باستان شناسان کشور پاکستان سکه هایی تاریخی را از ناحیه کهن موهنجو دارو در این کشور کشف کردند که قدمت آنها به حدود دو هزار سال پیش باز میگردد.
بهتازگی باستان شناسان پاکستانی موفق به کشف مجموعهای بسیار نادر از سکههای مسی و بیرون کشیدن آنها از زیر خاک شدهاند. بر اساس تخمینهای اولیه دانشمندان، این سکهها قدمتی حدودا 2000 ساله داشته و متعلق به خرابههای یک معبد بودایی هستند که در سایت باستان شناسی بسیار قدیمی موهنجو-دارو (Mohenjo-Daro) واقع شده است.
سکهها و مقبره کشف شده از این سایت احتمالا متعلق به دوره امپراتوری کوشانی در مرکز آسیاست. این سلسله بودایی از قرن دوم پیش از میلاد تا قرن سوم پس از میلاد مسیح و پس از غلبه بر امپراطوری یونانی بختیاری که اسکندر مقدونی در این ناحیه پایهریزی کرده بود، به حکمرانی در منطقه پرداختند. این ناحیه همچنین در میان خرابههای بسیار عظیم موهنجو-دارو قرار دارد که در جنوب شرقی پاکستان واقع شده و قدمت آن به سال 2600 پیش از میلاد مسیح بازمیگردد. این خرابهها احتمالا متعلق به تمدن دره سند یا تمدن هاراپانها هستند که از قدیمیترین تمدنهای تاریخ بشر به شمار میروند.
البته بنا به ادعای شیخ جاوید سیندی، یکی از باستان شناسان سایت موهنجو-دارو، گنبد تازه کشف شده احتمالا 1600 سال پس از سقوط و تخریب ناحیه موهنجو-دارو روی خرابههای آن ساخته شده است. همچنین سکه های تاریخی کشف شده در این سایت نیز بهدنبال سقوط یکی از دیوارها بهطور اتفاقی کشف شد. این سکهها اکنون در آزمایشگاه باستان شناسی سایت Mohenjo-Daro در حال نگهداری بوده و فرآیند تمیز کردن آن در جریان میباشد.
سکه های تاریخی کوشانی؛ میراثی از تمدن باستانی خاورمیانه
سکههای جدید کشف شده در پاکستان سبز رنگ هستند؛ چرا که از مس ساخته شدهاند و این فلز در معرض هوا به رنگ سبز درمیآید. همچنین قرنها مواجهه با خوردگی و سایش، این سکهها را به تودهای به هم چسبیده تبدیل کرده که وزنی حدودا 5.5 کیلوگرم پیدا کردهاند. البته در این میان تعدادی سکه منفرد نیز بهطور جداگانه از نواحی اطراف شناسایی شدهاند. به ادعای سیندی، تعداد کل سکههای کشف شده در این سایت بین 1000 تا 1500 عدد است.
روی برخی از این سکهها چهره یک فرد قابل تشخیص است که بهاعتقاد باستانشناسان، احتمالا پادشاه کوشانی زمان ضرب این سکهها بوده است!
در گجت نیوز بخوانید:
مهمترین دستاوردهای باستان شناسی در سال ۲۰۲۳
لازم به ذکر است که این سکهها نخستین آیتمهای کشف شده از این منطقه از سال 1931 تا به امروز به شمار میروند. پیشتر در این سال، باستان شناس انگلیسی، ارنست مک کی حدودا 1000 سکه مسی را از این منطقه بیرون کشید. همچنین در دهه 20 میلادی هم سکههای دیگری در این منطقه کشف شده بودند. در یک طرف تمامی این سکهها، نمایی از چهره پادشاه کوشانی حک شده بود و در سمت دیگر اکثرا تصویر الهه هندو، شیوا، در کنار سایر سمبلهای هندو و بودایی قرار داشتند.
معبد بودایی موهنجو دارو چه اسراری را در اختیارمان قرار میدهد؟
نام موهنجو دارو در زبان محلی به معنای «تپه مردگان» است. این منطقه حوالی سال 1800 پیش از میلاد مسیح به همراه بسیاری مناطق بزرگ دیگر تمدن رود سند تخلیه شده است. دانشمندان معتقدند که شهرهای تمدن هاراپان برای در امان ماندن از سیل با فاصله زیادی از رود ساخته شده بودند. با این وجود، همین فاصله زیاد در نهایت باعث بروز خشکسالی در این مناطق شد تا مردم با رها کردن این نواحی به سمت دامنههای هیمالیا رفته و در آنجا ساکن شوند.
طبق تحقیقات باستان شناسان، حوالی سال 150 پس از میلاد، امپراطوری کوشانیها دستور ساخت شهرها و پایهریزی تمدن در ناحیه موهنجو دارو را صادر کرد. در آن زمان، حدود 2000 سال از تمدن باستانی آن ناحیه گذشته بود. با این وجود مشخص نیست که چه میزان از خرابههای کهن این منطق دست نخورده باقی مانده بودند.
حوالی سال 500 میلادی، تمدن بنا شده این ناحیه به دلیل زلزله و دیگر بلایای طبیعی یا کاهش اثرگذاری بوداییسم در آن، بهطور کامل تخلیه شد. در آن زمان، تمدن کوشانی توسط امپراطوری بزرگ ساسانی یا سایر پادشاهیهای شمالی به بخشهای مختلفی تجزیه شده بود و قدرت و شکوه سابق را نداشت.