گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
حکومت مرتجع و افراطی طالبان تصمیم گرفته در اقدامی عجیب جلوی برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان را بگیرد. با توجه به حجم بالای مهاجران افغان این اتفاق می‌تواند برای کشورهایی مثل ایران و پاکستان خطرناک باشد.
از زمان به‌قدرت رسیدن طالبان در افغانستان شاهد اقدامات عجیب فراوان بوده‌ایم. به‌صورتی که این کشور با سرعتی عجیب به‌سمت یک جامعه بسته و محدود (مخصوصا برای زنان) حرکت می‌کند. در جدیدترین اقدام طالبان اعلام کرده که اجازه اجرای برنامه واکسن فلج اطفال را در افغانستان نخواهد داد. این اقدام باعث نگرانی بسیاری از پزشکان شده است.
پسرفت در افغانستان با جلوگیری از برنامه واکسن فلج اطفال توسط طالبان
فلج اطفال یک ویروس بسیار مسری است که عموما کودکان زیر پنج سال را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. البته این ویروس می‌تواند تمامی افراد واکسینه نشده را نیز درگیر کند؛ اما عواقب بیماری در کودکان بیشتر است. به طورکلی ویروس فلج اطفال به‌خاطر عدم رعایت بهداشت و باقی‌ماندن ذرات ریز مدفوع در دست منتقل می‌شود. هرچند که آب و غذای آلوده هم می‌توانند زمینه‌ساز انتقال ویروس شوند.
این بیماری خطرناک در گام اول روده را درگیر می‌کند و باعث می‌شود که فرد با علائمی همچون تب، خستگی، سردرد و حالت تهوع مواجه شود. هرچند همزمان با پیشرفت بیماری شاهد حمله ویروس به سیستم عصبی بدن هستیم. در این مرحله احتمال فلج شدن اندام‌های مختلف وجود دارد. حتی در موارد شدید ممکن است کودکان به‌خاطر فلج شدن ماهیچه‌های کنترل کننده تنفس جان خود را از دست دهند.
ویروس فلج اطفال در قرن‌های نوزدهم و بیستم میلادی به یک نگرانی بزرگ برای جامعه جهانی تبدیل شده بود. به‌طوری که هر سال زندگی تعداد بسیار زیادی از کودکان به‌خاطر عواقب وحشتناک این ویروس نابود می‌شد. هرچند حالا سران طالبان به این نتیجه رسیده‌اند که باید برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان را متوقف کرد. این تصمیم در حالی اعلام می‌شود که قرار بود واکسیناسیون گسترده در این کشور انجام شود.
مقامات طالبان دلیل این تصمیم را نگرانی‌های امنیتی و حضور زنان در برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان عنوان کرده‌اند. هرچند با توجه به سابقه طالبان و اقدامات زن‌ستیزانه این گروه واپسگرا به‌نظر می‌رسد دلیل دوم عامل اصلی باشد. همچنین از آنجایی که گروه‌ها و افراد متحجر عموما از علم دوری کرده و از خرافات و شبه‌علم استقبال می‌کنند، تصمیم جدید چندان عجیب نیست.
جالب است بدانید که در سال ۱۹۸۸ برنامه جهانی ریشه‌کنی فلج اطفال به‌تصویب سازمان جهانی بهداشت رسید. از آن زمان نیز کشورهای مختلف توانسته‌اند با اجرای واکسیناسیون گسترده این بیماری را به‌طور کامل حذف کنند. هرچند تنها دو کشور در جهان هستند که هنوز فلج اطفال به‌صورت گسترده در آنها قربانی می‌گیرد. افعانستان و پاکستان از نظر سیستم بهداشت و سلامت در وضعیت خوبی قرار ندارند. اخیرا نیز شاهد گسترش فلج اطفال در نوار غزه به‌خاطر درگیری‌های نظامی بوده‌ایم.
در این حالت اقدام بحث‌برانگیز سران طالبان برای جلوگیری از برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان می‌تواند بحران بزرگی را برای کشورهای همسایه ایجاد کند. مخصوصا اینکه هر روز تعداد بسیار زیادی از مردم افغانستان به‌صورت غیرقانونی از مرزهای کشور رد شده و در شهرهای گوناگون به‌کار مشغول می‌شوند. این افراد در روستاهای دوردست نیز حضوری چشم‌گیر دارند. همین مسئله هم سبب می‌شود بیماری‌هایی مثل فلج اطفال که با صرف میلیون‌ها دلار هزینه ریشه‌کن شده است، مجدد در ایران گسترش یابد.
پیشتر سازمان بهداشت جهانی به سران افغانستان توصیه کرده بود که برنامه واکسیناسیون خانه‌به‌خانه را پیش بگیرند. چراکه در طول پنج سال گذشته هیچ کودکی در افعانستان واکسن فلج اطفال را دریافت نکرده است و احتمال دارد بحران بزرگی ایجاد شود. هرچند مقامات محلی طالبان در برخی مناطق اعلام کردند که اجازه چنین کاری را نخواهند داد و سیستم واکسیناسیون باید به‌صورت مسجد به مسجد انجام شود.
رویکردی که قطعا کارایی کمتری خواهد داشت و باعث می‌شود تعداد افراد واکسینه نشده افزایش یابد. گرچه همین رویکرد ضعیف نیز اجرا نشده و طالبان به‌طور کامل جلوی واکسن فلج اطفال در افغانستان را گرفته است. تصمیم جدید باعث شده مقامات پاکستان نیز نگران شوند. چراکه ممکن است مردم ساکن در مناطق مرزی این کشور به ویروس آلوده شده و هزینه‌های سنگینی به سیستم بهداشت این کشور تحمیل گردد.
آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که اصرار بر تصمیم‌های اشتباه می‌تواند شرایط را در افغانستان بدتر کند. در سال ۲۰۲۳ تعداد کودکان فلج شده در اثر این ویروس ۶ نفر اعلام شده بود. هرچند که این میزان پیش از پایان سال ۲۰۲۴ به ۱۴ نفر رسیده است. البته توجه داشته باشید که به‌طور متوسط از میان هر ۲۰۰ نفر آلوده شده به ویروس تنها یک نفر به مرحله فلج می‌رسد. همچنین با توجه به بافت سنتی کشور افغانستان و معتبر نبودن آمارهای اعلام شده توسط این کشور، به‌نظر می‌رسد بیماری فلج اطفال بسیار گسترده‌تر باشد.
علاوه بر این، پاکستان گزارش کرده است که در سال جاری ۱۳ کودک به‌خاطر ویروس پولیو فلج شده‌اند. گزارشی که سبب نگرانی مقامات حوزه بهداشت و سلامت هند شده است. مقامات این کشور پیش‌بینی می‌کنند که به‌خاطر جلوگیری طالبان از اجرای برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان منطقه در آینده نزدیک دچار بحران شود.
بدتر از همه اینکه اگر فردی واکسن فلج اطفال را دریافت نکرده باشد، در برابر ویروس ضعیف‌شده موجود در واکسن نیز آسیب‌پذیر خواهد بود. به همین‌خاطر نسخه ضعیف‌شده ویروس توانسته در مناطقی که افراد به واکسن اهمیت نمی‌دهند بسیار گسترش یابد. امروزه اکثر موارد فلج کودکان در آفریقا، آسیا و خاورمیانه نیز به همین مشکل مربوط می‌شود.
باید دید آیا فشارهای بین‌المللی می‌توانند حکومت طالبان را از تصمیم احمقانه متوقف کردن برنامه واکسن فلج اطفال در افغانستان منصرف کنند یا خیر. مخصوصا اینکه چنین تصمیمی در راستای سایر اقدامات مخالف حقوق بشر در افغانستان نیست و کشورهای همسایه را نیز درگیر خواهد کرد.