ناظران حوزه نظامی معتقدند که چین میخواهد در ساخت بمب هسته ای از روسیه و آمریکا هم پیشی بگیرد. اما آیا واقعاً این کار شدنی است؟
روز دوشنبه یک اندیشکده اروپایی در گزارشی اعلام کرد که چین در زمینه توسعه زرادخانه کلاهکهای هسته ای از دیگر ابرقدرتها پیشی گرفته است.
طبق گفته هانس ام. کریستنسن، کارشناس سلاحهای کشتار جمعی در مؤسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI)، چین سریعتر از هر کشور دیگری در حال گسترش زرادخانه هستهای خود است. این کشور امسال تعداد کلاهکهای هستهای خود را از ۴۱۰ به ۵۰۰ عدد افزایش داده است. با این حال، چین تنها کشوری نیست که به فکر توسعه زرادخانه خود است.
طبق گزارش این اندیشکده، کره شمالی نیز تعداد کلاهکهای هستهای خود را طی یک سال گذشته، دو سوم افزایش داده و آن را به ۵۰ عدد رسانده است.
فاصله زیاد چین با آمریکا و روسیه از نظر هسته ای
با وجود آنکه چین و کره شمالی ذخایر هسته ای زیادی دارند، این دو کشور همچنان از نظر تعداد کلاهکهای هستهای با آمریکا و روسیه قابل مقایسه نیستند.
بیشتر بخوانید:
چرا بمب افکن رادارگریز H-20 چین، غربیها را نگران نکرده است؟
بر اساس گزارش مؤسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم (سیپری)، در حال حاضر آمریکا دارای ۵۰۴۴ کلاهک و روسیه دارای ۵۵۸۰ کلاهک است. مجموع زرادخانه این دو کشور تقریباً ۹۰ درصد کل سلاحهای هستهای جهان را تشکیل میدهد.
برنامه اتمی جاهطلبانه چین؛ ۱۰۰۰ کلاهک تا سال ۲۰۳۰
گزارش اخیر حاکی از افزایش نگران کننده زرادخانه هستهای چین است. در حالی که وزارت دفاع آمریکا در سال ۲۰۲۰ تخمین میزد ذخایر کلاهکهای هستهای عملیاتی چین کمتر از ۲۰۰ عدد باشد، اما این گزارش جدید پیشبینی میکند که این رقم تا سال ۲۰۳۰ حداقل دو برابر شود.
با این حال، به نظر میرسد روند افزایش حتی سریعتر از پیشبینیها در حال وقوع است. بر اساس این گزارش پکن روند گسترش زرادخانه بمب هسته ای خود را سرعت بخشیده است و طبق برآوردهای ماه مه ۲۰۲۳ وزارت دفاع، چین هم اکنون بیش از ۵۰۰ کلاهک هستهای عملیاتی در اختیار دارد.
این روند نگران کننده همچنان ادامه خواهد داشت. پنتاگون در گزارش خود پیشبینی میکند که چین تا سال ۲۰۳۰ تعداد کلاهکهای هستهای عملیاتی را به بیش از ۱۰۰۰ عدد برساند. این رقم نشاندهنده رشد ۵۰۰ درصدی در عرض یک دهه است.
تازهترین اخبار نظامی در مورد تواناییهای هستهای فزاینده چین حاکی از آن است که تغییرات در تعداد، قابلیت و آمادگی نیروهای هستهای این کشور در سالهای آینده به احتمال زیاد از پیشرفتهای احتمالی نیروهای هستهای هر رقیبی پیشی خواهد گرفت.
رقابت در اعماق؛ چین و آمریکا در جدال برای تسلط بر دریاها
در حالی که جهان نگران افزایش قدرت چین در زمینه هسته ای است، نباید از قدرت در حال ظهور این کشور در عرصه نیروی دریایی غافل شد. چین با تمرکز بر توسعه همزمان هر دو بخش، در حال تبدیل شدن به یک ابرقدرت نظامی واقعی است.
طبق گزارش مؤسسه نیروی دریایی آمریکا در سال ۲۰۲۱، چین با داشتن بیش از ۳۵۵ شناور در ناوگان خود، بزرگترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد. همچنین، افشای اطلاعات محرمانه نیروی دریایی آمریکا در ماه جولای نشان داد که ظرفیت چین در ساخت کشتیهای جنگی ۲۳۲ برابر بیشتر از ایالات متحده است.
با این حال، برخی از کارشناسان نظامی معتقدند که چین با وجود پیشرفتهای قابل توجه، همچنان تا یک دهه دیگر برای رقابت مستقیم با آمریکا در عرصه نیروی دریایی آماده نخواهد بود. دریاداسال بازنشسته جیمز استاوریدیس، از نیروی دریایی آمریکا، در مصاحبه خود در دسامبر گذشته گفته بود که عقیده دارد چین تا حدود ۱۰ سال دیگر هم نمیتواند به طور کامل با آمریکا مقابله کرده و از آن پیشی بگیرد.
بیشتر بخوانید:
چین با هیولای جنگی دوزیست خود، آمریکا را فراری میدهد
این اظهارات نشان میدهد که اگرچه چین در حال تبدیل شدن به یک بازیگر قدرتمند در عرصه نظامی دریایی است، اما هنوز راه درازی برای هم سطح شدن با آمریکا در پیش دارد. با این وجود، رشد سریع تواناییهای نظامی چین همچنان موضوعی نگرانکننده برای آمریکا و متحدانش به شمار میرود و باعث تشدید رقابتهای نظامی در سطح جهانی میشود.