ناسا قصد دارد دارد در یک رویداد تاریخی، برای اولین بار به نزدیک ترین فاصله از خورشید برسد. این ماموریت توسط کاوشگر پارکر انجام خواهد شد.
کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا قرار است در روز 24 دسامبر (4 دی)، به نزدیک ترین فاصله خود از خورشید برسد. این فضاپیما به رکورد جدیدی در نزدیکی به خورشید دست خواهد یافت؛ یعنی فاصله 3.86 میلیون مایلی (6.2 میلیون کیلومتری) از سطح خورشید. هدف از این ماموریت بیسابقه، مطالعه لایه بیرونی جو خورشید و افزایش درک ما از مکانیزمهای ایجاد طوفانهای خورشیدی است. به عبارت دیگر، ناسا خود را برای لمس کردن خورشید در شب کریسمس آماده میکند.
کاوشگر پارکر یک خودروی کوچک است، قرار است در ساعت 6:40 صبح به وقت شرقی روز سهشنبه، با سرعتی حدود 430 هزار مایل در ساعت (692 کیلومتر در ساعت)، به این نقطه نزدیک از خورشید برسد.
کلی کورک، دانشمند ناسا در بخش فیزیک خورشیدی، با تشبیهی جالب این رویداد را توصیف کرد: «این ماموریت همانند طی کردن 96 درصد از مسافت تا سطح خورشید است.»
در طول این مانور، ارتباط با کاوشگر قطع خواهد شد و تیم کنترل ماموریت ناگزیرند حدود سه روز منتظر بمانند تا سیگنال تاییدیه سلامت فضاپیما را دریافت کنند.
ناسا اعلام کرده است که اولین تصاویر از این نزدیکترین فاصله به خورشید، احتمالا در اوایل ژانویه به زمین ارسال خواهند شد.
کورک معتقد است که در این ماموریت، کاوشگر خورشیدی پارکر احتمالا از میان فوارههای پلاسمایی خورشید عبور خواهد کرد و حتی ممکن است به مناطق فعال ستاره نیز شیرجه بزند.
هدف اصلی ماموریت رسیدن به نزدیک ترین فاصله از خورشید، مطالعه دقیق لایه بیرونی و فوقالعاده داغ جو خورشید، موسوم به کرونا، است. دانشمندان با کنجکاوی فراوان به دنبال یافتن پاسخ این پرسش اساسی هستند که چرا دمای لایه بیرونی جو خورشید صدها برابر داغتر از سطح خود ستاره است.
رصد مستقیم تاج خورشیدی به پژوهشگران امکان میدهد تا روند شکلگیری و پرتاب طوفانهای خورشیدی به فضا را با جزئیات بیشتری بررسی کنند. به عنوان نمونه، این کاوشگر قادر خواهد بود جریانهای قدرتمندترین ذرات خورشیدی را در لحظه ترک خورشید و حرکت با سرعت فراصوت در پهنه کیهان، رصد نماید.
کورک میگوید:
اینجا زادگاه آب و هوای فضایی است. ما تاکنون آب و هوای فضایی را از راه دور رصد میکردیم، اما اکنون فضاپیمای پارکر در دل این پدیده قرار دارد. با این دادهها، درک عمیقتری از چگونگی شکلگیری رویدادهای آب و هوایی فضایی به دست میآوریم و زمانی که طوفانهای خورشیدی را در تلسکوپهای خود میبینیم، میتوانیم به طور دقیقتر پیشبینی کنیم که چه تأثیری بر زمین خواهد گذاشت.
در دورههای تشدید فعالیتهای خورشیدی، این ستاره میتواند شرارههای عظیم و جریانهای شدیدی از ذرات باردار، موسوم به باد خورشیدی، را به سمت زمین پرتاب کند. هنگامی که این فورانهای خورشیدی با میدان مغناطیسی سیاره ما برخورد میکنند، میتوانند به ماهوارهها آسیب رسانده، شبکههای برق را مختل کرده و شفقهای قطبی را با شدت بیشتری ایجاد کنند.
به گفته کورک، ماموریت کاوشگر خورشیدی پارکر در رسیدن به نزدیک ترین فاصله از خورشید، به دانشمندان کمک شایانی خواهد کرد تا پیشبینیهای دقیقتری از وضعیت آب و هوای فضایی و پیامدهای ناشی از آن ارائه دهند. این رویکرد مشابه تلاشهای هواشناسان و دانشمندان جو برای پیشبینی وضعیت آب و هوای زمین است.
کاوشگر پارکر که در سال 2018 به فضا پرتاب شد، تاکنون بیش از 20 بار به دور خورشید گردش کرده است. پرواز شب کریسمس اولین پرواز از میان سه پرواز نزدیک نهایی برنامهریزی شده برای این ماموریت خواهد بود. نامگذاری این فضاپیما به افتخار یوجین پارکر، اخترفیزیکدان برجسته دانشگاه شیکاگو صورت گرفت که برای اولین بار نظریه وجود بادهای خورشیدی را مطرح کرد. پارکر در سال 2022 در سن 94 سالگی دار فانی را وداع گفت.
ماه گذشته، این فضاپیما در یک مانور از کنار سیاره زهره گذر کرد. هدف اصلی از این گذر، فراهم آوردن نیروی رانشی لازم برای هدایت کاوشگر به سمت خورشید و نزدیکتر شدن به آن بود. این رویداد مهم با دقت برنامهریزی شده تا با اوج فعالیت چرخه ۱۱ ساله خورشید همزمان شود. این دوره پراسترس که معمولاً با طوفانهای خورشیدی متعدد و آشفتگیهای مغناطیسی شدید همراه است، حداکثر خورشیدی (solar maximum) نامیده میشود.
دانشمندان امیدوارند کاوشگر خورشیدی پارکر بتواند از نزدیک شاهد طوفانهای خورشیدی باشد که انتظار میرود در شب کریسمس رخ دهند.