مصر باستان معمولا با مومیایی های زیبا فرعون ها شناخته میشود. هرچند امروز میخواهیم به ترسناک ترین مومیایی جهان بپردازیم که داستانی بسیار تاریک و غمانگیز دارد.
چند هزار سال پیش در بسیاری از کشورهای پیشرفته امروزی شکلهای اولیه زندگی قبیلهای وجود داشت و نشانهای از تمدن در آنها دیده نمیشد. گرچه در سمت مقابل فرهنگ مصر توانسته بود به پیشرفتهای شگفتانگیزی برسد و تمدنی را بنا نهد که حتی امروز سبب شگفتی افراد میشود. اخیرا دانشمندان حوزه باستان شناسی توانستهاند ترسناک ترین مومیایی جهان را در مصر کشف کنند. یک مومیایی خاص که اسرار عجیبی را در دل خود دارد.
ترسناک ترین مومیایی جهان درد فوقالعاده شدیدی را تحمل کرده است
مومیایی کشف شده به ۳۵۰۰ سال پیش تعلق دارد و زنی را در حال جیغ زدن نشان میدهد. این مومیایی از جنبههای مختلف با سایر مومیاییهای کشف شده در مصر باستان تفاوت دارد. اول از همه اینکه اعضای داخلی بدن خارج نشدهاند. معمولا فرآيند مومیایی کردن در مصر اینگونه بود که اعضای داخلی بدن خارج شده و درون ظروفی جداگانه قرار میگرفتند.
در تمامی مومیاییهای مهم کشف شده از پادشاهی نوین مصر (۱۵۵۰ تا ۱۰۷۰ پیش از میلاد) نیز بهجز قلب تمامی اعضای داخلی بدن خارج شدهاند. در واقع این باور وجود داشت که اینکار باعث میشود مومیایی برای مدت طولانیتری سالم باقی بماند.
بههمینخاطر اگر فرد به طبقات بالای جامعه تعلق نداشت، نمیتوانست هزینه کافی برای فرآيند کامل مومیایی کردن را پرداخت کند. در نتیجه اعضای داخلی با بیدقتی یا بهصورت ناقص خارج میشدند. هرچند در مورد ترسناک ترین مومیایی جهان ماجرا کاملا فرق میکند. اعضای داخلی بدن کامل دست نخورده هستند؛ اما در طول ۳۵۰۰ سال گذشته بهخوبی حفظ شدهاند.
این مسئله نشان میدهد که از یک مایع خاص و بسیار گرانقیمت برای مومیایی کردن فرد استفاده شده است. البته دانشمندان در مورد ترکیب مایع استفاده شده اطلاعات دقیقی ندارند و فقط توانستهاند برخی از مواد استفاده شده در آن را شناسایی کنند. بدینترتیب باید این مورد را نیز مثل نحوه ساخت اهرام مصر به سایر اسرار تمدن رود نیل اضافه کرد.
داستان ترسناک ترین مومیایی جهان بسیار تاریک است. ظاهرا این زن آنقدر در هنگام مرگ درد شدیدی را تجربه کرده و فریاد زده است که ماهیچههای صورت کاملا قفل شدهاند. بههمینخاطر اینگونه بهنظر میرسد که او مجبور شده برای ۳۵۰۰ سال رنجی شدید را تحمل کند . البته راز مربوط به این مومیایی اخیرا بهلطف فناوریهای نوین آشکار شده است، اما خود مومیایی سال ۱۹۳۵ در نزدیکی شهر اقصر کشف شد.
در واقع باستان شناسان مشعول کاوش در مقبره سنموت بودند که ترسناک ترین مومیایی جهان را در همان نزدیکی پیدا کردند. سنموت معمار برجسته مصری و از مقامات بلندپایه دولتی بود. همچنین شایعاتی مطرح شده بود که وی بهصورت پنهانی با فرعون حتشپسوت (دختر تحوتموس یکم) ارتباط عاشقانه داشت. بدینترتیب میتوان گفت که زن مومیایی شده یکی از نزدیکان سنموت و از طبقه اشراف بوده است.
با نگاهی به مومیایی میتوان متوجه شد که فرد هنگام مرگ با یک کلاهگیس سیاه و دو حلقه اکسراب تزیین شده است. موی طبیعی او نیز با حنا رنگ شده تا ظاهر بهتری داشته باشد. بررسیهای بیشتر دانشمندان نشان داد که کلاهگیس از درخت نخل ساخته شده است. همچنین کریستالهای آلبیت، مگنتیت و کوارتز در آن دیده میشد. این موارد احتمالا برای محکمتر کردن گلاهگیس و افرودن رنگ سیاه اضافه شدهاند.
باستانشناسان بر این باور هستند که در مصر باستان کلاهگیس در زندگی روزمره و هنگام خاکسپاری استفاده میشده است. بههمینخاطر میتوان گفت که ترسناک ترین مومیایی جهان حداقل از این نظر تفاوتی با سایر مومیاییها ندارد. هرچند که ترکیبات کاملا متفاوت استفاده شده در هنگام فرآيند مومیایی کردن باعث شده که جسد تا حد زیادی سالم بماند. بررسیهای کارشناسان نشان داد که رزین و صمغ سرو کوهی بخشی از ترکیبات استفاده شده هستند. محصولاتی بسیار گرانقیمت که در مصر وجود نداشتند و احتمالا از شرق مدیترانه و شرق آفریقا وارد شده بودند.
این دو ترکیب باعث میشوند که بدن بهواسطه باکتری و حشرات دچار پوسیدگی نشود. البته این تنها مومیایی کشف شده با دهان باز نیست. پیشتر نیز دو شاهزاده مصری با نامهای پنتاور (۱۱۷۳ تا ۱۱۵۵ پیش از میلاد) و مریتامون (۱۵۲۵ تا ۱۵۰۴ پیش از میلاد) با شرایط مشابه کشف شده بودند. باز شدن دهان ممکن است بهخاطر شل شدن ماهیچهها در هنگام خواب و یا پس از تجزیه بدن رخ دهد.
مصریان باستان نیز کاملا از این موضوع آگاه بودند. بههمینخاطر فک پایین را میبستند تا در آينده مشکلی ایجاد نشود. هرچند که در مورد ترسناک ترین مومیایی جهان ماجرا فرق دارد. دهان باز بهخاطر درد شدید تا لحظه آخر مرگ بوده است. این مورد عموما در مرگهای ناشی از حمله ناگهانی، خودکشی و یا غرق شدن دیده میشود.
پیشتر دانشمندان موفق شده بودند با سیتی اسکن دلیل مرگ دو شاهزاده مصری را پیدا کنند. پنتاور بهخاطر خودکشی مرده بود و مریتامون نیز بهخاطر حمله قلبی جان خود را از دست داده بود. هرچند که استفاده از این روش نتوانست دلیل مرگ زن مصری را مشخص کند. البته که تصاویر سیتی اسکن دو بعدی و سه بعدی توانستند اطلاعات جالبی را در مورد این فرد ارائه کنند.
بهعنوان مثال مشخص شد که قد ترسناک ترین مومیایی جهان در زمان حیات به تقریبا ۱.۵ متر میرسید. همچنین بررسی مفصل بین دو استخوان لگن که با افزایش سن تغییر میکند، نشان داد که او هنگام مرگ تقریبا ۴۸ ساله بوده است. چند عدد از دندانهای زن در دهان او قرار نداشتند. هرچند که با توجه به حالت کلی دهان میتوان گفت که آنها کمی پیش از مرگ کنده شده بودند. همچنین وی در طول حیات خود از آرتروز رنج میبرده است.
دانشمندان باستانشناسی به این مومیایی همچون یک کپسول زمان نگاه میکنند. کپسولی که توانسته جزئیات بسیار زیادی را در طول ۳۵۰۰ سال حفظ کند. بههمینخاطر ما میتوانیم در مورد نحوه زندگی، نحوه مرگ و بیماریهای فرد اطلاعات داشته باشیم. همچنین دانشمندان امیدوار هستند که با پیشرفتهای علمی در زمینههای مختلف اطلاعات بیشتری بهواسطه مومیایی ها آشکار شوند.
ترسناک ترین مومیایی جهان اکنون در موزه مصر قاهره قرار دارد. هرچند که تابوت و حلقههای اسکراب او در موزه هنر متروپولیتن نیویورک به نمایش در آمدهاند.