گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
چه اطلاعاتی از سلاح های صوتی در دست داریم؟ از تاریخچه تا اسرار و خطرات، در این مقاله با ما همراه باشید تا هر آنچه از این سلاح ها می‌دانیم را با شما در میان بگذاریم.
وقتی نام سلاح جنگی به گوش می‌رسد، تفنگ، موشک و شمشیر اولین ابزاری هستند که در انسان شکل می‌گیرند، اما صدا نیز در طول قرن‌ها برای ایجاد اختلال، سردرگمی یا حتی آسیب زدن به مخالفان در میدان‌های نبرد به کار گرفته شده است.
سلاح های صوتی، معروف به دستگاه‌های صوتی بلند برد (LRAD) جنگ‌افزارهای شنودی هستند که توسط مقامات مجری قانون به عنوان یک روش غیر سنتی برای کنترل و پراکندگی جمعیت در کشورهای مختلف در سراسر جهان استفاده می‌شوند.
این ابزار صوتی در ابتدا پس از حمله به USS Cole در سال 2000 میلادی ساخته شدند تا به کشتی‌ها امکان هشدار دادن به دشمنان را بدهند. این سلاح‌ها می‌توانند اهداف مورد نظر را بدون شلیک گلوله و تنها با ساطع کردن امواج صوتی، بسته به نوع آنها و شدت امواج نابود یا متوقف سازند.
سلاح های صوتی به‌صورت قابل‌حمل توسعه یافته‌اند و می‌توان آنها را به مناطق مورد نظر جابجا کرد. LRAD از نوع ثابت قوی‌تر را می‌توان روی وسایل نقلیه، کشتی‌ها و حتی روی هلیکوپترها نصب کرد. به عنوان مثال اعتراضات میدان لافایت در سال 2020 را در نظر بگیرید، جایی که مجریان قانون فدرال از سلاح صوتی مذکور به عنوان یک سیستم هشدار استفاده کردند. این سلاح سبب شد مقامات از استفاده از محرک‌های شیمیایی، باتوم‌ها و گلوله‌ها خلاص شوند.
سلاح‌های LRAD بسیار قدرتمند هستند و بسته به کیت در دست و بزرگی پرتوهای صوتی که توسط اپراتور انتخاب می‌شود، حتی می‌توانند باعث آسیب دائمی به قسمت‌های حلزون گوش، ایجاد سرگیجه و موارد دیگر شوند. به طور کلی، این سلاح‌ها در دسته دستگاه‌های آکوستیک هیلینگ (AHD) قرار می‌گیرند و می‌توانند سطح صدایی بسیار فراتر از آن چیزی که یک مگافون و بلندگوی متوسط می‌تواند داشته باشد را تولید کنند.
بر خلاف یک دستگاه معمولی آکوستیک هیلینگ (AHD) که برای ارتباطات مستقر شده است، یک LRAD پرتوی متمرکزی از صدا را به جای انتقال صدا در همه جهات به یک هدف خاص می‌فرستد. برای درک چگونگی کارکرد، آنها را به عنوان فانوس دریایی در نظر بگیرید، اما فانوسی که آستانه شنیداری درد را هدف قرار می‌دهد.
تاریخچه مختصری از سلاح های صوتی
سابقه تسلیح‌سازی امواج صوتی به قرن چهاردهم قبل از میلاد برمی‌گردد. براساس کتاب مقدس، حضرت یوشع به پیروان اسرائیلی خود دستور داد که در شاخ قوچ به عنوان شیپور بدمند، که در نهایت دیوارهای اریحا را فرو ریخت. باستان‌شناسان استدلال می‌کنند این در واقع یک زلزله بود که باعث تخریب شد.
صدا در دوران مدرن به عنوان ابزاری برای تحریک روان به کار گرفته شده است. در طول جنگ ویتنام، ارتش ایالات متحده صداهای ترسناک را به عنوان نوعی جنگ روانی با هدف تضعیف روحیه نیروهای دشمن به صدا درآورد. ارتش هند نیز در منطقه مورد مناقشه کشمیر این کار را انجام داد.
در سال 1989، ارتش ایالات متحده آنچه را که عموماً به عنوان شکنجه موسیقی شناخته می‌شود، به کار گرفت. ارتش ایالات متحده برای بیرون آوردن رهبر نظامی پانامایی ژنرال مانوئل نوریگا از مخفیگاه، موسیقی U2، Guns’ Roses و Valen Halen را با استفاده از بلندگوهای نصب شده روی هاموی پخش کرد و در نهایت در ماموریت خود موفق شد.
هنگام جنگ جهانی دوم دانشمندان آلمانی برای نخستین بار در آزمایشگاه‌های خود موفق به اختراع بلندگوهای غول پیکری شدند که قادر بود با امواج مادون صوت به تخریب سازه‌های شهری بپردازد. این جنگ‌افزار در صورت تکمیل قادر بود خرابی‌های جانی نیز به بار آورد.
رهبر فرقه دیوید کورِش همچنین برای آزار و اذیت اف‌بی‌آی که محل زندگی وی را در سال 1993 محاصره کرده بود، موسیقی بلندی پخش کرد. گفته می‌شود سیا همچنین از تکنیک‌های سرگردانی صدا به عنوان شکلی از شکنجه برای آزار زندانیان گوانتانامو استفاده کرده است.
سیستم‌های LRAD در 500 ایالت آمریکا و در 100 کشور سراسر جهان استفاده می‌شوند. ارتش ایالات متحده یک برنامه 110 میلیون دلاری AHD را اجرا می‌کند که در بخشی از آن چهارمین محموله تجهیزات LRAD را به ارزش 14.8 میلیون دلار در سال 2019 خریداری کرد.
چگونگی عملکرد و کاربرد جنگ‌افزار صوتی
کیت LRAD از مبدل‌های پیزوالکتریک بهره می‌برد. یک ماده پیزوالکتریک فشار را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کند، اما در مسیر معکوس، الکتریسیته اعمال شده شکل ماده پیزوالکتریک را به سرعت تغییر می‌دهد. این اتفاق امواجی را ایجاد می‌کند که صدا تولید کرده و دامنه آنها را ترکیب می‌کند و منجر به تولید صدای تقریبا غیرقابل تحملی می‌شود.
دستگاه‌های LRAD از نظر برد و پوشش متفاوت هستند. جینیسیس – Genasys که طیف گسترده‌ای از سخت‌افزار LRAD را ارائه می‌کند، می‌گوید که محصولش می‌تواند بین 30 تا 360 درجه از منطقه مورد نظر را پوشش دهد و صدای منتشر شده می‌تواند تا فاصله 2000 متری شنیده شود.
این دستگاه‌ها شبیه یک ظرف به نظر می‌رسند، اما می‌توانند صدای وحشتناک آژیرمانندی را منتشر کنند. در یک حادثه که وزارت دفاع ایالات متحده از یک LRAD استفاده کرد، موجب وحشت دزدان دریایی شد که سعی داشتند با استفاده از یک توپ صوتی به یک کشتی تفریحی حمله کنند. دانشمندان در چین حتی یک نسخه دستی از این سلاح ساخته‌اند.
بیشتر بخوانید:
بزرگترین سلاح های مرگباری که بشر تاکنون ساخته است
سازمان‌های مجری قانون در سراسر ایالات متحده به طور بحث انگیزی سلاح های صوتی را مستقر کرده‌اند، اما بسیاری استفاده از آن را به عنوان یک اقدام غیرضروری و وحشیانه قلمداد می‌کنند. اداره پلیس نیویورک از LRAD در تظاهرات Black Lives Matter در منهتن در سال 2014 استفاده کرد. پس از آن شکایتی توسط برخی از قربانیان شکل گرفت که گزارش دادند حتی پنج سال پس از قرار گرفتن در معرض انفجار صوتی، آسیب به عصب آنها وارد شده و دچار میگرن شده‌اند.
در سال 2018، شورای شهر فونیکس خرید دو دستگاه قدرتمند LRAD را تصویب کرد، اما قول داد که این دستگاه بحث‌برانگیز را به سلاح تبدیل نخواهد کرد. مدل خریداری شده توسط پلیس فونیکس به طور قابل توجهی آثاری بیشتر از سطوح آسیب ذکر شده توسط CDC را ایجاد می‌کند.
دستگاه مورد بحث LRAD-500X است و دستگاه انتخابی نیروی دریایی ایالات متحده و ارتش ایالات متحده برای شناورها و وسایل نقلیه کوچک محسوب می‌شود. در سال 2020، Genays اعلام کرد که مقامات اجرای قانون در پورتلند، OR، سن خوزه، کالیفرنیا، کلرادو اسپرینگز، CO، فینیکس، AZ، کلمبوس، OH، چارلستون، SC، Ft. Lauderdale، FL از سیستم‌های LRAD در تجمع‌ها و اعتراضات استفاده کرده‌اند.
پلیس فدرال استرالیا، در کنار مقامات مجری قانون در ویکتوریا، کوئینزلند، استرالیای جنوبی و استرالیای غربی نیز تجهیزات LRAD Genasys را خریداری کرده است. اولین استقرار در تظاهرات جی 20 پیتسبورگ در سال 2009 اتفاق افتاد.
ابزار ذکر شده جنگ‌افزارهای صوتی نیروهای پلیس هستند، اما جنگ‌افزارهای صوتی دریایی از امواج سونار برای ایجاد چیزی که نیروی دریایی آن را «گودال آکوستیک از راه دور» می‌نامد استفاده می‌کند. این سلاح قادر است تا در زیر آب اژدرها، مین‌های زیر آبی و دیگر اشیا خطرناک را نابود کند.
آثار استفاده از این سلاح‌ها بر سلامتی و نگرانی‌های مربوطه
سلاح های صوتی عمدتاً غشای حساس گوش را هدف قرار می‌دهند، اما آسیب آنها می‌تواند عمیق‌تر باشد. متأسفانه، تحقیقات بررسی شده زیادی در مورد کل طیف خطرات فیزیکی و روانی ناشی از سلاح های صوتی وجود ندارد، اما گزارش‌های شاهد و بیمار اطلاعات کافی برای اطمینان از خطرناک بودن این ابزارها ارائه می‌دهند.
یکی از اعضای هیئت علمی کالج عدالت کیفری جان جی گفت افرادی که در فاصله 15 تا 20 متری دستگاه LRAD قرار بگیرند، ممکن است دچار آسیب شنوایی شوند. در سال‌های 1990 تا 2015 مواردی از کاهش شنوایی و درد یا زنگ زدن طولانی‌مدت گوش گزارش شده است. پروفسور ایان مک‌لوفلین در اين مورد می‌نویسد: «اثرات مانند ضربه‌ای به روده‌ها هستند و طیف گسترده‌ای از مشکلات از حالت تهوع گرفته تا تخلیه غیرارادی روده‌ها را با خود به همراه دارند.»
استفاده از زرادخانه صوتی توسط مقامات مجری قانون موضوع داغی است و نهادهای فعال مدعی هستند که این زرادخانه به‌صورت وحشیانه‌ای خطرناک خواهد بود و فقط باید در سناریوهای وحشتناک به کار گرفته شود. اما استفاده از این سلاح‌ها به موارد ضروری محدود نمی‌شود، برای مثال ایالات متحده را در نظر بگیرید که در موارد متعدد آن را برای آسیب به غیرنظامیان مستقر کرده و همچنین از این سلاح‌ها در حمله به عراق بهره برده است.
از منظر سلامت، بزرگترین نگرانی این است که استقرار مکرر و بی‌رویه LRAD و سلاح‌های مشابه می‌تواند مشکلات شنوایی موقت را به بیماری‌های دائمی تبدیل کند. علاوه‌براین، یک ابزار خطرناک و پیچیده با چنین پتانسیل آسیب فقط باید در دستان یک متخصص آموزش دیده با دانش کافی از فناوری پشت آن و تهدیدی که برای بدن انسان ایجاد می‌کند، قرار گیرد.
کارشناسان می‌گویند استفاده از این سلاح باید به‌طور انحصاری بر تنش‌زدایی از خشونت متمرکز شود و حتی در آن زمان، استفاده از LRAD باید کاملاً متناسب و هدفمند نگه داشته شود. استقرار محتاطانه این جنگ‌افزارهای خطرناک به یکی از موضوعات تکرار شونده در بسیاری از بحث‌ها تبدیل شده تا بتوان صدمات و تلفات جانی را به هر قیمتی که شده به حداقل رساند.
یکی دیگر از نکات مهم این است که سلاح های LRAD نباید هیچ فرد غیر درگیر را به‌خطر بیندازند، زیرا در گذشته حوادثی رخ داده که حتی افرادی که از سلاح‌های بلندبرد آکوستیک استفاده می‌کردند و همچنین افرادی که در مجاورت آن نبوده‌اند، تحت تأثیر آسیب آن قرار گرفته‌اند.
با جنبه‌ی مرگبار صوت آشنا شوید
وقتی صحبت از سلاح‌های صوتی به میان می‌آید، LRADها اولین نامی هستند که به ذهن‌ها خطور می‌کند، به‌ویژه به دلیل توانایی آنها در انفجار یک پرتو صوتی متمرکز که می‌تواند به 160 دسی‌بل برسد. صداهای بالای 100 دسی بل منجر به کاهش شنوایی، درد و آسیب می‌شود. اما همانطور که در بالا ذکر شد، مقامات بلندپایه دولتی و کارمندان فدرال هدف یک مدل بی‌صدا از سلاح های صوتی قرار گرفته‌اند که در زیر کلاس مادون صوت قرار می‌گیرند.
سلاح‌های شنودی عمدتاً به عنوان روشی برای پراکنده کردن جمعیت حتی در جنگ تلقی می‌شوند، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که کاربردهای بیشتری برای آن وجود دارد. LRADها محبوب‌ترین نوع سلاح‌های مبتنی بر صدا هستند، اما سلاح های صوتی به دو شکل یافت می‌شوند.
در حالی که LRAD ها به انتشار صدای بلند معروف هستند، دسته دیگری به نام سلاح‌های آکوستیک مادون صوت وجود دارد که صدای بلند منتشر نمی‌کنند. آنها فرکانسی را عرضه می‌دارند که گوش انسان قادر به درک آن نیست، اما می‌تواند بسیار دردناک باشد.
براساس مقاله‌ای که در مجله Biomedical Science & Technical Research منتشر شده، سلاح‌های آکوستیک مادون صوت نشان داده شده است که بر قربانیان با علائمی مانند ترس، غم، افسردگی، اضطراب، حالت تهوع، فشار قفسه سینه و توهم تاثیر می‌گذارد. امواج فروصوت زمانی که به سلاح تبدیل می‌شوند، می‌توانند اندام‌های داخلی را نیز تحت‌تاثیر قرار دهند.
به گزارش نیویورک تایمز، دولت ایالات متحده کارمندانی را که در کنسولگری چین مشغول به کار بودند، پس از ظهور علائم بیماری مرموز که ظاهراً به دلیل نوعی صدا بود، تخلیه کرد. گزارش دیگری از تایمز می‌گوید دیپلمات‌های آمریکایی در کنسولگری از علائمی مشابه علائم «ضربه مغزی یا آسیب جزئی تروماتیک مغزی» شکایت کرده‌اند و ممکن است قربانی حملاتی با صداهای عجیب و غریب بوده باشند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بیماری‌های مرموزی که دیپلمات‌ها و مقامات اطلاعاتی ایالات متحده در چین را هدف قرار می‌دهد، کار سلاح های مادون صوت بوده است. اما چنین حوادثی به چین محدود نمی‌شود. در سال 2016، دولت ایالات متحده همچنین کارکنان خود را از کوبا تخلیه کرد، جایی که حدود 22 شهروند آمریکایی پس از شنیدن صداهای عجیب و غریب، سردرد، حالت تهوع، کاهش شنوایی، مشکلات شناختی و سایر علائم را گزارش کردند که این سندروم هاوانا نام داشت.
یک گزارش نیویورک تایمز در سال 2018 اشاره می‌کند که ایالات متحده پس از حادثه فوق، همه دیپلمات‌های کوبایی را از خاک خود بیرون کرد. به گزارش سی‌ان‌ان، یک مقام اطلاعاتی که عضوی از تیم بیل برنز، مدیر سیا بود، نیز در سال 2021 هدف سندرم هاوانا در هند قرار گرفت. موارد مشابه در کلمبیا، روسیه و ازبکستان نیز گزارش شده است. سیا می‌گوید تعداد مقامات مبتلا به سندرم هاوانا حدود 200 نفر است، اما تحقیقات رسمی تعداد آنها را حدود 1000 نفر اعلام کرده است.
سندرم هاوانا همچنان برای کارشناسان جنگ و مقامات اطلاعاتی یک راز باقی مانده است. در سال 2022، یک گزارش موقت توسط آژانس اطلاعاتی ایالات متحده، بیشتر موارد سندرم هاوانا را به دلایل پزشکی یا محیطی نسبت داد.
بیشتر بخوانید:
خطرناک ترین سلاح های جنگی تاریخ، بر اساس مدت خدمت در ارتش های جهان
در پی تحقیقات طولانی‌تر، سیا گزارش دیگری منتشر کرد که در آن اشاره شده بعید است یک دشمن خارجی در پس بیماری‌های مرموزی باشد که مقامات اطلاعاتی و دیپلمات‌های آمریکا را هدف قرار می‌دهد. براساس تحقیقات بی‌بی‌سی، امواج مایکروویو حامل احتمالی اثر تهاجمی بودند که برخی از اهداف آن را به‌عنوان وزوز و احساس صدای ناخوشایند سوزش فلز در گوش‌هایشان توصیف کردند.
گزارش‌های متعدد همچنین از حالت تهوع به عنوان عواقب رایج حملات صوتی از کیت‌های LRAD یاد می‌کنند. با این حال، علیرغم رد هرگونه دخالت خارجی توسط سیا و اشاره به عوامل غیرخصمانه، همه قانع نشده‌اند. وزارت دفاع با همکاری آزمایشگاه‌های تحقیقاتی ارتش و نیروی هوایی، تحقیقات خود را در مورد این راز آغاز کرد و آزمایش آکوستیکی را دنبال کرد که می‌تواند اثرات را تکرار کند.
به دور از دنیای پلیس و اطلاعات، راه‌های دیگری وجود دارد که افراد سواستفاده‌گر می‌توانند صدا را به سلاح تبدیل کنند. به عنوان مثال، محققان قبلاً نشان داده‌اند که یک بلندگوی معمولی را می‌توان هک کرد تا صداهای مضر منتشر کند و باعث آسیب شنوایی و روانی شود.
در پایان باید گفت استفاده از صوت به عنوان یک سلاح دامنه آسیب گسترده‌ای را به دنبال دارد و توسعه‌ی این سلاح‌ها در آینده می‌تواند خطر جدی و غیرقابل پیشگیری را سر راه بشر قرار دهد.