گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
دریای خزر در حال خشک شدن است؛ این خبریست که مقامات کشور قزاقستان آن را منتشر کرده‌اند و درباره آن هشدار داده‌اند.
اوراسیا دیلی مانیتور با انتشار خبری نگران‌کننده، اعلام کرد خطر خشک شدن برای دریای خزر وجود دارد. مقامات رسمی و دولتی شهر آکتائو قزاقستان در 17 خردادماه امسال بیانیه‌ای منتشر کردند که وضعیت این دریاچه را برای صنعت دریایی به‌خاطر پایین بودن سطح آب اضطراری اعلام کردند.
دریای خزر در حال خشک شدن است
سطح آب در دریای خزر بیشتر از یک متر پایین آمده است و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تا آخر این قرن، چیزی حدود 9 الی 18 متر از سطح آب این دریاچه کم خواهد شد که این عدد بسیار بزرگ و نگران‌کننده است. این کاهش سطح آب می‌تواند پیش‌آمد‌هایی مثل افزایش شوری و بیشتر شدن آثار فاضلاب رها شده در تمام سطح دریا و به‌وجود آمدن گل و لجن در سواحل شمالی و جنوبی مثل سی سال گذشته داشته باشد؛ اما با شدت بیشتر.
کشورهای ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان که به دریای خزر متصل هستند، به این امید هستند که بتوانند باز هم از ذخایر نفتی، گازی و ماهی‌های دریاچه استفاده کنند. این کشورها در حال ساخت و توسعه راه‌هایی از شمال به جنوب و شرق به غرب هستند که ارتباطی ترانزیتی به اروپا و چین داشته باشند و این کاهش سطح آب تمامی این ایده‌ها و طرح‌ها را در خطر می‌اندازد. این اتفاق سران کشورهای مشترک در دریای خزر را مجبور به توجه به چیزهای کرده است که تا الان کم‌اهمیت جلوه می‌کردند. حالا این کشورها باید این احتمال را بدهند که امکان دارد خشک شدن دریاچه خزر خطرات اقتصادی، جمعیتی، امنیتی و ژئوپلیتیکی برایشان یا حتی فراتر از منطقه داشته باشد.
کشورهای شمالی دریاچه با خطر کاهش ظرفیت ترانزیتی در قزاقستان و روسیه روبه‌رو شده‌اند. فعالیت دریانوردی جمهوری آذربایجان و ترکمنستان به‌خاطر به‌وجود آمدن گل و لای و لجن بیش از حد مختل شده و تاثیرات بدی به‌وجود آورده است. از نظر محققان وخامت اوضاع در نزدیکی بندر ترکمن‌باشی امکان دارد تاثیرات بدتری از کشورهای شمالی داشته باشد و زنگ خطر را برای آذربایجان و ایران به صدا درآورده است.
ما یک تجربه در دریاچه آرال داریم که می‌توانیم عواقب و خطرات خشک شدن دریای خزر را در آن بینیم. پس از خشک شدن دریاچه خزر، دو اتفاق به‌صورت حتمی می‌افتد؛ یکی کم شدن یا حتی نزدیک به صفر شدن تعداد ماهی‌های قابل صید و دیگری تاثیراتی که روی سلامتی اعمال می‌شود. این آثار زمانی رخ می‌دهد که بادها، مواد معدنی و خاک و نمک را به سمت شهرها می‌برند؛ تا جایی که شهرهای نزدیک به دریا غیر قابل سکونت می‌شوند.
محققان و ناظران، اوضاع فعلی را نگران‌کننده و آخرالزمانی می‌دانند و می‌گویند اگر این روند مدیریت نشود و روند آن برعکس نشود، به اقتصاد منطقه آسیب بزرگ می‌زند و اهداف مسیرهای شمال-جنوب و شرق-غرب را از بین می‌برد.
تاثیرات اقتصادی سیاسی خشک شدن دریاچه خزر
برای کشورهای ساحلی اطراف دریای خزر تاثیرات اقتصادی و سیاسی خشک شدن این دریاچه خیلی مهم‌تر است و قبل‌تر به‌صورت کارشناسی بحثهایی انجام شده است. خشک شدن این دریاچه به‌اندازه کافی در عرصه اقتصادی خطرناک و جدی شده است و توجهات زیادی در جهان را به خود جلب کرده است. به‌تازگی رئیس جمهور روسیه، پوتین در نشست مشترک کشورهای روسیه و قزاقستان در 18 آبان‌ماه، این مسئله را مطرح کرد و رئیس جمهور قزاقستان گفت قول می‌دهم که موسسه‌ای مخصوص در این زمینه با همکاری کشورهای ساحلی دریای خزر ایجاد کنم.
پوتین برای کم شدن وابستگی به مسیرهای شرق به غرب، تمرکز خود را روی کریدور شمال به جنوب که از دریای خزر می‌گذرد، گذاشته است و ایران هم با دنبال کردن این سیاست این مسیر را برای خود یک شاهراه تجاری می‌داند. سه کشور دیگر هم به فکر توسعه مسیرهای شرق به غرب دریاچه هستند و روی آن حساب باز کرده‌اند و این امر را با متصل شدن به اروپا و چین، مستقل شدن در سیاست و اقتصاد می‌دانند. کاهش سطح آب دریای خزر هم باعث این شده که دستیابی به این اهداف سخت بشود و حالا باید فکری برای آن کنند.
مستقر شدن نیروهای نظامی در دریای خزر، برای این‌که عبور و مرور به‌دست رقیب‌ها مختل نشود انجام می‌شود که ثبات منطقه را مختل می‌کند. با این‌که روسیه قدرت غالب دریاچه بود، ولی به مرور زمان در حال کمتر شدن قدرتش در دریای خزر است. استفاده ناوگان‌های روسی علیه اوکراین در جنگشان باعث این شده که تنها نیروی دریایی مستقر در دریای خزر نباشد.
کاهش سطح آب و عقب‌نشینی ساحل به بیشترین سطح خود رسیده و کشورهای ساحلی مایل هستند که درباره تأثیر کاهش آب دریا بر ماهی‌گیری و تنوع زیستی صحبت‌هایی داشته باشند. جلساتی در این‌باره نیز تشکیل شده، ولی هنوز به نتایج و توافق خاصی نرسیده‌اند.
البته باید گفت که مطالب گفته شده، حالات بدبینانه ماجراست؛ ولی پایین آمدن سطح آب دریای خزر واقعا تاثیرات بدی روی ظرفیت ترانزیتی روسیه، قزاقستان و ترکمنستان گذاشته و احتمال می‌رود این اتفاقات برای جمهوری آذربایجان و کشور ایران هم رخ بدهد و 5 کشور ساحلی دریای خزر نباید پدیده‌های اکولوژیک را نادیده بگیرند.
به‌نظر شما کاربران گجت نیوز، طی چند سال آینده اوضاع دریاچه خزر چطور می‌شود؟
