در این مطلب مروری بر کلیات بیمه شخص ثالث خواهیم داشت و به این سوال که آیا بیمه مذکور خسارت راننده را نیز پرداخت میکند یا خیر جواب میدهیم.
بیمه شخص ثالث، یک بیمه اجباری برای تمامی دارندگان وسایل نقلیه موتوری است که هدف اصلی آن جبران خسارات مالی و جانی وارد شده به اشخاص ثالث در حوادث رانندگی است، به شرطی که راننده مقصر، مسبب حادثه باشد. این بیمه به دو بخش اصلی تقسیم میشود: پوشش خسارات جانی و پوشش خسارات مالی.
خسارات جانی، مواردی مانند فوت، نقص عضو و هزینههای درمانی اشخاص ثالث (غیر از راننده مقصر) را شامل میشود. در واقع، اگر در حادثه رانندگی فرد دیگری غیر از راننده مقصر آسیب ببیند، بیمه شخص ثالث هزینههای درمان، غرامت نقص عضو یا دیه فوت را پرداخت میکند. خسارات مالی نیز مربوط به آسیبهای وارده به اموال اشخاص ثالث است. این خسارتها میتواند شامل آسیب به خودرو، موتورسیکلت، ساختمان یا هر نوع دارایی دیگر در حادثه باشد.
با این حال، سوال مهمی که مطرح میشود این است که آیا بیمه شخص ثالث خسارت راننده مقصر را هم پرداخت میکند یا خیر؟ در این بخش از اخبار خودرو به این موضوع میپردازیم.
موارد تحت پوشش بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث، همانطور که گفته شد خسارات وارد شده به اشخاص ثالث را پوشش میدهد، در حالی که بیمه بدنه خسارتهای وارده به وسیله نقلیه خود بیمهگذار را جبران میکند. به بیان دیگر، بیمه شخص ثالث بیشتر جنبه حمایتی از سایر افراد در برابر خسارات ناشی از خطای شما را دارد، در حالی که بیمه بدنه محافظت از خودروی شما در برابر خسارتهای احتمالی را بر عهده دارد.
داشتن بیمه شخص ثالث برای تمامی وسایل نقلیه موتوری اجباری است و رانندگی بدون آن تخلف محسوب میشود. این بیمه دارای سقف تعهدات مشخصی است که هر ساله توسط بیمه مرکزی تعیین و اعلام میگردد. شرکتهای بیمه معمولاً برای رانندگانی که سابقه تصادف و دریافت خسارت نداشتهاند، تخفیفاتی در نظر میگیرند. همچنین در صورت تأخیر در تمدید بیمهنامه جریمهای به عنوان دیرکرد به مبلغ حق بیمه اضافه خواهد شد.
هرچه تعداد سالهایی که بیمهگذار از بیمه شخص ثالث خود استفاده نکرده باشد بیشتر باشد، هنگام تمدید بیمهنامه از تخفیف بیشتری برخوردار خواهد شد. به عنوان مثال اگر فردی به مدت دو سال از بیمه شخص ثالث خود برای جبران خسارتی استفاده نکرده باشد، در زمان تمدید بیمهنامه از 5 درصد تخفیف برای سال بعد بهرهمند میشود و در نتیجه حق بیمه کمتری پرداخت خواهد کرد.
این تخفیفها تا 14 سال بدون خسارت ادامه مییابد و حداکثر به 70 درصد میرسد. همچنین، در صورت تأخیر در تمدید بیمهنامه، جریمهای به عنوان دیرکرد به مبلغ حق بیمه اضافه خواهد شد. در صورتی که سقف تعهدات بیمهنامه برای پوشش خسارات کافی نباشد امکان خرید الحاقیه برای افزایش این سقف وجود دارد.
نحوه محاسبه حق بیمه در سال ۱۴۰۳
مبلغ دیه کامل انسان که در ماههای حرام اعلام میگردد، به عنوان یک مبنای اساسی در تعیین حق بیمه شخص ثالث و همچنین میزان تعهدات این بیمهنامه در پوشش خسارات جانی و مالی مورد استفاده قرار میگیرد. این مبلغ که هر ساله توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران تعیین و به صورت رسمی اعلام میشود، نقشی کلیدی در محاسبات مربوط به بیمه شخص ثالث ایفا میکند.
در واقع، سقف پوشش خسارات جانی و مالی بیمه شخص ثالث به طور مستقیم با نرخ دیه ارتباط دارد. به عنوان مثال در سال 1403 خورشیدی قوه قضاییه نرخ دیه کامل انسان را به این شرح اعلام نموده است: یک میلیارد و ششصد میلیون تومان (1,600,000,000 تومان) برای ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده و ذیالحجه) و یک میلیارد و دویست میلیون تومان (1,200,000,000 تومان) برای ماههای غیر حرام.
هزینههای پزشکی راننده مقصر در بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث علاوه بر پوشش خسارات جانی و مالی وارد شده به اشخاص ثالث، مزایای قابل توجهی را برای راننده مقصر نیز در نظر گرفته است. این مزایا شامل جبران هزینههای پزشکی راننده مقصر و همچنین پوشش حوادث راننده (دیه فوت و نقص عضو) میباشد. این موضوع به ویژه در حوادث رانندگی که منجر به آسیبدیدگی راننده مقصر میشوند، نقش حیاتی ایفا میکنند.
این بیمه، پوشش هزینههای پزشکی راننده مقصر را به منظور حمایت از وی در پرداخت هزینههای درمانی ناشی از حادثه رانندگی ارائه میدهد. بدین ترتیب در صورتی که راننده مقصر در حادثه دچار جراحت شده و نیاز به دریافت خدمات درمانی داشته باشد، شرکت بیمه هزینههای پزشکی وی را تا سقف مشخصی جبران خواهد کرد. این پوشش در صورتی فعال میشود که راننده مقصر در حادثه رانندگی دچار جراحت شده و نیاز به دریافت خدمات درمانی داشته باشد.
در گجت نیوز بخوانید:
شرکت های بیمه حداکثر ۲۰ درصد ارزش خودرو خسارت افت قیمت میدهند
برای استفاده از این پوشش، راننده مقصر باید مدارک پزشکی و فاکتورهای هزینههای درمانی خود را به شرکت بیمه ارائه کند. این مدارک باید شامل گزارش پزشک معالج، نسخههای دارویی، صورتحساب بیمارستان و سایر مدارک مرتبط با هزینههای درمانی باشد. سقف این پوشش توسط بیمه مرکزی تعیین و به شرکتهای بیمه ابلاغ میشود و معمولاً این سقف کمتر از سقف دیه کامل است.
این سقف در بیمهنامههای شخص ثالث به صورت مشخص ذکر میشود و بیمهگذاران باید در هنگام خرید بیمه به این سقف توجه داشته باشند. بنابراین، بیمه شخص ثالث نه تنها از اشخاص ثالث در برابر خسارات ناشی از حوادث رانندگی حمایت میکند، بلکه با پوشش هزینههای پزشکی و حوادث راننده مقصر، نوعی حمایت مالی برای رانندگان نیز فراهم میسازد.
سقف تعهدات مالی
حداقل و حداکثر میزان پوشش مالی بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۳ به ترتیب برابر با ۴۰ میلیون تومان و ۸۰۰ میلیون تومان است. اگر بیمهگذار مبلغی بیش از ۴۰ میلیون تومان را بهعنوان پوشش مالی درنظر بگیرد، به آن بیمه مازاد شخص ثالث گفته میشود. افرادی که تحت پوشش بیمه خسارات جانی بیمه ثالث هستند، شامل اشخاص ثالث خودروی زیاندیده، سرنشینان اتومبیل راننده مقصر، افراد خارج از اتومبیل او و حتی خود فرد راننده مقصر (بیمه حوادث سرنشین) میشود.
این پوشش هزینههای مربوط به فوت، نقص عضو و خدمات بیمارستانی را جبران میکند. بیمه ثالث خسارات جانی وارد شده به جنین را هم میپردازد. بنابراین، بیمه شخص ثالث، نه تنها از اشخاص ثالث در برابر خسارات ناشی از حوادث رانندگی حمایت میکند، بلکه با پوشش هزینههای پزشکی و حوادث راننده مقصر، نوعی حمایت مالی برای رانندگان نیز فراهم میسازد.
پوشش خسارت راننده مقصر توسط بیمه شخص ثالث
پوشش «حوادث راننده مقصر» یکی از بخشهای حیاتی بیمهنامه شخص ثالث به شمار میرود. این پوشش، که در گذشته به دلیل ابهامات قانونی نادیده گرفته میشد، اکنون به عنوان یک جزء اساسی از بیمه شخص ثالث شناخته میشود. قبل از اصلاحات و بازنگریهای قانونی، رانندهای که در یک حادثه رانندگی مقصر شناخته میشد، به عنوان «شخص ثالث» تلقی نمیگردید و به همین سبب، خسارات جانی وارد شده به وی شامل مواردی نظیر فوت، نقص عضو، و هزینههای پزشکی، تحت پوشش بیمه قرار نمیگرفت.
این مسئله مشکلات و چالشهای فراوانی را برای رانندگان مقصر و خانواده آنها ایجاد میکرد، زیرا این افراد مجبور بودند بار مالی سنگین ناشی از این خسارات را خود به تنهایی به دوش بکشند. خوشبختانه، با اعمال تغییرات و اصلاحات در قوانین مربوط به بیمه شخص ثالث، پوششی تحت عنوان «بیمه حوادث راننده» به مجموعه پوششهای این بیمهنامه افزوده شد.
این پوشش بیمهای، خسارات جانی وارده به راننده مقصر را نیز تا سقف معینی جبران میکند و به این ترتیب، از بروز مشکلات مالی و اجتماعی برای این دسته از افراد جلوگیری میکند. با وجود این پوشش، راننده مقصر نیز میتواند از حمایتهای مالی بیمه در زمان آسیبدیدگی بهرهمند شود و بار مالی هزینههای درمانی و جبران خسارات جانی را تا حد زیادی کاهش دهد.
شرایط و نحوه استفاده از پوشش حوادث راننده
پوشش حوادث راننده مقصر در بیمهنامه شخص ثالث، تنها زمانی فعال میشود که راننده مقصر در یک حادثه رانندگی دچار آسیب جانی شود. به عبارت دیگر صرف اینکه رانندهای در حادثه مقصر شناخته شود کافی نیست؛ بلکه باید آسیب جسمی و جانی به او وارد شده باشد تا این پوشش فعال گردد. این نکته بسیار مهم است که این پوشش صرفاً خسارات جانی را شامل میشود و خسارات مالی وارده به وسیله نقلیه راننده مقصر را پوشش نمیدهد.
برای بهرهمندی از پوشش حوادث راننده، راننده مقصر (در صورت زنده بودن) یا وراث قانونی وی باید مدارک مربوط به حادثه را به شرکت بیمه ارائه دهند. این مدارک شامل گزارش پلیس و کروکی تصادف و همچنین مدارک پزشکی مانند گواهی پزشکی قانونی و صورتحساب بیمارستان است. شرکت بیمه پس از بررسی دقیق این مدارک و تطبیق آنها با شرایط حادثه و بیمهنامه، در صورت احراز شرایط نسبت به پرداخت خسارت اقدام خواهد کرد. لازم به ذکر است که پرداخت خسارت بر اساس سقف مشخص شده در بیمهنامه انجام میشود.
محاسبه دیه راننده مقصر
مبلغ دیه راننده مقصر بر اساس دیه کامل انسان در ماههای غیرحرام محاسبه میشود. این مبلغ هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین و به صورت رسمی اعلام میگردد. باید توجه داشت که دیه در ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده و ذیالحجه) یک سوم بیشتر از ماههای غیر حرام است، اما در محاسبه دیه راننده مقصر، دیه ماه غیرحرام به عنوان مبنا در نظر گرفته میشود.
گاهی اوقات ممکن است مبلغ دیهای که توسط دادگاه تعیین میشود از سقف تعهدات بیمه شخص ثالث فراتر رود. در این شرایط راننده مقصر مکلف است مابهالتفاوت دیه، که به آن دیه مازاد گفته میشود را به شخص زیاندیده پرداخت کند. این امر میتواند فشار مالی سنگینی را بر راننده مقصر و خانوادهاش تحمیل نماید و مشکلات عدیدهای را برای آنان به همراه آورد.