آیا تاریخچه ورود سونی به عرصه کنسولهای ویدیویی را میدانید؟ یک نمونه اولیه بسیار کمیاب از اولین کنسول پلی استیشن اسرار بسیار مهمی را در این خصوص فاش میکند!
پلی استیشن، امروزه یکی از خوشنامترین برندها در دنیای بازیهای ویدیویی به شمار میرود و طرفداران فراوانی در سرتاسر دنیا دارد.
با این حال، سونی برای تبدیل کردن پلی استیشن به برند مطرح امروز، مسیری طولانی را طی کرده است.
این کمپانی نخستین شرکتی بود که ایده استفاده از سی دی رام را به کنسولهای ویدیویی آورد و تغییر شگرفی در تاریخ این صنعت رقم زد. در ادامه، با هر نسل از کنسولهای PlayStation، سونی راهی جدید برای پیشرفت قابلیتهای گرافیکی یا حافظه کنسولهایش پیدا میکرد و هر بار، حد و مرزهای فناوری در این صنعت را جابجا مینمود.
بنابراین بیدلیل نیست که کنسولهای این کمپانی فروشی چنین خیره کننده را تجربه کردهاند و کنسول پلی استیشن 5 به ادعای خود سونی، از زمان عرضه تا به امروز، بیش از 38.4 میلیون نسخه فروش داشته.
البته این موفقیت پلی استیشن یک شبه به دست نیامده و حاصل سالها خلاقیت، نوآوری و پشتکار ژاپنیهاست.
نخستین تجربه سونی در بازار بازیهای ویدیویی بههیچ وجه قرار نبوده یک کنسول مستقل باشد؛ بلکه در ابتدا قرار بوده این کمپانی محصولی مشترک را با یکی از بزرگترین رقیبان خود در حال حاضر، یعنی نیتندو، تولید کرده و روانه بازار نمایند.
این کنسول قرار بود Super NES CD-ROM نام داشته باشد و نسخه جدیدتر و پیشرفتهتری از Super NES باشد که قادر به اجرای بازیها از روی سی دی است.
بد نیست بدانید که این همکاری جذاب نینتندو و سونی باعث شده بود که بسیاری از علاقمندان، این کنسول را «نینتندو پلی استیشن» بنامند.
البته همانطور که پیشبینی کردید، این همکاری سونی و نینتندو پایان خوشی نداشت تا یکی از امیدوارکنندهترین همکاریها در دنیای بازی به شکست منجر شود.
در ادامه این متن سعی داریم به بررسی دقیقتر این همکاری نینتندو و پلی استیشن و تولید نمونه اولیه کنسول بسیار کمیابی سونی بپردازیم.
همکاری شیرین سونی و نینتندو چگونه آغاز شد؟
بر اساس گزارشهایی که وبسایت Kotaku تهیه کرده، به دنبال عرضه موفقیتآمیز کنسول NES که با نام Famicom (مخفف Family Computer) هم شناخته میشود، یکی از مهندسین سونی به نام کن کوتاراگی تصمیم گرفت این کمپانی را وارد عرصه بازیهای کامپیوتری کند.
بر همین اساس، سونی مذاکرات خود با نینتندو را با هدف ساخت چیپ صوتی کنسول SNES آغاز کرد. نتیجه این مذاکرات مثبت بود و سونی توانست به تولیدکننده چیپهای صوتی کنسول Super Nintendo Entertainment System تبدیل شود. بنابراین اگر از کیفیت صدای کنسول قدیمی نینتندو رضایت دارید، احتمالا باید از سونی تشکر کنید!
موفقیت خیرهکننده کنسول SNES باعث تمایل طرفین به همکاری گستردهتر شد؛ خصوصا با در نظر گرفتن این نکته که سی دی رام در حال قدرت گرفتن بود و شرایط برای استفاده از این فناوری در عرصه بازیهای ویدیویی از هر زمانی بیشتر مهیا شده بود!
کوتاراگی، مهندسی که زمینه همکاری سونی و نینتندو را فراهم کرده بود، بار دیگر زمینهساز همکاری بیشتر این دو غول بزرگ ژاپنی شد و برای نخستین بار ایده جایگزینی کارتریج با سی دی رام در کنسولهای بازی را مطرح کرد.
بر اساس اطلاعات و اخبار منتشر شده، بر خلاف سونی که بهشدت به استفاده از CD-ROM در کنسول بعدی نینتندو علاقمند بود، خود نینتندو علاقه چندانی به این کار نداشت و بودجه لازم برای توسعه این فناوری برای SNES را با بیمیلی تمام در اختیار سونی قرار داد.
به این ترتیب، سونی مامور افزودن سی دی رام به کنسول SNES نینتندو شد. همچنین قرار بود این افزونه این سی دی رام و ملحقاتش، PlayStation نامگذاری شوند!
خیانت نینتندو به سونی؛ زمینهساز شکلگیری کنسول پلی استیشن!
با توجه به عدم حمایت اولیه نینتندو از تعبیه سی دی رام در کنسول SNES قابل پیشبینی بود که همکاری این کمپانی با سونی خیلی زود به پایان برسد.
در عین حال، سونی که در سال 1989 کمپانی Sony Imagesoft را با هدف انتشار بازیهای ویدیویی تشکیل داده بود، با تلاش شبانهروزی روی این افزونه سی دی رام، امیدوار بود که با به کار گرفتن آن در SNES بتواند به دنیای سخت افزارهای حوزه گیمینگ هم ورود کند. در این زمینه، کن کوتارارگی و همکارانش امیدوار بودند که نسخه سی دی خور کنسول SNES در رویداد CES 1991 نمایش داده شود!
با این وجود، 48 ساعت پیش از رویداد رسمی نینتندو در مراسم CES، نینتندو به مدیران سونی خبر داد که افزونه سی دی رام این کمپانی را نپسندیده و از آن در نسل جدید SNES استفاده نخواهد کرد!
اما سونی ایده سی دی رام خود را رها نکرد و پس از ناامیدی از نینتندو، بهسراغ فیلیپس رفت و سعی کرد ایده کنسول مجهز به CD-ROM را به کمک این کمپانی به محصول تجاری تبدیل کند.
به این ترتیب، خیانت نینتندو به سونی زمینهساز پرورش ایده ساخت یک کنسول مستقل از سوی سونی شد؛ کنسولی که این کمپانی در همایش خود در این رویداد بهطور رسمی از آن رونمایی کرد.
البته همکاری سونی با فیلیپس هم فرجام چندان خوشی نداشت؛ بهطوری که هر دو کمپانی سرانجام تصمیم گرفتند کنسولهای اختصاصی خود را تولید کنند.
دستگاه CD-i فیلیپس البته با اقبال چندانی روبرو نشد و در میان نسلهای مختلف از کنسولهای ویدیویی، چندان شناختهشده نیست.
در عین حال، این همکاریهای نافرجام پایان کار نبود و سونی را از مسیر خود برای عرضه یک کنسول گیمینگ پرقابلیت و جذاب منحرف نکرد.
نمونه اولیه پلی استیشن؛ کنسول شکستخورده یا یک آیتم برای موزهها؟
یکی از مهمترین دلایلی که باعث شد منحل شدن پروژه SNES CD-ROM باعث تعجب سونی شود آن بود که این کمپانی بیش از 200 نمونه اولیه از این کنسول را تولید و آماده رونمایی کرده بود.
وبسایت ArsTecnica در همین زمینه گزارش داده که تمامی نمونههای اولیه تولید شده از این کنسول کنسل شده، بهجز یکی، نابود شدند!
در سال 2015 یکی از کاربران شبکه ردیت با انتشار پستی در این شبکه، تصویری از یک نمونه اولیه کنسول Super NES CD-ROM، متعلق به پدرش را منتشر کرد.
انتشار این تصویر باعث شد توجهات فراوانی به این محصول منحصربفرد جلب شود؛ بهطوری که چند سال بعد، وبسایت Kotaku توانست صاحب این کنسول را متقاعد کند که آن را در یک مزایده به فروش برساند.
این مزایده در سال 2020 انجام شد و شرکتکنندگان اصلی آن، موسس وبسایت Pets.com، گرگ لمور و همبنیانگذار Oculus VR، پالمر لاکی بودند. نمونه اولیه کنسول نینتندو پلی استیشن سرانجام با قیمت 300 هزار دلار به موسسه وبسایت Pets.com رسید!
البته این قیمت برای نمونه اولیه کنسولی تا این حد تاثیرگذار در تاریخ صنعت ویدیوگیم کاملا منطقی و یا شاید حتی کم به نظر میرسد! چه کسی میداند که اگر نینتندو ایده سونی را رد نمیکرد، چه اتفاقی در این صنعت رخ میداد!