گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
آتشفشان Mount Spurr در آلاسکا ناآرام است! خاکستر آن تهدیدی برای هواپیماهاست و فعال شدن آن به معنی به خطر افتادن ساکنان آلاسکا و مسافرانش است.
آتشفشان‌ها همیشه جزء شگفتی‌های طبیعت بوده‌اند. از یک طرف زیبایی و عظمتشان ما را به حیرت می‌آورد و از طرف دیگر، خطراتشان گاهی زندگی‌مان را تهدید می‌کند. اما آیا می‌دانستید که این غول‌های خفته می‌توانند حتی برای هواپیماها هم دردسرساز شوند؟ امروز می‌خواهیم درباره آتشفشان Mount Spurr (کوه اسپور) در آلاسکا حرف بزنیم؛ آتشفشانی که همین اکنون در حال ناآرامی است و ممکن است با فورانش، آسمان این منطقه را برای پروازها ناامن کند. با گجت نیوز همراه باشید تا با هم این موضوع را بررسی کنیم و ببینیم چرا این آتشفشان این‌قدر مهم شده است.
آتشفشان Mount Spurr کجاست و چرا مهم است؟
آتشفشان Mount Spurr در جنوب غربی آلاسکا قرار دارد و فقط حدود 120 کیلومتر با شهر انکوریج، بزرگ‌ترین شهر این ایالت، فاصله دارد. این آتشفشان با ارتفاع 3,370 متری‌اش، یکی از آتشفشان‌های فعال منطقه است و هر از گاهی با فعالیت‌هایش، توجه دانشمندان و مقامات را به خودش جلب می‌کند. Anchorage شهری است که هم جمعیت زیادی دارد و هم یک فرودگاه بین‌المللی مهم که پروازهای زیادی از آن انجام می‌شود. حالا فکر کنید یک آتشفشان نزدیک این شهر شروع به فوران کند؛ چه اتفاقی برای پروازها می‌افتد؟
برخلاف چیزی که شاید در ذهنمان باشد، خطر اصلی Mount Spurr نه از گدازه‌های داغ و مواد مذاب، بلکه از خاکستر آتشفشانی است که به هوا پرتاب می‌کند. این خاکستر می‌تواند تا ارتفاعات خیلی بالا برود و با باد، صدها یا حتی هزاران کیلومتر جابه‌جا شود. و اینجاست که داستان برای هواپیماها پیچیده می‌شود.
خاکستر آتشفشانی: دشمن نامرئی هواپیماها
شاید فکر کنید خاکستر آتشفشانی چیزی مثل گرد و خاک معمولی است و برای یک هواپیمای غول‌پیکر مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اشتباه نکنید! این خاکستر از ذرات ریز سنگ، شیشه آتشفشانی و مواد معدنی تشکیل شده که مثل سمباده، تیز و خطرناک هستند. وقتی هواپیمایی وارد ابر خاکستر آتشفشانی می‌شود، این ذرات می‌توانند حسابی به دردسرش بیندازند.
موتورهای هواپیما در دمای خیلی بالا کار می‌کنند. وقتی خاکستر وارد موتور می‌شود، ذراتش ذوب می‌شوند و بعد در بخش‌های خنک‌تر موتور، دوباره سفت می‌شوند و یک لایه شیشه‌ای روی قطعات تشکیل می‌دهند. این لایه جریان هوا را مختل می‌کند و ممکن است موتورها را کاملاً خاموش کند. تصور کنید یک هواپیما در ارتفاع 30,000 پایی ناگهان بدون موتور بماند؛ وحشتناک است، نه؟
علاوه بر موتورها، خاکستر می‌تواند به بدنه هواپیما، پنجره‌ها و سیستم‌های ناوبری هم آسیب بزند. حتی هوای داخل کابین هم ممکن است پر از این ذرات ریز شود و برای مسافران خطرناک باشد. به همین دلیل است که سازمان‌های هواپیمایی این موضوع را خیلی جدی می‌گیرند و سعی می‌کنند هواپیماها را از ابرهای خاکستر دور نگه دارند.
داستان‌هایی از گذشته: وقتی هواپیماها با خاکستر روبرو شدند
برای اینکه بهتر بفهمید این خطر چقدر واقعی است، بیایید دو داستان واقعی از هواپیماهایی که با خاکستر آتشفشانی برخورد کرده‌اند را بخوانیم.
سال 1982: سقوط 5 دقیقه‌ای در سکوت
سال 1982 بود که یک بوئینگ 747 شرکت هوایی بریتیش ایرویز از کوالالامپور به سمت پرت در استرالیا پرواز می‌کرد. هواپیما در ارتفاع 37,000 پایی بر فراز اقیانوس هند بود که وارد ابر خاکستر آتشفشانی شد؛ ابری که از فوران آتشفشان Mount Galunggung (کوه گالونگ‌گونگ) در اندونزی به وجود آمده بود. ناگهان هر چهار موتور هواپیما خاموش شدند! هواپیما شروع به سقوط کرد و به مدت 5 دقیقه بدون هیچ موتوری به سمت کوه‌های برفی پیش رفت. مسافران و خدمه در وحشت بودند، اما خلبان‌ها با مهارت توانستند موتورها را دوباره روشن کنند و هواپیما را سالم در جاکارتا فرود بیاورند.
سال 1989: نبرد در آسمان آلاسکا
در دسامبر 1989، یک بوئینگ 747 شرکت KLM در حال نزدیک شدن به انکوریج بود که آتشفشان Mount Redoubt (کوه ردابت) فوران کرد. هواپیما در ارتفاع 24,000 پایی وارد ابر خاکستر شد و حدس بزنید چه شد؟ تمام موتورها خاموش شدند! هواپیما به سمت کوه‌های بلند تالکیتنا سقوط کرد، اما خلبان‌ها با تلاش زیاد موفق شدند موتورها را دوباره راه بیندازند و به سلامت فرود بیایند. البته موتورها آن‌قدر آسیب دیده بودند که همگی باید تعویض می‌شدند.
این دو ماجرا نشان می‌دهند که خاکستر آتشفشانی شوخی‌بردار نیست و می‌تواند یک پرواز معمولی را به یک کابوس تبدیل کند.
چطور جلوی این خطرات را می‌گیرند؟
بعد از این حوادث، دانشمندان و سازمان‌های هواپیمایی دست به کار شدند تا راه‌هایی برای پیش‌بینی فوران‌ها و محافظت از هواپیماها پیدا کنند. خوشبختانه، الان ابزارها و سیستم‌های پیشرفته‌ای داریم که این کار را ممکن کرده‌اند.
در آلاسکا، سازمانی به نام Alaska Volcano Observatory (به‌طور مخفف AVO) مسئول نظارت بر آتشفشان‌ها است. این سازمان با نصب دستگاه‌های لرزه‌نگاری دور آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌های کوچک را که معمولا قبل از فوران اتفاق می‌افتند، رصد می‌کند. همچنین از ماهواره‌ها برای دیدن تغییرات دما و فعالیت‌های آتشفشانی استفاده می‌کنند.
سازمان AVO یک سیستم کد رنگی هم درست کرده که به خلبان‌ها و شرکت‌های هواپیمایی نشان می‌دهد وضعیت آتشفشان‌ها چطور است:
- سبز: همه‌چیز آرام است.
- زرد: آتشفشان ناآرام شده.
- نارنجی: فوران نزدیک است.
- قرمز: فوران شروع شده یا خیلی نزدیک است.
با این سیستم، خلبان‌ها می‌توانند مسیرشان را تغییر دهند و از خطر دور بمانند.
سازمان هواشناسی ملی هم با AVO همکاری می‌کند تا ابرهای خاکستر را در آسمان ردیابی کند. این اطلاعات به خلبان‌ها کمک می‌کند تا بدانند کجا نباید بروند و پروازشان را ایمن نگه دارند.
آتشفشان Mount Spurr الان چه حال و روزی دارد؟
اما وضعیت فعلی آتشفشان کوه اسپور چگونه است؟ در ماه‌های اخیر، این آتشفشان حسابی ناآرام شده است. زمین‌لرزه‌های کوچک زیرش بیشتر شده‌اند و سطح زمین اطرافش کمی بالا آمده؛ نشانه‌هایی که می‌گویند ممکن است به زودی فوران کند. آخرین بار که کوه اسپور در سال 1992 فوران کرد، خاکسترش تا انکوریج رسید و فرودگاه این شهر را برای 20 ساعت تعطیل کرد. حالا هم دانشمندان نگرانند که فوران بعدی همین مشکلات را دوباره به وجود بیاورد.
مقامات هواپیمایی و AVO در حال آماده‌باش هستند و لحظه‌به‌لحظه وضعیت را بررسی می‌کنند. اگر فوران اتفاق بیفتد، احتمالا مسیر پروازها تغییر می‌کند تا هواپیماها از ابرهای خاکستر دور بمانند.
اگر قصد دارید به آلاسکا سفر کنید، بهتر است قبل از سفر کمی تحقیق کنید. وب‌سایت Alaska Volcano Observatory یا صفحه شرکت هواپیمایی‌تان را چک کنید تا از آخرین اخبار آتشفشان‌ها باخبر شوید. اگر هشدار نارنجی یا قرمز بود، شاید بهتر باشد برنامه سفرتان را عوض کنید. اگر هم موقع فوران در منطقه بودید و خاکستر شروع به ریختن کرد، توی خانه بمانید و از ماسک استفاده کنید تا این ذرات ریز وارد ریه‌تان نشود.
آتشفشان‌ها بخشی از طبیعت‌اند و ما نمی‌توانیم جلوی فعالیتشان را بگیریم؛ اما می‌توانیم با علم و آگاهی، از خطراتشان کم کنیم. داستان‌هایی که خواندید نشان می‌دهند که خاکستر آتشفشانی چقدر می‌تواند جدی باشد، ولی خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی، الان بهتر از همیشه می‌توانیم آماده باشیم.
دفعه بعد که به آسمان نگاه کردید و هواپیمایی دیدید، شاید یاد آتشفشان Mount Spurr بیفتید و غولی که ممکن است همین حالا در حال بیدار شدن باشد.
- آتشفشان Mount Spurr در آلاسکا: غولی که برای هواپیماها خطرساز می‌شود
- قیامت آتشفشان‌ها در قطب جنوب؛ یخ‌ها آب شوند، جهنم به پا می‌شود
- چرا انداختن زباله های کره زمین در آتشفشان های فعال ایده خوبی نیست؟
- دانشمندان با نفوذ به دل آتشفشان ها، به‌دنبال انرژی نامحدود هستند
- 5 مورد از وحشتناک ترین آتشفشان های جهان