سیارکی کوچک به طور موقت به ماه دوم زمین تبدیل خواهد شد و فرصتی استثنایی برای پژوهشهای فضایی فراهم خواهد کرد.
زمانی که یک جرم آسمانی به زمین نزدیک میشود، سرنوشت آن به چند حالت مختلف منتهی میشود. در حالت عادی، این جرم آسمانی بدون آنکه با زمین برخوردی داشته باشد، از کنار آن گذر کرده و به حرکت خود ادامه میدهد. در برخی موارد نیز برخورد اجتنابناپذیر است که در این صورت، اثرات آن بر جو و سطح زمین به وضوح مشاهده خواهد شد. اما سناریوی دیگری نیز وجود دارد که البته بسیار نادر است.
جرم آسمانی ممکن است تحت تأثیر نیروی گرانش زمین قرار گرفته و در یک مدار مشخص به دور آن بچرخد، همانند ماه. با این حال، پایداری چنین مداری بسیار کوتاهمدت است. زیرا نیروی گرانشی زمین در مقایسه با سیارههای دیگر قدرتمندتر نیست و به زودی تأثیر اجرام دیگر باعث تغییر مسیر یا خروج جرم آسمانی از مدار زمین میشود.
اخترشناسان و محققان علم نجوم، با استفاده از تلسکوپهای زمینی ناسا، جرم آسمانی کوچکی را شناسایی کردهاند که به طور موقت به عنوان ماه دوم زمین عمل خواهد کرد. این جرم که پی تی ۵، ۲۰۲۴ نامگذاری شده، طبق برآوردها حدود 10 متر طول دارد و براساس محاسبات انجام شده توسط انجمن نجوم آمریکا، از 8 مهر تا 5 آذر 1403 در مدار زمین قرار خواهد گرفت.
کشف سیارک جدید، دریچهای نو به دنیای ناشناخته فضا
فدریکا اسپاتو، محقق دینامیک اجرام آسمانی در مرکز اخترفیزیک هاروارد، کشف پی تی ۵، ۲۰۲۴ را یک گام مهم در جهت افزایش دانش ما از اجرام نزدیک به زمین دانسته است. به گفته وی، این رویداد نه تنها از جنبه علمی بسیار حائز اهمیت است، بلکه میتواند به ما کمک کند تا در آینده بهتر برای مقابله با تهدیدات احتمالی ناشی از برخورد سیارکها آماده شویم.
بیشتر بخوانید:
یک اخترفیزیکدان مطرح: زباله های فضایی با تمدن های فرازمینی مرتبط هستند!
اجرام آسمانی که اسیر نیروی جاذبه زمین شده و در مداری به دور آن میچرخند، ماههای کوچک نامیده میشوند. به دلیل ابعاد بسیار کوچک و سرعت بالای این اجرام، رصد و شناسایی آنها به سادگی امکانپذیر نیست. علاوه بر این، گاهی اوقات اشیاء مصنوعی مانند مراحل جدا شده موشکها یا فضاپیماها به اشتباه به عنوان ماههای کوچک شناخته میشوند. به عنوان مثال، فضاپیمای آژانس فضایی اروپا یک بار با یک سیارک اشتباه گرفته شد.
رائول د لا فوئنته مارکوس، ستارهشناس دانشگاه کامپلوتنس مادرید، با اشاره به شباهتهای ظاهری برخی اجرام نزدیک به زمین با زبالههای فضایی، بر اهمیت تایید ماهیت طبیعی این اجرام تاکید میکند. وی با استناد به مشاهدات انجام شده بر روی پی تی ۵، ۲۰۲۴، این جرم را به عنوان یک جرم آسمانی طبیعی طبقهبندی میکند.
جرم آسمانی PT5 2024 در تاریخ 17 مرداد توسط سیستم هشدار برخورد سیارکهای ناسا (ATLAS) شناسایی شد. بر اساس محاسبات انجام شده، این ماه کوچک برای حدود دو ماه به دور زمین خواهد چرخید. منشأ این ماه کوچک جدید، موضوعی جذاب برای پژوهشگران است. دکتر پل چوداس، مدیر مرکز مطالعات اجسام نزدیک به زمین در ناسا، با بررسی مسیر حرکت این جرم آسمانی، نظریهای جالب را مطرح کرده است: شواهد موجود نشان میدهد که پی تی ۵، ۲۰۲۴ ممکن است قطعهای از ماه باشد که در اثر برخورد یک شیء آسمانی دیگر به سطح ماه جدا شده است. این فرضیه، احتمال وجود یک ماهواره کوچک از ماه را در مدار زمین مطرح میکند.
رازهای PT5/2024: دانشمندان در جستجوی پاسخ
با وجود شباهتهای زیاد این جرم آسمانی به ماه اصلی زمین و احتمال جداشدن آن از ماه، طبقهبندی قطعی آن به عنوان یک ماه کوچک با چالشهایی همراه است. یکی از معیارهای اصلی برای شناسایی یک ماه کوچک، تکمیل یک دور کامل به دور سیاره مادر است. اما مدار PT5 2024 به شکل نعل اسب بوده و یک چرخش کامل به دور زمین را تکمیل نخواهد کرد. لنس بنر، محقق اصلی این پروژه، در این خصوص اظهار داشته است که با توجه به مدار نعل اسبی این جرم آسمانی و عدم تکمیل یک دور کامل به دور زمین در پاییز امسال، نمیتوان با اطمینان آن را یک ماه کوچک نامید.
کشف ماههای کوچک صرفاً یک رویداد نجومی جالب نیست؛ این اجرام آسمانی گنجینهای از فلزات گرانبها هستند که چشمانداز جدیدی را برای استخراج منابع فضایی و اقتصاد جهانی ترسیم میکنند. شرکتهای فضایی مختلف با سرمایهگذاریهای کلان، به دنبال راههایی برای استخراج این منابع ارزشمند و انتقال آنها به زمین هستند.
گنجینههای پنهان فضا در انتظار استخراج
دکتر اسپاتو با اشاره به ماههای کوچک به عنوان گنجینههای پنهان فضا، عنوان کرد که هرگاه بحث از استخراج منابع فضایی میشود، ذهنها به سوی ماههای کوچک معطوف میشود. این سنگهای فضایی سرشار از فلزات ارزشمند، در مدار زمین در گردش هستند. با پیشرفتهای اخیر در فناوری فضایی، رؤیای استخراج از این اجرام آسمانی و بهرهبرداری از منابع آنها، بیش از پیش به واقعیت نزدیک میشود.
محققان دفاع سیارهای، به شدت به اجرام آسمانی مانند پی تی ۵، ۲۰۲۴ علاقهمند هستند. این دانشمندان عمدتاً به دنبال سیارکهایی با عرض حدود ۱۴۰ متر هستند؛ سیارکهایی که قدرت تخریب یک شهر کامل را دارند. تاکنون بیش از ۱۱۰۰۰ سیارک از این نوع شناسایی شده است، اما میلیونها سیارک کوچکتر نیز وجود دارند که همچنان تهدیدی بالقوه برای زمین محسوب میشوند و موقعیت دقیق آنها ناشناخته است. برخورد حتی یک سیارک کوچک با یک منطقه پرجمعیت میتواند فاجعهای عظیم ایجاد کند و خسارات جبرانناپذیری به بار آورد. بنابراین، ادامه تحقیقات در این زمینه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
دکتر اسپاتو با اشاره به کشف پی تی ۵، ۲۰۲۴ هشدار داد که اطراف زمین بسیار شلوغتر از آن چیزی است که تصور میشد. وی تاکید کرد که دانستن مسیر حرکت این اجرام آسمانی برای حفظ امنیت تمامی ساکنان زمین در هر نقطه از کره خاکی ضروری است.