پهپاد مسلح مهاجر 10 یکی از پرندههای بمب افکن قدرتمند ایران است که تواناییهای تسلیحاتی جذاب و مشخصات فنی قابل ملاحظهای دارد.
نیروهای مسلح کشورمان موفق شدند در عملیات وعده صادق (1) با به پرواز درآوردن انبوه پهپادها بر فراز سرزمینهای اشغالی، سامانههای دفاع هوایی ارتفاع پایین اسرائیل مثل گنبد آهنین را فریب دهند و راه را برای موشکهای کروز و بالستیک باز کنند.
تجربه استفاده از پهپادها در میادین نبرد، ثابت کرده که دشمن به شدت از پرواز دسته جمعی آنها هراس دارد. روسیه بارها به کمک پهپاد شاهد 136 توانسته به اهداف خود در اوکراین حمله کند یا حوثیهای یمن به کمک پهپاد ابابیل 2 بارها اهداف استراتژیک عربستان را هدف حملات پهپادی خود قرار دادهاند.
پهپاد مسلح مهاجر 10
ایران در زمینه طراحی و ساخت پهپادهای انتحاری ارزان قیمت و موثر مهارت بالایی دارد و طی چند دهه اخیر به خوبی ثابت کرده که میتواند در آیندهای نزدیک، پیشرفتهای بزرگتری رقم بزند. امروز میخواهیم راجع به یکی از پهپادهای مسلح به بمب و موشک خانواده مهاجر حرف بزنیم و ببینیم که مشخصات این پهپاد چیست و کارایی آن چقدر است.
شهریور ماه 1402 و همزمان با آغاز رژه نیروهای مسلح در کشور بود که پهپاد مهاجر 10 رونمایی شد. شباهت زیادی بین این پرنده مسلح با شاهد 149 و شاهد 129 وجود دارد. نخستین پهپادی که در این حد و اندازه ظاهر شده، شاهد 129 است که بیش از ده سال عمر دارد و بارها در عراق و سوریه مورد استفاده قرار گرفته است.
مهاجر 10 یک پهپاد مسلح از خانواده مهاجر است که شامل انواع پرندههای شناسایی، انتحاری و مسلح قابل بازیابی میشوند. مشهورترین عضو این خانواده، پهپاد مسلح مهاجر 6 است که پیشتر توضیحات مفصلی راجع به آن در آخرین اخبار نظامی دادهایم. این پرنده قادر به حمل 4 بمب هدایت شونده است و علت تولد مهاجر 10، نیاز به حمل مهمات بیشتر و برد بالاتر بود.
فهرست محتوا
طراحی، پلتفرم و سامانه های الکترونیکی
صنایع قدس شاهین شهر اصفهان که از قدیمیترین سازندگان پهپاد ایران به شمار میرود، مهاجر 10 را ساخته است. این پرنده مسلح دارای پلتفرمی مشابه با پهپاد آمریکایی MQ-9 است، اما به خاطر داشتن موتور پیستونی کارایی و عملکرد پایینتری نسبت به آن دارد. در واقع میتوان این پهپاد را در رده پهپادهای کلاس MQ-1 قرار دارد.
دم مهاجر 10 به صورت V شکل بوده و بال آن صاف و گلایدری است. ارابه فرود ثابت در رونمایی رسمی دیده شد، اما در نسخه نمایشگاهی آن شاهد تعبیه محلی برای جمع شدن چرخها در کنار بدنه بودیم که نشان میدهد احتمالا نسخههای تولیدی با چرخهای جمع شونده هستند. در زیر هر بال هم میتوان سلاحهای مختلفی داشت.
آنتن ماهوارهای که ساخت ایران است، روی سر پهپاد و در محل یک برجستگی تعبیه شده و این آنتن را روی نسخههای جدید شاهد 129 و پهپاد غزه هم دیدهایم. به طور دقیق نمیدانیم که این آنتن به کدام ماهواره متصل شده، اما به احتمال زیاد باید گلوناس روسی باشد. این سیستم به اپراتور پهپاد مهاجر 10 اجازه میدهد تا پرنده را از مسافت دور هدایت کند و بدین ترتیب نیاز به هدایت رادیویی را از بین میبرد. (در واقع محدودیت برد رادیویی دیگر وجود ندارد)
زیر ماغه پهپاد یک سامانه اپتیکی نصب شده که اطلاعاتی از آن در دست نیست. فقط میدانیم که نیروهای مسلح ایران تا به امروز چندین نوع سامانه اپتیکی برای پهپادها توسعه دادهاند، اما اینکه کدام یک روی مهاجر 10 نصب شده، جای سوال است. بیشک این سامانه باید مجهز به دوربین دید روزانه، اپتیک حرارتی و نشانگذار لیزری باشد.
مشخصات فنی مهاجر 10
قلب تپنده مهاجر 10 را یک پیشرانه روتکس 914 ساخت کشور اتریش تشکیل میدهد. این موتور که ارتقایافته روتکس 912 به حساب میآید، مخصوص هواپیماهای فوق سبک ساخته شده و به قدری فراگیر است که روی اغلب پهپادهای دنیا نصب شده است. برای مثال میتوان گفت که مهاجر 6 مجهز به موتور روتکس 912 بود و طبیعی است که نسخه بهبودیافته آن با روتکس 914 تجهیز شود.
روتکس 914 یک موتور مشهور و محبوب است که اسرائیلیها برای پهپاد هرون از آن سود بردهاند. این پیشرانه دارای 4 سیلندر است و چهارزمانه خواهد بود. وزن آن 78 کیلوگرم و توان خروجیاش حداکثر 115 اسب بخار است. همچنین یک ورودی هوا به منظور هدایت هوا و خنک کردن موتور دارد. در قسمت انتهایی پهپاد شاهد تعبیه سه تیغه ملخ مانند هستیم که توانایی حمل 450 لیتر سوخت خواهد داشت.
پهپاد مسلح مهاجر 10 دارای حداکثر برد بدون توقف 2000 کیلومتر و ارتفاع پرواز 7000 متری است و سرعت پروازش به سقف 270 کیلومتر بر ساعت میرسد. (با این حال مشخص نشده که برد 2000 کیلومتر در حالت شناسایی است یا مسلح)
تسلیحات پهپاد مهاجر 10
گفتیم که پرنده تازه رونمایی شده سپاه پاسداران، زیر هر یک از بالهایش دارای جایگاه تسلیحاتی چندگانه است و حداقل روی هر یک تا دو سلاح قابل حمل خواهد بود. منابع مختلف معتقدند که مهاجر 10 میتواند تا 300 کیلوگرم مهمات با خود جابهجا کند.
نخستین مهماتی که در جایگاههای تسلیحاتی این پرنده مسلح دیده شده، بمب هدایت شونده اپتیکی قائم است. این بمب قدرتمند و نام آشنا روی پهپادهای بسیاری دیده شده که مهمترین آنها، مهاجر 6 است. به طور کلی قائم یک بمب هواسر با بالچههای بزرگ در میانه بدنه است که حداکثر 8 کیلومتر برد دارد.
قائم مجهز به سامانه اپتیک حرارتی شده و محدودیتی برای حمله به اهداف در روز، شب و شرایط آب و هوایی نامساعد ندارد. البته علاوه بر نسخه هدایت اپتیک حرارتی، یک نسخه هدایت اپتیک ساده هم وجود دارد. قائم از خانواده بمبهای شلیک کن و فراموش کن است؛ یعنی اینکه نیازی به هدایت خارجی ندارد و به محض شلیک شدن، خودش مسیر را طی خواهد کرد.
مهمات بعدی که زیر بالهای مهاجر 10 نصب میشود، موشک هدایت شونده اپتیک حرارتی الماس است. از این موشک تا به امروز سه مدل ساخته شده که مدلهای 2 و 3 مخصوص پرتاب از پهپاد هستند. (گرچه از بالگرد هم قابلیت شلیک دارند)
الماس 2 حداکثر 7 کیلومتر برد دارد در حالی که برد الماس 3 به حداکثر 10 کیلومتر میرسد. این دو موشک مجهز به کلاهکهای خرج گود ضد زره و تریموباریک هستند که اولی برای مقابله با اهداف زرهی و دومی به منظور انهدام ساختمانها یا مراکز تجمع دشمن استفاده میشوند. این مهمات هم از نوع شلیک کن و فراموش کن است و نیازی به هدایت خارجی پس از شلیک ندارد.
هر دو بمب قائم و الماس هواپرتاب هستند و از بالا به سر اهداف فرود میآیند. این مزیت خاصی برای چنین تسلیحاتی نیست و یک ویژگی معمولی است. در نهایت باید به سومین سلاح پهپاد مهاجر 10 اشاره کنیم که یک بمب هواپرتاب بالدار است. (البته شهرت الماس و قائم را ندارد)
آرمان 1 یک بمب هدایت ماهوارهای بوده که اغلب برای هدف قرار دادن اهداف ثابت در میادین جنگ مورد استفاده قرار میگیرد. نحوه عملکرد بمبهای بالدار این گونه است که بالهای جمع شونده روی سر یا زیر خود دارند و با باز شدن این بالها با امواج هوا همراه میشوند و تا اصابت به هدف، گلاید میکنند.
پیش از اینکه آرمان 1 توسعه یابد، نیروهای مسلح موفق شدند چند بمب مشابه مثل مثل یاسین و بالابان را برای پرتاب از هواپیماهای جنگنده طراحی کنند. این دو بمب چون وزن زیادی داشتند، مناسب پرتاب از پهپاد نبودند و به همین خاطر برای مهاجر 10 به فکر ساخت آرمان 1 با وزن کمتر افتادند. در واقع این بمب نسخه کوچک شده بالابان بوده و سه بالچه متحرک در انتهای خود دارد تا بتواند به خوبی هدایت شود.
یک نسخه دیگر از این بمب با نام آرمان 2 توسعه یافته که مجهز به یک پیشرانه الکتریکی شده است. این موتور با یک ملخ دو تیغه تولید شده و حداکثر برد بمب را به 100 کیلومتر رسانده است. دو بمب قائم و الماس برای حمله به اهداف ثابت و متحرک طراحی شده، در حالی که آرمان فقط برای هدف قرار دادن اهداف ثابت است. (دقت این بمب به گزارش برخی منابع، 3 تا 8 متر است)
از میان اعضای خانواده مهاجر، این پهپاد قدرتمندترین نسخه تولید شده است و گرچه بعد از پهپادهای مسلح غزه و کمان 22 قرار میگیرد، اما سابقه قدیمی و خوبی دارد و میتواند در عملیاتهای مختلف نقش مفید و موثری ایفا کند.
مهاجر 10 در یک نگاه
- وزن: 1000 کیلوگرم
- طول: 9 متر
- دهنه بال: 14 متر
- سرعت: 210 کیلومتر بر ساعت
- برد: 2000 کیلومتر
- مدامت پروازی: 24 ساعت
- حداکثر ارتفاع: 7000 متر
- موتور: روتکس 914
- توان حمل بار: 300 کیلوگرم