاهش قیمت، معاملهگر، بیت کوین را در قیمت پایینتری خریداری میکند و به استخر دارایی برمیگرداند و از این طریق از تفاوت قیمت ورود و قیمت خروجش از موقعیت، سود کسب میکند.
امکان باز کردن موقعیت فروش یا همان پوزیشن سل در نوبیتکس برای نخستین بار در ایران ایجاد شده است.
هر موقعیت فروش تا ساعت 24 همان روز اعتبار دارد و بعد از آن در صورتی که توسط کاربر بسته نشود، بهصورت خودکار تمدید میشود؛ تمدید وکالت حداکثر تا سی روز میتواند ادامهدار باشد. هر موقع که وکالت فروش تعهدی تمدید میشود، علاوه بر کارمزد روزانه تمدید موقعیت که در حال حاضر صفر است و در آینده نیز عددی ناچیز خواهد بود، در صورتی که موقعیت فروش در سود باشد به ازای هر روز، 3 درصد از سود محقق شده معامله، به استخر دارایی وکالتدهنده تعلق میگیرد. این مبلغ زمان بسته شدن موقعیت و تنها در صورت سود کردن کاربر دریافت میشود.
در صورتی که قیمت بر خلاف پیش بینی معاملهگر حرکت کند و افزایش یابد، کاربر برای بازگرداندن میزان رمزارزی که وکالت فروش آن را از پلتفرم گرفته باید مبلغ بیشتری بپردازد و این مبلغ از وجه تضمینی که در ابتدا در کیف پول تعهدی خود قرار داده برداشت میشود.
برای شروع کار و باز کردن موقعیت فروش تعهدی در نوبیتکس، کاربر باید در ابتدا مقدار مورد نظر خود را که حداقل سیصد هزار تومان است، با ریال یا تتر بهعنوان وجه تضمین در کیف پول تعهدی خود درنوبیتکس قفل کند و در ازایش مقدار سیصد هزار تومان که با کسر کارمزد، 297 هزار تومان میشود، وکالت فروش دریافت کرده و بعد وارد معامله فروش شود.
این قابلیت مطابق با فروش تعهدی مصوب سازمان بورس و شورای فقهی بورس است که برای نخستین بار در بازار ارزهای دیجیتال در ایران وارد شده است.
با ایجاد این امکان در نوبیتکس، کاربران ایرانی بازار ارزهای دیجیتال میتوانند در پلتفرمی داخلی، از دو جهت بازار یعنی افزایش و کاهش قیمت سود کسب کنند. بدیهی است که ورود به این بازار نیازمند کسب آموزشهای لازم و خودداری از وارد کردن بخش زیادی از دارایی به معاملات است.
فروش تعهدی، مدلی منطبق بر اصول و قواعد شرعی برای دریافت وکالت و فروش دارایی در قبال وجه تضمین است که در بازار نزولی به کاربر کمک میکند تا از آن کسب سود کند. همانطور که گفته شد، این مدل معاملاتی، تا حدودی شبیه به short sell در بازارهای جهانی است با این تفاوت که در فروش تعهدی نوبیتکس، بهره، وام و قرض وجود ندارد و قراردادها در قالب وکالت خرید و فروش تعریف شده است.
استخر مشارکت
در حال حاضر کل رمزارزهای موجود در استخر مشارکت فروش تعهدی، ازسوی صرافی تامین میشود، اما نوبیتکس قصد دارد بهزودی امکان مشارکت کاربران در این استخرها را فراهم کند.
استخر مشارکت قرار است بهعنوان سرویس جدید نوبیتکس ارائه شود تا کاربران بتوانند با مشارکت در آن و طبق شرایط و ضوابط مشخصشده، کسب سود کنند. در این محصول کاربرانی که خودشان تحمل ریسک معاملات فروش تعهدی را ندارند، روش دیگری برای کسب سود از این نوع معاملات در نوبیتکس را انتخاب میکنند. به این ترتیب، کاربرانی بهعنوان وکالتدهنده، با مشارکت در تامین نقدینگی استخرها، در سود معاملاتی موقعیت فروش تعهدی شریک میشوند.
استخر مشارکت محلی است که موجودی کاربران وکالتدهنده در آنجا تجمیع میشود و به عنوان واسط در توزیع رمز ارزها و اعطای وکالتشان به وکالتگیرندهها و بازپسگیری از آنها عمل میکند.
سود حاصل از موقعیتهای فروش، بین وکالتگیرندگان و وکالتدهندگان تقسیم میشود، اما زیان احتمالی، بر عهده وکالتگیرندگان است. سهم سود متعلق به وکالتدهندگان به نسبت دارایی وکالتدهنده به حجم کل استخر در انتهای دوره فعالیت استخر تقسیم میشود. محاسبات سود و زیان هر استخر در فواصل یکماهه فعالیت استخر و برای موقعیتهایی است که تسویه و سود و زیان آن محقق شده باشد.
در نهایت همواره باید توجه کرد، بازار خرید و فروش ارزهای دیجیتال بازاری پرریسک است که کاربران غیر حرفهای باید با مدیریت سرمایه و خودداری از ورود حجم بالایی از داراییشان، وارد این بازار شوند.