گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
از زمان ابلاغیه واردات خودرو به کشور و وعده های رنگارنگ مسئولان، حدود سه سال می‌گذرد؛ اما تنها ۵ درصد از میزان خودرو وعده داده شده وارد کشور شده است.
یکی از کارشناسان فعال خودرو در واکنش به میزان واردات خودرو به کشور در بازه زمانی دو سال و نیم گذشته، اظهار کرد این طرح با موانع بسیاری در راه خود دست‌وپنجه نرم می‌کند و به دلیل همین محدودیت‌هاست که واردکنندگان قادر نیستند حجم بالایی از خودرو را به کشور وارد کنند. در این بخش از اخبار خودرو سایت گجت نیوز به بررسی اندر احوالات واردات خودرو از زبان ابراهیم شجاعت، کارشناس حوزه خودرو می‌پردازیم.
آمار نهایی واردات خودرو به کشور در سه سال اخیر؛ چقدر از وعده های مسئولان محقق شد؟
در حالی که رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در فروردین ماه 1402 اعلام کرده بود که قرار است ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد کشور شود، اما آنچه در واقعیت رخ داد با وعده های مسئولان فاصله زیادی دارد؛ به‌گونه‌ای که در سال 1401 تنها 411 دستگاه خودرو به ارزش 13 میلیون و 384 هزار دلار وارد کشور شد و در سال 1402 نیز 11 هزار و 236 دستگاه خودرو سواری به ارزش 223 میلیون و 861 هزار دلار از طریق گمرکات کشور ترخیص قطعی شدند. اخیرا گمرک کشور اعلام کرده که در دو ماهه ابتدایی سال جاری نیز بیش از 3100 خودروی خارجی به ارزش 69 میلیون و 400 هزار دلار وارد کشور شده است. پس با یک حساب سرانگشتی متوجه می‌شویم که در مجموع در طول این دو سال و نیم از آزادسازی مجدد واردات خودرو، از 200 هزار دستگاه خودرو قول داده شده، تنها 15 هزار دستگاه خودرو وارد شده است.
طبق آمار منتشر شده واردات خودرو از سوی گمرک، شرکت معین خودرو ایرانیان تنها با یک نمایندگی فعال با واردات ۱ هزار و ۹۷ دستگاه به ارزش ۲۴ میلیون و ۶۷۲ هزار دلار رتبه اول را به خود اختصاص داده است. میزان واردات این شرکت به‌لحاظ تعداد، سهم بیش از ۳۵ درصد از کل آمار و همچنین ۳۵ درصد از ارزش کل خودروها را شامل می‌شود. از خودروهای وارداتی این شرکت می‌توان به تویوتا کرولا ۱.۲ لیتری و تویوتا کرولا ۱.۵ لیتری اشاره کرد.
در رتبه‌های بعدی، کرمان موتور با 501 دستگاه و بهمن موتور با 254 دستگاه خودرو به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم واردات خودرو قرار گرفته‌اند. پس از این سه شرکت، مکث موتور با 183 دستگاه، رهام تجارت پاک با 130 دستگاه، مجتمع صنعتی آرین پارس موتور با 112 دستگاه، پارس خودرو با 189 دستگاه، شرکت گروه آمیتیس گستر نگاه پیشگام با 82 دستگاه، ماموت خودرو با 55 دستگاه و صنایع اتومبیل‌سازی فردا با 49 دستگاه در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
مشکلات سد راه واردات خودرو به ایران
ابراهیم شجاعت، کارشناس حوزه خودرو در خصوص آمار و ارقام منتشر شده خاطرنشان کرد:
در حوزه واردات خودرو چالش‌های مختلفی وجود دارد که در کنار آنها این نکته را هم نباید فراموش کرد که واردات خودرو پس از 6 سال از سر گرفته شده و پس از این مدت، مسلما مشکلاتی هم وجود دارد که برای حل آنها نیاز به زمان بیشتری هم هست. یکی از موضوع‌های مهم که به‌عنوان چالشی جدی مطرح می‌شود مربوط به انتقال ارز است و نکته بعدی این‌که واردکنندگان خودرو به‌دلیل تحریم‌ها نمی‌توانند با خودروسازان اصلی وارد مذاکره شوند و تنها خودروسازان چینی با واردکنندگان ایرانی در ارتباط هستند. همین مساله باعث شده که واردات خودرو به کشور یا از چین یا از کشورهای حوزه خلیج‌فارس مانند امارات انجام شود.
طبق اظهارات این کارشناس، تاکنون چندین مدل خودرو در کشور عرضه شده است، اما حتی برندهای مطرح هم فاقد مشتری هستند و علتش هم این است که این خودروها از سوی یک‌سری از واردکنندگانی عرضه شده بود که برای نخستین بار وارد این عرصه می‌شدند. این در حالی است که مردم بیشتر به خودروسازان و قطعه‌سازانی اعتماد می‌کنند که بیشتر با این قضیه سر و کار دارند و می‌دانند که این مجموعه‌ها ممکن است شبکه خدمات پس از فروش برای‌شان در نظر بگیرند. حتی واردکننده‌ای که خودرو تویوتا وارد کرده است در مورد خدمات پس از فروش از سوی مردم با تردید روبه‌رو می‌شود؛ چرا که تنها یک‌سری از نمایندگی‌های محدود در تهران برای این مدل خودرو وجود دارد و در بخش خودروهای برقی هم این موضوع بسیار شدیدتر است.
اما آیا این چالش‌ها راه حلی هم دارند؟ در این مورد باید گفت شبکه خدمات پس از فروش باید از طریق سایر شرکت‌ها ساپورت شود یا شبکه‌های قدیمی برای خدمات پس از فروش فعال شوند که باز هم این مساله به این سادگی‌ها نیست و کسی هم به‌راحتی نمی‌تواند به‌عنوان واردکننده جدید وارد این بازی شود. از سوی دیگر، بسیار مهم است که دولت به کدام شرکت‌ها ارز می‌دهد و کدام شرکت‌ها از تخصیص ارز محروم هستند.
ابراهیم شجاعت در مورد وعده های واردات خودرو دست دوم گفت:
فرآیندهای سنجش استاندارد و به‌روزرسانی آن باعث طولانی شدن فرآیند واردات خودرو شده است که البته در کنار آن، بانک مرکزی هم زیر بار فشار ارزی نمی‌رفت و حال باید دید که مسئولان ارزی و سایر مسئولان این حوزه در دولت جدید، نظرشان در مورد این فرآیند به چه شکل است. همان زمانی که قرار بود آیین‌نامه واردات خودروی دست دوم ابلاغ شود، یک نامه‌ای از سوی معاون استاندارد حمل و نقل وزارت صمت منتشر شد که استدلال‌های درستی هم داشت و در آن نامه تاکید شده بود که واردات خودروهای دست دوم در این شرایط امکان‌پذیر نیست.
تکلیف نهایی واردات خودروهای دست دوم مشخص شد؟
وی بیان کرد ریشه و اساس استاندارد خودروهای ایرانی بر اساس استانداردهای اروپایی است و به همین علت، شاید این موضوع ساده باشد که برخی آیتم‌ها را خودروهای حوزه خلیج‌فارس نداشته باشند؛ اما تست آنها با مشکل مواجه می‌شود و لذا آمادگی برای واردات خودروهای دست دوم وجود ندارد.
طبق گفته‌های این کارشناس، خودروهای وارداتی دست دوم که چند سال هم از عمرشان گذشته است به خدمات پس از فروش بیشتری نیاز دارند، ضمن آن‌که فرآیند استاندارد و پلاک‌گذاری آنها هم با مشکل مواجه می‌شود و نیازمند استانداردهای 85 گانه هم هستند، تست و آزمایش آنها هم نیازمند مبالغ بسیار بالایی می‌شود و بنابراین واردات خودرو دست دوم فعلا منتفی است. اگر قرار باشد خودروی دست دوم چینی وارد شود، این خودروها معمولا عمر مفیدشان در همین محدوده 5 سال است؛ اما اگر خودروهای غیر چینی وارد شود ممکن است 10 سال دیگر هم عمر کنند؛ مانند خودروهای ژاپنی که عمر مفید بیشتری هم دارند. اما باز هم بعید است خودروی دست دومی وارد کشور شود و اگر هم وارد شود مربوط به مناطق آزاد خواهد بود.
