این روزها بیشتر چین و آمریکا در عرصه کاوشهای فضایی و سفر به دیگر سیاره ها رقابت میکنند؛ اما در همین شرایط روسیه توانسته رکورد حضور در فضا را با اختلاف بسیار زیادی بشکند.
بدن انسان برای حضور در کره زمین تکامل یافته است و نمیتواند در سیارههای دیگر چندان دوام بیاورد. همچنین شرایط سخت و خطرناک فضا باعث میشود که حضور طولانیمدت در آن به مشکلات مختلفی منجر شود. به همینخاطر است که سازمانهای فضایی معمولا سعی میکنند ماموریتهای خیلی بلندمدت را برای فضانوردان تعریف نکنند. با همه اینها یک فضانورد ۶۰ ساله از روسیه توانسته رکورد حضور در فضا را بشکند.
فضانورد ۶۰ ساله روسی رکورد حضور در فضا را بهنام خود ثبت کرد
یک فضانورد روسی بهنام Oleg Kononenko توانست پس از حضور طولانیمدت در ایستگاه فضایی بینالمللی به زمین بازگردد. حضور یکساله او در فضا در ماموریت اخیر باعث شد که در مجموع ۱۱۱۱ روز را خارج از زمین تجربه کند. رکوردی که بیشتر از هر انسان دیگری است و بهنظر به این زودیها شکسته نخواهد شد. کونوننکو روز دوشنبه از طریق فضاپیمای سایوز MS-25 روسیه بههمراه یک فضانورد روس دیگر بهنام نیکولای چاب و فضانوردی از ناسا بهنام کالدول دایسون به زمین بازگشت.
این سه نفر حدود ۳.۵ ساعت پس از جدا شدن از ایستگاه فضایی بینالمللی به قزاقستان رسیدند. دو فضانورد روسی در طول این ماموریت ۳۷۴ روز را در ایستگاه فضایی گذراندند که باعث شد رکورد حضور در فضا بشکند. پیشتر سال گذشته فرانک روبیو از ناسا مجبور شده بود بهخاطر مشکل ایجاد شده در فضاپیمای خود ۳۷۱ روز را در فضا باقی بماند. برخلاف فضانوردان روسی دایسون تنها ۱۸۴ روز در فضا حضور داشت.
پیشتر در سال ۲۰۱۵ یک فضانورد روسی دیگر بهنام Gennady Padalka موفق شده بود با 878 روز رکود حضور در فضا را بشکند. هرچند که کونوننکو توانست در اوایل زمستان این رکورد را بشکند. وی از سال ۲۰۰۸ تاکنون در پنج ماموریت فضایی مختلف شرکت کرده و توانسته آزمایشهای مختلفی را در ایستگاه فضایی بینالمللی انجام دهد.
فضانورد روسی در طول ماموریتهای خود تقریبا ۱۷۸۰۰ بار دور زمین چرخیده است. او همچنین در ۷ پیادهروی فضایی مختلف شرکت کرده که باعث شده بیش از ۴۴ ساعت در فضا حضور داشته باشد. از آغاز عصر کاوشهای فضایی توسط انسان در مجموع بیش از ۶۰۰ نفر در فضا حضور داشتهاند. برای مقایسه باید گفت که فضانورد روسی بهتنهایی ۱.۵ درصد از کل زمان سپری شده در فضا توسط این افراد را بهخود اختصاص داده است.
با وجود دستاوردهای شگفتانگیز مختلف، کونوننکو نتوانسته یک رکورد فضایی خاص را بشکند. این رکورد نیز بیشترین مدت حضور در فضا بهصورت بیوقفه است. این رکورد در اختیار یک فضانورد روسی دیگر بهنام Valeri Polyakov قرار دارد. او توانسته بود بین سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ میلادی ۴۳۷ روز را در ایستگاه فضایی میر روسیه بگذراند.
البته مسئله برای کونوننکو فقط به حضور طولانیمدت در فضا محدود نمیشود. در طول آخرین ماموریت او ۱۴ فضاپیمای مختلف به ایستگاه فضایی بینالمللی آمدند که در میان آنها فضاپیمای معروف استارلاینر بوئینگ نیز قرار داشته است. فضاپیمای بوئینگ پس از پرتاب با مشکلات مختلفی مواجه شد و فضانوردان حاضر در آن مجبور شدند برای حفظ جان خود به ایستگاه فضایی بینالمللی پناه ببرند.
در نهایت نیز تلاش مهندسان ناسا و بوئینگ بهجایی نرسید تا استارلاینر بدون سرنشینان خود به زمین بازگردد. فضانوردان Butch Wilmore و Suni Williams نیز مجبور شوند تا سال ۲۰۲۵ در فضا باقی بمانند. ویلیامز پس از پایان ماموریت کونوننکو فرماندهی ایستگاه فضایی بینالمللی را نیز در اختیار گرفته است.
جالب اینجاست که با وجود شکستن رکورد حضور در فضا، کونوننکو قصدی برای بازنشستگی ندارد. هرچند فضانورد روسی پذیرفته است که سفرهای فضایی با گذر زمان سختتر شدهاند و ممکن است نتواند استانداردهای لازم را برای حضور در ماموریتها کسب کند. البته اگر هم فضانورد ۶۰ ساله روس بازنشسته شود، چندان جای نگرانی نیست. چراکه ۱۰ فضانورد بعدی حاضر در لیست طولانیترین حضور در فضا یا فوت کردهاند یا دیگر هیچ فعالیتی ندارد.
تنها فضانورد روسی فعال حاضر در این لیست Sergey Prokopyev نام دارد که در مجموع توانسته ۵۶۷ روز را در فضا بگذراند. بدینترتیب بعید بهنظر میرسد که او شانسی برای شکستن رکورد حضور در فضا داشته باشد. مخصوصا اینکه روسیه از سال ۲۰۲۵ دیگر در ایستگاه فضایی بینالمللی حضور نخواهد داشت. البته روسها با چین برنامه مشترکی را آغاز کردهاند که شامل ساخت یک پایگاه در ماه تا سال ۲۰۳۵ میشود. بدینترتیب بعید نیست که در آينده فضانوردان روسی اجازه حضور در ایستگاه فضایی چین را کسب کنند.
همچنین باید گفت که احتمال شکستن این رکورد توسط یک آمریکایی نیز وجود ندارد. اول از همه به اینخاطر که ناسا به فضانوردان خود اجازه نمیدهد برای مدت طولانی در فضا حضور داشته باشند. دوم اینکه ایستگاه فضایی بینالمللی در سال ۲۰۳۰ توسط ایلان ماسک و اسپیس ایکس از مدار خارج خواهد شد و در اعماق اقیانوس آرام میگیرد.
در شرایط کنونی باید گفت که کونوننکو تا سالها رکورد حضور در فضا را در اختیار خواهد داشت. هرچند وقتی ماموریتهای بشر برای ساخت پایگاه دائمی در ماه و سفر به مریخ آغاز شود ماجرا تغییر میکند. مخصوصا اینکه سفر رفت و برگشت به مریخ حداقل ۱۶ ماه طول میکشد.