اگر روزی مجبور ترک زمین و سکونت اجباری در سیاره سرخ شدیم، باید به کجا سفر کنیم و اینکه جاذبه های گردشگری مریخ برای تعطیلات آخر هفته کجاست؟
تصور اینکه روزی کره زمین را به مقصد سیارهای دیگر در منظومه شمسی ترک کنیم و از داخل فضاپیمایی غول پیکر به خانه و کاشانهای که هزاران سال در آن زندگی کردهایم، نگاه کنیم، آدم را دیوانه میکند. به عقیده دانشمندان، این اتفاق دیر یا زود به وقوع میپیوندد و به همین خاطر است که چهرههای شاخصی مثل ایلان ماسک، به دنبال یافتن راهی برای خروج از زمین در شرایط اضطراری و مهاجرت به سیارهای دیگر هستند.
معرفی بهترین جاذبه های گردشگری مریخ
علیرغم اینکه کاوشهای محققان و سیاره شناسان همچنان ادامه دارد و منظومه شمسی و سیارات فراخورشیدی به دقت بررسی میشوند، بسیاری از دانشمندان باور دارند که خانه دوم ما سیارهای جز مریخ نخواهد بود. گرچه سیاره سرخ تضادهای آشکار و نهان زیادی دارد، اما شواهد نشان داده که میتواند گزینه مناسبی برای حیات باشد.
امروز میخواهیم تصور کنیم که به مریخ مهاجرت کرده و مجبور به سکونت روی این کره سرخ شدهایم. انسانها معمولا تعطیلات آخر هفته را صرف تفریح و بازدید از مناطق گردشگری و جاذبههای توریستی میکنند. اگر روزی قدم به سیاره مریخ گذاشتیم، آخر هفته کجا برویم؟ شاید طرح چنین پرسشی در شرایط فعلی مضحک باشد، اما وقتی تصور کنیم که قریب الوقوع است، دیگر خندهدار نخواهد بود.
تپه ارواح
سیاره سرخ طی هزاران سال اخیر با بادهای شدید و طوفانهای سهمگین، اتمسفر خود را از دست داده، اما وقتی به منطقه دیدنی تپه ارواح برویم، جریانهای شدید آب را مشاهده خواهیم کرد که در سطح زمین آن دیده میشود. این تپهها در منطقه Noctis Labyrinthus و همچنین Hellas قرار دارند. به گفته محققان، در این مناطق میتوان تپههایی را مشاهده کرد که تا دهها متر ارتفاع دارند و در اثر گدازهها یا شاید جریانهای شدید آب، ردپا از خود به جا گذاشتهاند.
این تپههای شنی که شکل گیری آنها تحت تأثیر بادها و طوفانهای شدید بوده، زیبا و تماشایی به نظر میرسند. زمانی که به مریخ رسیدیم و نیازهای اولیه خود را برطرف کردیم، میتوانیم برای ایجاد تنوع و تماشای این مناظر از اقامتگاه خود خارج شویم.
دره خط خطی
یکی از مکانهای دیدنی که باید حتما به آنجا سفر کنید، دره خط خطی واقع در دهانه هال است که با گرم شدن هوا در نواحی شیب دار به وجود میآید. البته توضیح اینکه چرا چنین اتفاقی رخ میدهد، دشوار است. دانشمندان براساس تصاویر به دست آمده از این ناحیه، دلیل چنین اتفاقی را پدیده هیدراتاسیون دانستهاند.
محققان ناسا در سال 2015 تأیید کردند که علت شکل گیری درههای خط خطی، وجود نمکهای هیدراته در این محل بوده است. جالب است بدانید که نمکهای هیدراته نشان میدهند که روزگاری سیاره سرخ، میزبان مایع حیات بوده است. با سفر به این منطقه نه تنها شاهد زیباییهای آن هستیم، بلکه میتوانیم علت اصلی تشکیل آن را پیدا کنیم.
البته اگر روزی به مریخ سفر کردید، باید مراقب میکروبهای حیات باشید؛ چرا که آنها ناشناختهاند و میتوانند ناقل بیماریهای مختلف به انسان شوند. ناسا تحت پروتکلهای خاص به این مناطق ورود خواهد کرد و به بررسی و مطالعه میپردازد. دانشمندان توصیه میکنند که درخط خطی را از فاصله امن و با کمک دوربین دوچشمی رویت کنید.
ردپای سقوط بشقاب پرنده
اگر به بشقاب پرندهها علاقه دارید و تصمیم گرفتید آخر هفته را به بازدید از جاذبههای تماشایی سیاره سرخ اختصاص دهید، حتما به ناحیه Medusae Fossae سر بزنید. به اعتقاد بعضی از محققان در این ناحیه شواهدی از سقوط یک بشقاب پرنده به دست آمده که دیدن آن خالی از لطف نیست.
توضیح بیشتر اینکه در منطقه موردنظر، ذخیره آتشفشانی بزرگی وجود دارد که گفته شده به اندازه یک پنجم کل ایالات متحده است. با گذشت زمان صخرهها را به شکلی تغییر دادهاند که گویا جسمی شبیه به بشقاب پرنده به آنها برخورد کرده است. به هر حال برای اطمینان بیشتر باید پژوهشهای بیشتری در دستور کار قرار بگیرد.
گروهی از دانشمندان در سال 2018 به این نتیجه رسیدند که شکل گیری چنین صخرههایی میتواند بر اثر فورانهای آتشفشانی بزرگی باشد که صدها برابر نمونههای روی زمین است. علت گرمای هوای مریخ همین فورانها بوده، زیرا گازهای گلخانهای ناشی از آنها در اتمسفر مریخ به دام افتادهاند.
دهانه گیل و کوه شارپ
یکی از مناطقی که با فرود موفق مریخ نورد کنجکاوی کشف شد و به شهرت رسید، دهانه گیل است. دانشمندان در این منطقه شواهدی از وجود آب پیدا کرده و معتقدند که در زمانهای دور (دوران باستانی مریخ) میزبان حیات بوده است. کاوشگر کنجکاوی همچنین موفق شده وجود یک رودخانه را تأیید کند و پس از این مأموریت هیجان انگیز به کوهی آتشفشانی در مجاورت این دهانه به نام شارپ صعود کرد تا از نظر زمین شناسی تحقیقات خود را آغاز کند.
پژوهشهای کنجکاوی سرانجام نشان داد که در این منطقه ترکیبات آلی پیچیدهای وجود دارد و براساس همین شواهد است که محققان باور دارند مریخ میزبان حیات بوده است. سال 2018 میلادی نتایج تحقیقات نشان داد که مواد آلی کشف شده مربوط به 3.5 میلیارد سال پیش است. در همین زمان بود که پژوهشگران ثابت کردند که غلظت متان در جو طی فصول مختلف سال تغییر میکند که نشان دهنده وجود حیات میکروبی است.
به همین دلیل است که دهانه گیل و کوه شارپ از مناطق تماشایی و هیجان انگیز سیاره سرخ به شمار میآیند. میتوانید به همراه خانواده به این دهانه برخوردی بروید و از تماشای رودخانههای خشکی که روزگاری میزبان جریانهای خروشان آب بوده، لذت ببرید.
قطب شمال و جنوب مریخ
سیاره سرخ نیز مثل کره زمین دو قطب شمال و جنوب دارد که ترکیبات آنها با یکدیگر متفاوت است. در سال 2008 میلادی، فرودگر فونیکس موفق شد از قطب شمال مریخ اطلاعات مهمی به دانشمندان مخابره کند. همچنین اطلاعات قطب جنوب این سیاره از مدارگردها به دست آمده است. ناسا میگوید که در فصل زمستان، دما در نزدیکی هر دو قطب به اندازهای کاهش مییابد که دی اکسید کربن به صورت بلورهای یخ در سطح متراکم میشود.
همچنین در فصل تابستان، دی اکسید کربنهای یخ زده به بالا رفته و به اتمسفر باز میگردند. کربن در نیم کره شمالی غیب میشود و کلاهکی یخی باقی میماند. مجموع این اتفاقات باعث شده تا آب و هوای سیاره سرخ تحت تأثیر قرار بگیرد و منجر به شکل گیری باد شود.
دره Valles Marineris
سیاره سرخ میزبان یکی از بزرگترین درهها به طول 3 هزار کیلومتر است که چندین برابر دره گرند کانیون روی زمین است. دانشمندان هنوز ایدهای درباره نحوه شکل گیری این دره ندارند، اما نظریات مختلفی در این خصوص وجود دارد. یکی از نظریههای پرطرفدار این است که همزمان با شکل گیری منطقه تارسیس، این دره به وجود آمد. گدازهای که در منطقه آتشفشانی حرکت میکرده، پوسته را به سمت بالا هل داده و باعث شده به تدریج شکسته شود و همین شکستگیها باعث شکل گیری دره شوند.
آتشفشانهای تارسیس
اگر از تماشای فوران آتشفشانهای غول پیکر لذت میبرید و نمیترسید، منطقه تارسیس با 12 آتشفشان منتظر شماست. این مکان دیدنی در منطقهای به عرض 4 هزار کیلومتر بوده و همچون المپوس مونس، بسیار بزرگتر از نمونههای روی کره زمین هستند.
به نظر میرسد علت درازتر بودن آتشفشانهای سیاره سرخ، کشش گرانشی ضعیف آن است. به احتمال زیاد این آتشفشانها 2 میلیارد سال یا تقریبا نیمی از تاریخ این کره قرمز را فوران کرده باشند. در تصویر فوق، ناحیه شرقی تارسیس به تصویر کشیده شده که فضاپیمای وایکینگ 1 ثبت کرده است. در سمت چپ، به وضوح میتوانید سه کوه آتشفشانی بزرگ را مشاهده کنید که هر یک آنها تقریبا 25 کیلومتر ارتفاع دارند.
المپوس مونس
متاسفانه با اینکه روی کره زمین آتشفشانهای بسیاری وجود دارد، اما تعداد افرادی که موفق به تماشای یکی از فعالترین آنها میشوند، اندک است. به خاطر داشته باشید که اگر روزی به سیاره سرخ سفر کردید، آخر هفته خود را صرف تماشای المپوس مونس کنید که فعالترین آتشفشان منظومه شمسی ما است.
به گفته ناسا این آتشفشان در منطقه تارسیس واقع شده و اندازه ایالت آریزونا آمریکا است. ارتفاع این کوه 8.9 کیلومتر و سه برابر اورست است. المپوس مونس نوعی تپهای آتشفشانی بوده که از خزیدن آهسته گدازهها در سطح شکل گرفته و مناسب کوهنوردان است. در قله این کوه، درهای با عمق 85 کیلومتری وجود دارد که با ماگما پوشیده شده است.