طبق اعلام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، فرآیند واگذاری باند فرکانسی جدید برای توسعه شبکه 5G در ایران به ایستگاه پایانی رسیده است.
در عصر حاضر که در آن تعاملات و فعالیتها به شکل فزایندهای به بستر دیجیتال منتقل شدهاند و ارتباطات شبکهای در تار و پود زندگی ما تنیده شدهاند، فناوری نسل پنجم (5G) جایگاه ویژهای به عنوان یک زیرساخت حیاتی و کلیدی یافته است. این فناوری نه تنها قادر است با ایجاد فرصتهای نوین اقتصادی و توزیع عادلانهتر منابع، به رونق و بهبود وضعیت اقتصادی جوامع کمک کند، بلکه میتواند با تسهیل دسترسی به اطلاعات، تقویت شفافیت و مشارکت عمومی، بستری را برای شکلگیری جوامعی بازتر، دموکراتیکتر و پایدارتر فراهم سازد.
از این رو، سرمایهگذاری و توسعهی زیرساختهای 5G گامی اساسی در راستای تحقق اهداف توسعهی پایدار و ایجاد آیندهای روشنتر برای جوامع بشری محسوب میشود. طبق آخرین اخبار داخلی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از برداشتن گامهای نهایی برای واگذاری باند فرکانسی جدید ۱۵۰۰ مگاهرتزی با هدف توسعه نسل پنجم تلفن همراه خبر داده است.
مزایای توسعه یکپارچه شبکه 5G در ایران
فناوری نسل پنجم اینترنت (5G) با ارائه سرعتی به مراتب بالاتر از نسل چهارم (4G)، تحولی چشمگیر در دنیای ارتباطات ایجاد کرده است. در حالی که حداکثر سرعت دانلود در شبکه 4G حدود 15 مگابیت بر ثانیه است، 5G قادر است دادهها را با سرعتی بین 1 تا 10 گیگابیت بر ثانیه منتقل کند. این افزایش چشمگیر سرعت، امکان بارگذاری سریع ویدیوهای با کیفیت بالا و آپلود فوری فایلهای حجیم به فضای ابری را فراهم میسازد.
با وجود پیشرفتهای چشمگیر 5G در سایر نقاط جهان، توسعه این فناوری در ایران آنگونه که انتظار میرفت سرعت نگرفته است که یکی از دلایل اصلی آن کمبود زیرساختهای ضروری مانند فرکانسهای مورد نیاز است. مطالعات نشان میدهد که چند محدوده فرکانسی کلیدی وجود دارند که «فرکانس طلایی» برای 5G محسوب میشوند، اما این موضوع با وجود تأکید مسئولان، سالها درگیر مسائل اداری بوده و وضعیت آن مبهم باقی مانده بود.
سرانجام، با درک اهمیت این موضوع و آغاز به کار دولت چهاردهم، تخصیص فرکانسهای مورد نیاز برای این فناوری در اولویت قرار گرفت و اعلام شد که مسئله فرکانسهای 5G در آیندهای نزدیک حل و فصل خواهد شد. معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پیشتر اشاره کرده بود که این موضوع نیازمند بررسیهای فنی دقیق است تا در آینده نیازی به بازنگری و اصلاحات مجدد نباشد. به همین دلیل، رفع موانع فنی و اجرایی از اولویتهای اصلی این پروژه محسوب میشود.
پس از گذشت چند سال از مطرح شدن این طرح، سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از آغاز فرآیند توسعه شبکه 5G در ایران و واگذاری باند فرکانسی جدید ۱۵۰۰ مگاهرتزی برای توسعه نسل پنجم تلفن همراه (5G) خبر داد. وی تأکید کرد که مراحل آمادهسازی این فرآیند به مرحله پایانی رسیده و با اجرایی شدن آن، کیفیت شبکه ارتباطی همراه به طور چشمگیری بهبود خواهد یافت.
همچنین، وزیر ارتباطات اعلام کرد که پیگیریهایی برای دسترسی به باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتزی نیز در دستور کار دولت قرار دارد تا نیازهای مشروع و بهحق مردم در زمینه ارتباطات و اینترنت پرسرعت برطرف شود.
در کشور ایران، مسئولیت مدیریت جداول فرکانسی بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و درآمدهای حاصل از این مدیریت مستقیماً به خزانه داری کل کشور واریز میشود. این فرآیند مدیریت و تخصیص فرکانسها، چارچوبی قانونی و مالی را برای بهرهبرداری از این منابع ارزشمند ایجاد میکند. همچنین، تمامی کشورها در بهرهبرداری از فرکانسها و تأمین نیازمندیهای شبکههای ارتباطی خود ملزم به رعایت استانداردها و مقررات بینالمللی تعیینشده توسط اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) هستند.
این سازمان، به عنوان نهاد اصلی در سطح جهانی، استانداردهایی را برای استفاده از طیف فرکانسی رادیویی تعیین میکند تا از تداخلات فرکانسی جلوگیری شود و بهرهوری بهینه از این منابع اطمینان حاصل گردد. عدم رعایت این استانداردها میتواند منجر به بروز تداخلات فرکانسی، به ویژه در مناطق مرزی شود، که این امر میتواند کیفیت خدمات ارتباطی را مختل کند و در عملکرد سیستمهای ارتباطی و ناوبری اختلال ایجاد کند.