واکسن آنفلوآنزا یک سپر دفاعی قوی است. در این مقاله، گروههایی که باید در اولویت تزریق واکسن قرار بگیرند را معرفی کردهایم.
دکتر فرشید رضایی، متخصص بیماریهای عفونی، ضمن اشاره به افزایش شیوع بیماریهای ویروسی در فصل سرد، بر تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی تأکید کرد. وی اظهار داشت که اگرچه آنفلوآنزا و سرماخوردگی ممکن است علائم مشابهی داشته باشند، اما آنفلوآنزا بیماری جدیتری است که میتواند عوارض خطرناک و حتی کشندهای به دنبال داشته باشد؛ بنابراین، نباید این دو بیماری را با هم اشتباه گرفت.
دکتر رضایی، با اشاره به ماهیت حاد تنفسی آنفلوآنزا، توضیح داد که این بیماری میتواند از سینوسها و بینی تا عمق ریهها را تحت تأثیر قرار دهد. شیوع آنفلوآنزا معمولاً در فصول پاییز و زمستان به اوج خود میرسد و از طریق قطرات ریزی که هنگام سرفه یا عطسه از دهان و بینی فرد بیمار خارج میشوند، به سرعت منتقل میشود. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، رعایت بهداشت فردی، شستشوی مرتب دستها و استفاده از ماسک، به ویژه در مکانهای عمومی و هنگام تماس نزدیک با افراد بیمار، ضروری است.
آنفلوآنزا چه علائمی دارد؟
این متخصص بیماریهای عفونی با اشاره به علائم آنفلوآنزا توضیح داد که آنفلوآنزا معمولاً با یک شروع ناگهانی همراه است. اولین علامت آن، تب شدیدی است که گاهی اوقات بیمار دقیقاً ساعت شروع آن را به یاد میآورد. پس از تب، دردهای عضلانی شدید، سردرد و ناراحتی گلو به سراغ بیمار میآید. علائمی مانند سرفه خشک، آبریزش یا گرفتگی بینی نیز ممکن است همراه با سایر علائم ظاهر شوند.
دکتر رضایی در ادامه بیان کرد که برای بهبود سریعتر، بیماران مبتلا به آنفلوآنزا باید در سه روز اول بیماری، استراحت کافی داشته باشند. مصرف مایعات و سوپ میتواند به بدن آنها انرژی بدهد و به تسریع روند بهبود کمک کند. در برخی موارد، ممکن است بیمار دچار تهوع و اسهال شود که جای نگرانی نیست و معمولاً نیازی به مصرف آنتیبیوتیک ندارد.
مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت با اشاره به شباهت برخی علائم آنفلوآنزا و سرماخوردگی، هشدار داد که اگرچه هر دو بیماری ممکن است با آبریزش بینی و بدن درد همراه باشند، اما آنفلوآنزا معمولاً با شدت و سرعت بیشتری بروز میکند و میتواند عوارض جدیتری به دنبال داشته باشد. تشخیص به موقع و اقدامات درمانی مناسب، از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که آنفلوآنزا بهویژه برای سالمندان و افراد دارای بیماریهای زمینهای میتواند خطرناک باشد.
واکسن آنفلوآنزا؛ سپر دفاعی در برابر مرگ
دکتر رضایی با ابراز نگرانی از کمبود آگاهی مردم در مورد اهمیت واکسن آنفلوآنزا، تأکید کرد که متأسفانه بسیاری از افراد از فواید واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا آگاه نیستند. در حالی که تزریق واکسن در اواخر شهریور و اوایل مهرماه میتواند نقش مهمی در پیشگیری از مرگومیر ناشی از آنفلوآنزا، به خصوص در میان سالمندان و کودکان، ایفا کند.
آنفلوآنزا به عنوان یک بیماری عفونی مهم، هر ساله تهدیدی برای سلامت افراد محسوب میشود. دکتر رضایی با تاکید بر اهمیت واکسیناسیون سالانه، این روش را بهترین راه برای محافظت در برابر این بیماری و عوارض احتمالی آن دانست. ویروس آنفلوآنزا به دلیل تغییرات ژنتیکی سالانه، میتواند شدت بیماری را تحت تاثیر قرار دهد و همین امر لزوم تزریق واکسن هر ساله را یادآور میشود. البته، رعایت بهداشت فردی و شستن مرتب دستها نیز در کنار واکسیناسیون، سدی محکم در برابر نفوذ این ویروس ایجاد میکند.
وی با اشاره به زمان عرضه واکسن آنفلوآنزا در ابتدای فصل سرد و نقش آن در تقویت ایمنی بدن در برابر ویروسهای آنفلوآنزای فصلی، بر اهمیت واکسیناسیون برای تمام افراد، به ویژه افراد پرخطر مانند سالمندان، کودکان و بیماران مزمن تاکید کرد. ایشان خاطرنشان ساختند که واکسیناسیون نه تنها از فرد واکسینه شده، بلکه از اطرافیان او نیز محافظت میکند و از این رو، مراقبان سالمندان بیمار باید علاوه بر واکسیناسیون سالمند تحت مراقبت خود، برای حفظ سلامت خود و جلوگیری از شیوع بیماری در خانواده و جامعه، نسبت به تزریق واکسن اقدام نمایند.
چه کسانی بیشتر به واکسن نیاز دارند؟
بر اساس اعلام مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، تزریق واکسن آنفلوآنزا برای گروههای هدف شامل سالمندان، کودکان زیر ۵ سال، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماریهای مزمن و ساکنان و کارکنان مراکز درمانی و نگهداری از سالمندان، الزامی است.
دکتر رضایی با بیان اینکه ویروس آنفلوآنزا میتواند مدتی روی سطح دستها زنده بماند، توضیح داد که ویروس از طریق تماس دستهای آلوده با چشمها، بینی یا دهان به بدن منتقل میشود. بنابراین، شستن مرتب دستها با آب و صابون یکی از مهمترین راههای قطع زنجیره انتقال این ویروس است.
این متخصص بیماریهای عفونی با تأکید بر اهمیت استفاده از ماسک در اماکن عمومی و شلوغ، در هنگام ابتلا به آنفلوآنزا، خاطرنشان کرد که این عمل ساده میتواند به طور مؤثری از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری کند. همانطور که در دوران همهگیری کرونا تجربه کردیم، ماسکزدن، به ویژه برای افرادی با سیستم ایمنی ضعیفتر، یک سپر دفاعی قوی در برابر ویروسها از جمله آنفلوآنزا محسوب میشود.
رضایی در ادامه بیان کرد که برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوآنزا، باید از کسانی که به این بیماری مبتلا هستند، فاصله بگیریم. بهتر است حداقل یک تا دو متر از آنها دور بمانیم. البته ویروس آنفلوآنزا میتواند از طریق سرفه و عطسه مسافت بیشتری را طی کند، اما این فاصله میتواند به ما کمک کند تا کمتر در معرض بیماری قرار بگیریم.
وی افزود که رعایت بهداشت فردی در جلوگیری از شیوع بیماری بسیار مهم است. پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه با دستمال کاغذی یا قسمت داخلی آرنج، یکی از سادهترین و موثرترین روشها برای جلوگیری از پراکنده شدن قطرات آلوده در هوا است. همچنین، ضدعفونی کردن سطوحی که با دست آلوده تماس پیدا میکنند، به ویژه در محیطهای عمومی، از انتقال میکروب به دیگران پیشگیری میکند. البته، استفاده بیش از حد از ضدعفونیکنندهها ضرورتی ندارد و ممکن است پوست را خشک کند.
مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در انتها خاطر نشان کرد که مراکز بهداشتی در سراسر کشور آمادهاند تا به بیماران مبتلا به آنفلوآنزا خدمات درمانی کامل و جامعی ارائه دهند و با ارائه مشاورههای بهداشتی، از شیوع گسترده این بیماری جلوگیری کنند.