گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
در این مقاله به بررسی علل مختلف ایجاد شوره سر، تاثیر آن بر سلامتی پوست و مو و راه‌‌های درمان دارویی و خانگی آن می‌پردازیم.
شاید شما هم جزو آن دسته از افرادی باشید که به دلیل مواجهه با مشکل آزاردهنده شوره سر، تمایلی به حضور در اجتماعات و محافل رسمی ندارید و این عارضه را نوعی خجالت و شرمساری تلقی می‌کنید. در حالی که شوره سر به خودی خود یک بیماری خطرناک و تهدیدکننده سلامت محسوب نمی‌شود، ذرات سفید یا زرد رنگ آن به وضوح بر روی پوست سر و لابه‌لای موها قابل مشاهده هستند و به سادگی می‌توانند ظاهر مرتب و آراسته شما را تحت‌الشعاع قرار دهند.
اما چه عواملی باعث می‌شوند که برخی از افراد بیش از دیگران مستعد ابتلا به شوره سر باشند؟ شوره سر دقیقاً چه نوع عارضه‌ای است و از نظر علمی چگونه تعریف می‌شود؟ این عارضه پوستی چه علائم و نشانه‌هایی دارد و چه عوارضی ممکن است به همراه داشته باشد؟ آیا راهی برای درمان قطعی شوره سر وجود دارد یا صرفاً می‌توان علائم آن را کنترل کرد؟ و در نهایت، چه اقدامات پیشگیرانه‌ای می‌توان انجام داد تا از بروز این مشکل جلوگیری کرد؟ اگر شما نیز به دنبال یافتن پاسخ این پرسش‌ها هستید و می‌خواهید اطلاعات کاملی در خصوص این عارضه شایع پوستی به دست آورید، در ادامه این مطلب همراه اخبار پزشکی و سلامت گجت نیوز باشید.
شوره سر چیست و آیا قابل درمان است؟
پوست انسان به طور مداوم در حال نوسازی و بازسازی است؛ به این معنی که در لایه زیرین پوست (اپیدرم)، سلول‌های جدید به طور پیوسته تولید می‌شوند و همزمان سلول‌های قدیمی و مرده از سطح پوست جدا شده و با سلول‌های تازه جایگزین می‌شوند. این فرآیند تجدید و بازسازی، به ویژه در لایه بیرونی پوست یا همان اپیدرم، به طور مداوم در جریان است. سلول‌های جدید به تدریج به سمت سطح پوست حرکت کرده و در نهایت با مرگ و جدا شدن از لایه سطحی، فرآیند بازسازی را تکمیل می‌کنند.
در بیشتر افراد، این سلول‌های جدا شده از سطح پوست آنقدر کوچک و ریز هستند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند و به طور نامحسوس از بدن دفع می‌شوند. اما عوامل متعددی می‌توانند این فرآیند تجدید و بازسازی لایه اپیدرم را تسریع کنند، به طوری که سرعت تولید و ریزش سلول‌های پوست افزایش یابد. این پدیده به خصوص در پوست سر، به شکل بارزتری قابل مشاهده است و به عنوان شوره سر شناخته می‌شود.
متخصصان بر این باورند که در افرادی که به شوره سر مبتلا هستند، چرخه رشد و ریزش سلول‌های پوست سر به طور چشمگیری کوتاه‌تر می‌شود. به طوری که سلول‌های پوست ممکن است تنها در عرض ۲ تا ۷ روز به بلوغ نهایی رسیده و از سطح پوست جدا شوند، در حالی که در افراد فاقد شوره سر این مدت زمان به طور معمول حدود یک ماه به طول می‌انجامد.
مطالعات نشان داده‌اند که ریزش حدود 487,000 سلول در هر سانتی‌متر مربع از پوست سر پس از شستشو، میزانی طبیعی و نرمال تلقی می‌شود. اما این میزان در افرادی که به شوره سر مزمن یا حاد مبتلا هستند، به طور قابل توجهی افزایش یافته و به بیش از 800,000 سلول در هر سانتی‌متر مربع می‌رسد. این افزایش چشمگیر در میزان ریزش سلول‌ها، منجر به تجمع سلول‌های مرده در قالب توده‌های بزرگ و چرب بر روی پوست سر می‌شود. این توده‌های فلس‌مانند به اندازه‌ای بزرگ هستند که با چشم غیرمسلح نیز به راحتی قابل مشاهده هستند و در واقع همان چیزی هستند که ما آن را به عنوان «شوره سر» می‌شناسیم.
نام علمی شوره سر «پیتی‌ریازیس کاپیتیس» (Pityriasis capitis) است که یکی از شایع‌ترین عوارض پوستی در سراسر جهان به شمار می‌رود و می‌تواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال نگران نباشید، زیرا در اکثر موارد این عارضه شایع قابل کنترل یا درمان است.
نشانه‌ها و علائم شوره سر
تشخیص شوره سر معمولاً برای نوجوانان و بزرگسالان کار دشواری نیست. ظهور ورقه‌های چرب و سفید رنگ از پوست مرده بر روی موها و شانه‌ها، که اغلب با خارش پوست سر همراه است، از مهمترین و بارزترین علائم و نشانه‌های ابتلا به این عارضه پوستی است. شدت این عارضه معمولاً در فصول پاییز و زمستان، زمانی که گرمای وسایل گرمایشی داخل خانه باعث خشکی بیشتر پوست می‌شود افزایش می‌یابد و در مقابل، در فصل تابستان و با افزایش رطوبت هوا علائم آن بهبود پیدا می‌کند.
همچنین بخوانید:
آلودگی هوا ممکن است از سرطان پوست جلوگیری کند!
علاوه بر علائم اصلی ذکر شده، نشانه‌های دیگری نیز می‌توانند در تشخیص شوره سر به شما کمک کنند که عبارتند از: پوسته‌پوسته شدن و خشکی پوست در آب و هوای سرد، خشکی پوست در نواحی صورت، پیشانی، گوش یا ابروها و پوسته‌پوسته شدن در سینه یا سایر قسمت‌های مودار بدن. در افرادی که پوست چربی دارند، ممکن است نواحی چرب و پوسته‌پوسته بر روی پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن ایجاد شود. نواحی تحت تاثیر شوره سر ممکن است دچار قرمزی خفیف شوند و در برخی موارد، شوره سر شدید می‌تواند منجر به ریزش موی موقتی شود.
انواع مختلف عارضه پیتی‌ریازیس کاپیتیس
به صورت کلی شوره سر به دو شکل شوره سر چرب و شوره سر خشک بروز می‌کند؛ اما نوع سومی را هم برای این عارضه می توان تشخیص داد. در ذیل تمامی این موارد را ذکر می‌کنیم:
1. شوره سر خشک: این نوع شوره، به شکل لایه‌هایی نازک و سفید رنگ از پوست سر ظاهر می‌شود که به آسانی از پوست جدا شده و بر روی موها و شانه‌ها قابل مشاهده هستند. تفاوت بارز شوره سر خشک با سایر انواع آن، در ظاهر مسطح و غیر چرب این پوسته‌ها است. افرادی که موهای خشک دارند بیشتر مستعد ابتلا به شوره سر خشک هستند. کمبود رطوبت در پوست سر عاملی کلیدی در ایجاد این نوع شوره به شمار می‌رود.
این کمبود رطوبت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند آب و هوای خشک، استفاده از شامپوهای نامناسب و قوی، شستشوی بیش از حد موها و یا حتی برخی از بیماری‌های پوستی باشد. یکی از آزاردهنده‌ترین علائم این عارضه خارش شدید پوست سر است. این خارش می‌تواند بسیار آزاردهنده و غیرقابل تحمل باشد و فرد را وسوسه کند تا پوست سر خود را بخاراند.
2. شوره سر چرب: در این نوع شوره، ضایعات پوستی کوچک‌تر، گردتر و با رنگی متمایل به زرد ظاهر می‌شوند. این پوسته‌ها بر خلاف شوره سر خشک به صورت ذرات چربی به پوست سر می‌چسبند و جدا کردن آن‌ها دشوارتر است. تلاش برای جدا کردن این پوسته‌ها می‌تواند منجر به ایجاد زخم و التهاب در پوست سر شود. شوره سر چرب معمولاً با خارش شدید همراه است که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد.
در برخی موارد، این نوع شوره می‌تواند نشانه‌ای از ریزش مو باشد. دلیل این امر آن است که چربی اضافی موجود در پوست سر می‌تواند فولیکول‌های مو را مسدود کرده و مانع از رشد طبیعی موها شود. خارش پوست سر در شوره سر چرب، یک چرخه معیوب ایجاد می‌کند. خاراندن پوست سر، نه تنها باعث تسکین خارش نمی‌شود، بلکه می‌تواند وضعیت را بدتر کند و در نتیجه پوست سر چربی بیشتری تولید می‌کند.
3. شوره همراه با التهاب پوست سر (درماتیت سبوره): این عارضه با علائم شدیدتر و گسترده‌تری نسبت به شوره‌های معمولی ظاهر می‌شود. این نوع شوره در بیشتر موارد به صورت شوره چرب بروز می‌کند، اما گاهی اوقات نیز ممکن است به شکل شوره خشک دیده شود. افراد مبتلا به درماتیت سبورئیک، علاوه بر خارش شدید دچار قرمزی و التهاب پوست سر نیز می‌شوند. این التهاب می‌تواند باعث ایجاد احساس سوزش و ناراحتی در پوست سر شود. درماتیت سبورئیک معمولاً علاوه بر پوست سر، نواحی دیگری از بدن مانند اطراف بینی، پشت گوش و ناحیه سینه را نیز درگیر می‌کند. در این نواحی، پوست دچار قرمزی، خارش و پوسته‌پوسته شدن می‌شود.
عوامل ایجاد یا تشدید شوره سر
علت دقیق بروز شوره سر هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. به عبارت دیگر، هم استعداد ژنتیکی و هم شرایط محیطی می‌توانند در بروز این عارضه پوستی دخیل باشند. نظریه‌ای نیز وجود دارد که شوره سر را با تغییرات هورمونی در بدن مرتبط می‌داند. این نظریه بر این اساس استوار است که شوره سر اغلب در دوران بلوغ شروع می‌شود. با این حال از شناخته شده‌ترین عوامل ایجاد کننده شوره سر، می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
1. قارچ مالاسزیا: قارچ مالاسزیا، به ویژه گونه Malassezia globosa، نقش مهمی در ایجاد شوره سر ایفا می‌کند. در گذشته قارچ Malassezia furfur به عنوان عامل اصلی شوره سر شناخته می‌شد، اما مطالعات نشان داده‌اند که این قارچ به طور طبیعی روی پوست افراد سالم نیز وجود دارد و لزوماً باعث ایجاد شوره نمی‌شود. Malassezia globosa، که به طور معمول بر روی پوست سر زندگی می‌کند با ترشح آنزیمی به نام لیپاز، تری‌گلیسیریدهای موجود در سبوم (چربی پوست) را تجزیه می‌کند.
این فرآیند، منجر به تولید محصول جانبی لیپیدی به نام اسید اولئیک می‌شود. در افراد مبتلا به شوره سر، جمعیت Malassezia globosa به میزان ۱.۵ تا ۲ برابر بیشتر از جمعیت طبیعی آن مشاهده می‌شود. اسید اولئیک تولید شده، توانایی نفوذ به لایه شاخی (لایه بیرونی اپیدرم) را دارد. این نفوذ در افراد مستعد، به ایجاد یک واکنش التهابی منجر می‌شود. التهاب ایجاد شده، تعادل مایعات بدن (هومئوستازی) را برهم زده و باعث تجزیه نامنظم سلول‌های لایه شاخی می‌شود. این تجزیه نامنظم، منجر به افزایش سرعت تولید سلول‌های پوست و در نتیجه، ایجاد پوسته‌های اضافی و شوره سر می‌شود.
2. خشکی پوست: خشکی پوست، به ویژه در ناحیه صورت می‌تواند یکی از علل ایجاد شوره سر باشد. پوسته‌های ناشی از خشکی پوست معمولاً کوچک‌تر و خشک‌تر از پوسته‌های ناشی از دیگر علل شوره سر هستند و چربی کمتری دارند. اگر فردی دچار خشکی پوست در ناحیه سر است، احتمالاً در نواحی دیگر بدن مانند دست‌ها و پاها نیز علائم خشکی پوست را مشاهده می‌کند.
عوامل محیطی مانند هوای سرد زمستان و گرمای بیش از حد در محیط‌های بسته می‌توانند خشکی پوست را تشدید کنند. این خشکی، باعث خارش و تحریک پوست سر شده و در نتیجه، احتمال بروز یا تشدید شوره سر را افزایش می‌دهد.
3. حساسیت به محصولات مراقبت از مو: حساسیت به مواد موجود در محصولات مراقبت از مو، مانند پارافنیلن دی‌آمین (PPD) که در برخی رنگ موها یافت می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد خارش، قرمزی و پوسته‌پوسته شدن پوست سر شود. این واکنش، در واقع یک واکنش آلرژیک است که نشان‌دهنده حساسیت سیستم ایمنی به مواد خاص موجود در این محصولات است.
شستشوی مکرر مو یا استفاده از محصولات آرایشی موی نامناسب نیز می‌تواند به التهاب پوست سر و در نتیجه، ایجاد یا تشدید این عارضه منجر شود. استفاده بیش از حد از شامپوها و نرم‌کننده‌ها می‌تواند تعادل طبیعی چربی پوست سر را برهم زده و باعث خشکی و تحریک پوست شود.
4. بیماری‌های خاص: بیماری‌های خاص و شرایط پزشکی می‌توانند احتمال ابتلا به شوره سر را افزایش دهند. پسوریازیس و اگزما، از جمله بیماری‌هایی هستند که باعث التهاب و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شوند و می‌توانند به شوره سر منجر شوند. Tinea capitis یا کرم حلقوی پوست سر، عفونت قارچی است که می‌تواند سبب ایجاد شوره سر و سایر علائم پوستی شود. بزرگسالان مبتلا به بیماری پارکینسون و سایر بیماری‌های عصبی نیز بیشتر مستعد ابتلا به شوره سر و درماتیت سبورئیک هستند.
افراد مبتلا به HIV نیز در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به درماتیت سبورئیک هستند؛ مطالعات نشان می‌دهد که ۳۰ تا ۸۳ درصد از مبتلایان به HIV دچار این عارضه هستند، در حالی که این میزان در جمعیت عمومی بین ۳ تا ۵ درصد است. بهبودی پس از حمله قلبی یا سکته مغزی و همچنین وجود سیستم ایمنی ضعیف نیز می‌تواند موجب افزایش احتمال ابتلا به این عارضه شود.
در گجت نیوز مطالعه کنید:
دانشمندان آمریکایی با استفاده از باکتری‌های پوست واکسن موضعی ساختند
5. شامپو و محصولات مراقبت از پوست: استفاده از شامپوها و محصولات مراقبت از مو علی‌رغم فوایدی که دارند، می‌توانند در برخی موارد منجر به تحریک و تشدید مشکلات پوست سر شوند. برخی از این محصولات، به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی قوی یا مواد حساسیت‌زا، قادرند باعث قرمزی، خارش، و پوسته‌پوسته شدن پوست سر گردند. این واکنش‌ها، به‌ویژه در افرادی با پوست حساس، شایع‌تر هستند و می‌توانند تجربه‌ی ناخوشایندی را به همراه داشته باشند.
در این میان، شامپوهای معمولی که به طور روزمره استفاده می‌شوند، گاهی اوقات می‌توانند به ایجاد یا تشدید شوره سر کمک کنند. دلیل این امر، احتمال تحریک پوست سر توسط ترکیبات موجود در این شامپوها است. از سوی دیگر، این باور وجود دارد که عدم شستشوی منظم موها می‌تواند سبب تجمع چربی و سلول‌های مرده پوست بر روی سر شده و در نتیجه، شوره ایجاد شود.
با این حال، شواهد علمی کافی برای تأیید این نظریه وجود ندارد. در واقع، مسئله اصلی ممکن است عدم استفاده صحیح از شامپوهای مناسب باشد. به این معنا که اگر شامپویی که استفاده می‌کنید، نتواند به طور کامل چربی اضافی و آلودگی‌ها را از پوست سر پاک کند، این مواد روی پوست تجمع کرده و محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها و ایجاد شوره سر فراهم می‌کنند.
عوامل طبیعی دخیل در ایجاد عارضه پیتی‌ریازیس کاپیتیس
شوره سر، مشکلی شایع است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما برخی عوامل خطر، احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهند. درک این عوامل به تشخیص و مدیریت بهتر این عارضه کمک می‌کند. عوامل خطر اصلی شوره سر به شرح زیر هستند:
1. سن: شوره سر معمولاً در بزرگسالی آغاز شده و در میان‌سالی نیز ادامه می‌یابد. با این حال، کودکان و نوزادان نیز می‌توانند به نوعی شوره سر که با قرمزی‌های تکه‌ای پوست همراه است (درماتیت سبورئیک نوزادی) مبتلا شوند. این نوع شوره سر، اغلب با پسوریازیس مرتبط است. افراد مسن نیز از ابتلا به شوره سر در امان نیستند.
2. مرد بودن: مردان نسبت به زنان بیشتر در معرض ابتلا به شوره سر قرار دارند. هنوز دلیل قطعی برای این موضوع شناخته نشده است، اما برخی محققان معتقدند که هورمون‌های مردانه و همچنین غدد چربی بزرگتر در پوست سر مردان، می‌تواند در این امر نقش داشته باشد.
3. رژیم غذایی: رژیم غذایی می‌تواند در ایجاد یا تشدید شوره سر نقش داشته باشد. مصرف بیش از حد برخی مواد غذایی، به ویژه غذاهای پرچرب و لبنیاتی مانند پنیر و خامه می‌تواند باعث افزایش التهاب و تولید چربی در پوست سر شده و شوره سر را تشدید کند. در این موارد، توصیه می‌شود از مصرف بیش از حد غذاهای پرچرب و حاوی چربی‌های اشباع‌شده خودداری شود.
4. بیماری‌های خاص یا زمینه‌ای: افراد مبتلا به برخی بیماری‌ها، بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به شوره سر، به ویژه نوع درماتیت سبورئیک آن، هستند. این بیماری‌ها عبارتند از: اختلالات عصبی، استرس، عفونت HIV، سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی و سیستم ایمنی ضعیف.
مهمترین عوارض ایجاد شوره سر
این عارضه به خودی خود یک بیماری خطرناک نیست، اما می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد که باعث ایجاد ناراحتی و دردسر شوند. شایع‌ترین عوارض شوره سر عبارتند از:
1. پسوریازیس: شوره سر می‌تواند زمینه را برای بروز بیماری پوستی پسوریازیس فراهم کند. پسوریازیس یک بیماری التهابی مزمن است که باعث ایجاد لکه‌های ضخیم، قرمز و پوسته‌پوسته بر روی پوست می‌شود. این لکه‌ها معمولاً خارش‌دار هستند و می‌توانند در هر قسمتی از بدن، از جمله پوست سر ظاهر شوند.
2. جوش و آکنه: پوسته‌های ناشی از خشکی پوست می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و منجر به ایجاد جوش و آکنه در پوست سر و صورت شوند. افرادی که پوست مستعد آکنه دارند ممکن است با ابتلا به شوره سر، وضعیت پوستشان بدتر شود. این جوش‌ها می‌توانند باعث التهاب و درد شوند و ظاهر ناخوشایندی ایجاد کنند.
3. عفونت چشم: یکی از عوارض ناخوشایند شوره سر، بروز عفونت‌های چشمی است. التهاب پلک یک عفونت شایع چشمی است که می‌تواند در اثر شوره سر ایجاد شود. علائم این عفونت شامل قرمزی، خارش، التهاب پلک و ایجاد پوسته‌هایی شبیه شوره در اطراف مژه‌ها است. این عفونت می‌تواند باعث ناراحتی و اختلال در بینایی شود.
4. ریزش مو: عارضه ریزش به طور مستقیم باعث ریزش مو نمی‌شود، اما خارش مداوم پوست سر ناشی از شوره می‌تواند به فولیکول‌های مو آسیب رسانده و منجر به ریزش مو شود. خاراندن بیش از حد پوست سر می‌تواند باعث التهاب و تحریک فولیکول‌های مو شده و در نتیجه، موها ضعیف شده و شروع به ریزش کنند.
با ظهور چه علائمی به پزشک مراجعه کنیم؟
در بسیاری از موارد، این عارضه با استفاده از شامپوهای ضد شوره و مراقبت‌های خانگی قابل کنترل است و نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. با این حال، مهم است بدانیم که در برخی موارد، شوره سر می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای جدی‌تر باشد و نیازمند ارزیابی و درمان توسط متخصص پوست و مو باشد.
به طور معمول، شوره سر عوارض جانبی خطرناکی ایجاد نمی‌کند و فقط باعث ایجاد ناراحتی و خارش می‌شود. اما در موارد نادر، ممکن است عوارض جانبی زیر رخ دهد که نیازمند توجه پزشکی است. در صورتی که نشانه‌هایی از عفونت مانند قرمزی، رطوبت، یا تورم وجود داشته باشد، شوره سر بسیار شدید باشد و یا نشانه‌هایی از اگزما، پسوریازیس یا بیماری پوستی دیگری مشاهده شود، لازم است به دکتر پوست و مو مراجعه کنید.
راه‌‌های درمان دارویی شوره سر چیست؟
شوره سر درمان قطعی ندارد و بیشتر افراد مجبور هستند برای مدت طولانی نشانه‌های ناشی از شوره سر را مدیریت کنند. به طور کلی برای رفع شوره سر خفیف هر روز با شامپوهای ملایم سر خود را بشویید. با این کار سلول‌های مرده پوست روی هم انباشته نمی‌شوند و چربی پوست سر کنترل می‌شود. با این حال برخی راه های درمان دارویی نیز برای این عارضه ذکر شده است که در ذیل عنوان می‌کنیم:
نکته مهم: توجه داشته باشید که این اطلاعات فقط برای اطلاع‌رسانی و آموزش ارائه شده است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه‌ای در نظر گرفته شود. همیشه قبل از شروع هرگونه درمان دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
1. استفاده از شامپو ضد شوره: شامپوهای ضد شوره می‌توانند در درمان و کنترل شوره سر بسیار موثر باشند، به ویژه زمانی که شامپوهای معمولی کارایی لازم را ندارند. با این حال، تنوع زیاد این شامپوها و تفاوت در ترکیبات آن‌ها، انتخاب شامپوی مناسب را ضروری می‌کند. تمام شامپوهای ضد شوره یکسان نیستند. ترکیبات و مواد موثره‌ی آن‌ها متفاوت است و ممکن است یک شامپو برای یک فرد موثر عمل کند،اما برای فرد دیگری بی‌اثر باشد.
برخی از مواد موثره رایج در شامپوهای ضد شوره عبارتند از پیریتیون روی، کتوکونازول، سلنیوم سولفاید، اسید سالیسیلیک و قطران زغال سنگ. ابتدا می‌توانید از شامپوهای ضد شوره بدون نسخه که حاوی پیریتیون روی، کتوکونازول یا سلنیوم سولفاید هستند استفاده کنید.
قبل از استفاده از شامپو روی کل پوست سر، مقدار کمی از آن را روی ناحیه کوچکی از پوست سر خود امتحان کنید تا از بروز واکنش آلرژیک جلوگیری شود. در صورت بروز هر گونه واکنش آلرژیک مانند خارش، قرمزی، سوزش، راش پوستی، کهیر یا اختلال تنفسی، فورا استفاده از شامپو را قطع کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
از دست ندهید:
روش های کاهش وزن سریع به صورت کاملا طبیعی
2. فتوتراپی: یک روش درمانی خاص با استفاده از نور UVB برای درماتیت سبورئیک وضعیتی مشابه شوره سر اما شدیدتر از آن است. قرار گرفتن مو در معرض نور خورشید ممکن است شوره سر را کاهش بدهد؛ اما خطر سرطان پوست را بالا می‌برد. با متخصص پوست خود صحبت کنید تا ببینید آیا این درمان برای شما مناسب است یا خیر.
3. رتینوئید‌های خوراکی: این مواد خوراکی، مشتقات قوی ویتامین A با دوز بالا هستند که فرآیند تجدید سلولی پوست را تسریع می‌کنند. این عملکرد باعث لایه‌برداری و حذف سلول‌های مرده سطح پوست شده و از تجمع آن‌ها جلوگیری می‌کند. در نتیجه، پوست با طراوت و شاداب‌تر به نظر می‌رسد.
4. لیزر درمانی: این روش شامل استفاده از اشعه ماوراء بنفش خورشید یا اشعه UV می‌باشد که از یک لامپ مخصوص به پوست تابیده می‌شود. این اشعه به کاهش رشد سلول‌های پوستی و بهبود پاسخ ایمنی کمک کرده و در نتیجه به درمان شوره سر موثر است.
5. محصولات موضعی: این محصولات با ترکیبات خاص خود مانند ویتامین‌ها، استروئیدها، آنترالین، کلسی‌پوترین، دی پروپیونات بتامتازون، کلسی‌تریول و تازاروتن، سرعت تجمع پوسته‌های ناشی از پسوریازیس را کاهش داده و التهاب و لکه‌های قرمز پوست را تسکین می‌بخشند.
راه‌‌های درمان خانگی
علاوه بر درمان‌های دارویی برخی روش‌های خانگی و سنتی نیز برای درمان عارضه شوره سر وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان بخش قابل توجهی از مشکل شوره سر را حل کرد. از جمله کار آمد‌ترین روش‌های خانگی برای درمان شوره سر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. روغن درخت چای: این روغن یکی از گزینه‌های محبوب در طب سنتی برای درمان شوره سر است. روغن درخت چای دارای خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و ضد قارچی است و می‌تواند خارش پوست سر را کاهش دهد. برای درمان شوره سر، کافی است چند قطره از این روغن را به شامپوی روزانه‌تان اضافه کنید یا چند قطره از آن را به یک قاشق غذاخوری روغن زیتون، روغن نارگیل یا روغن بادام شیرین اضافه کنید و پوست سر را با این مخلوط ماساژ دهید. استفاده از این روغن را دو بار در هفته تکرار کنید تا به تاثیرات آن دست یابید.
2. روغن نارگیل: روغن نارگیل، گنجینه‌ای از خواص ضد قارچی و مرطوب‌کنندگی است که می‌تواند خارش پوست سر را تسکین داده و به عنوان یک راهکار شگفت‌انگیز برای درمان قطعی شوره سر عمل کند. یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل طبیعی را روی پوست سر خود بریزید. به مدت 5 دقیقه با نوک انگشتان، پوست سر را به آرامی ماساژ دهید.
بعد از ماساژ، سر خود را به مدت نیم ساعت با یک کاور یا روسری بپوشانید تا روغن به خوبی جذب شود. پس از گذشت این مدت، موهای خود را با آب ولرم آبکشی کنید. برای بهره‌مندی بیشتر از خواص روغن نارگیل، می‌توانید آن را تمام طول شب روی سر خود نگه دارید و صبح روز بعد موها را آبکشی کنید.
3. آبلیمو: آبلیمو با بهره‌مندی از خواص ضدعفونی‌کننده قوی، می‌تواند به طور موثری خارش و خشکی آزاردهنده پوست سر را تسکین دهد. مقداری آبلیمو (می‌توانید از آب لیموی تازه یا انواع آماده آن استفاده کنید) را روی پوست سر خود بریزید یا با استفاده از یک اسپری، آن را به طور یکنواخت پخش کنید. اگر پوست حساسی دارید یا با مشکل پوستی خفیفی مواجه هستید، آبلیمو را با کمی آب رقیق کنید تا از تحریک پوست جلوگیری شود.
اجازه دهید آبلیمو به مدت 5 تا 10 دقیقه روی پوست سرتان باقی بماند تا خواص خود را اعمال کند. پس از این مدت، موهای خود را به طور کامل با آب آبکشی کنید. استفاده طولانی مدت از آبلیمو ممکن است باعث روشن‌تر شدن رنگ موها شود.
4. روغن زیتون: در بسیاری از موارد، خشکی پوست سر عامل اصلی بروز شوره است. روغن زیتون با خواص مرطوب‌کنندگی و تغذیه‌کنندگی فوق‌العاده خود، می‌تواند این مشکل را به طور موثری برطرف کند. 3 تا 4 قاشق غذاخوری روغن زیتون فرابکر را مستقیماً روی پوست سر خود بریزید. به آرامی با نوک انگشتان، پوست سر را ماساژ دهید تا روغن به خوبی پخش و جذب شود.
بهتر است پس از ماساژ، سر خود را با یک کلاه یا روسری بپوشانید تا روغن در طول شب روی سرتان باقی بماند و به طور کامل عمل کند. صبح روز بعد، موهای خود را با آب و شامپو بشویید و به خوبی آبکشی کنید. استفاده از روغن زیتون به این روش، به رطوبت‌رسانی عمیق پوست سر کمک کرده و شوره ناشی از خشکی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
5. سرکه سیب: این محلول علاوه بر خواص درمانی شناخته‌شده در کنترل قند خون و کاهش چربی شکم، به عنوان یک درمان طبیعی و موثر برای شوره سر نیز شناخته می‌شود. سرکه سیب با تنظیم PH پوست سر، به از بین رفتن شوره کمک می‌کند. مقدار مساوی آب و سرکه سیب را در یک بطری اسپری بریزید و به خوبی مخلوط کنید. مخلوط را روی پوست سر خود اسپری کنید و به طور یکنواخت پخش نمایید.
اجازه دهید مخلوط آب و سرکه سیب به مدت 30 تا 40 دقیقه روی سر بماند. پس از گذشت این مدت، موهای خود را با شامپو بشویید و به خوبی آبکشی کنید. برای کسب بهترین نتیجه، این روش را دو بار در هفته تکرار کنید.
6. آلوئه ورا: این گیاه به دلیل خواص ضدقارچی و وجود ماده‌ی «پستین» یک درمان موثر برای شوره سر محسوب می‌شود. فیبر موجود در پستین، سلول‌های پوست سر را تقویت کرده و رشد آن‌ها را بهبود می‌بخشد. دو قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا را با 5 تا 10 قطره روغن درخت چای مخلوط کنید. مخلوط را روی پوست سر خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. اجازه دهید مخلوط تمام طول شب روی پوست سر بماند. صبح روز بعد، موهای خود را به طور کامل بشویید و آبکشی کنید. توصیه می‌شود این ماسک را یک بار در هفته استفاده کنید.
7. جوش شیرین: جوش شیرین یکی از بهترین و مقرون به صرفه‌ترین مواد طبیعی برای رفع شوره سنگین سر است. این ماده می‌تواند به طور موثر به کاهش شوره کمک کند و پوست سر را تمیز و متعادل نگه دارد. برای استفاده ابتدا موهای خود را با آب بشویید تا کمی مرطوب شوند. دو قاشق غذاخوری جوش شیرین را با چند قطره آب ترکیب کنید تا خمیری یکنواخت به دست آید.
این مخلوط را با دقت بر روی پوست سر خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بهتر است پس از ماساژ، از شامپو یا لوسیون برای شستن موها استفاده نکنید. استفاده مداوم از جوش شیرین می‌تواند به بهبود وضعیت پوست سر و کاهش شوره کمک کند.
8. سیر: سیر به دلیل وجود آنزیم «آلیسین» و خواص آنتی‌اکسیدان، ضدقارچ و ضدباکتری، یک روش موثر برای درمان شوره سر محسوب می‌شود. این ترکیب طبیعی می‌تواند به کاهش شوره و بهبود سلامت پوست سر کمک کند. برای استفاده ابتدا ۵ یا ۶ حبه سیر را پوست کنده و له کنید. سیرهای له شده را به مدت ۱۰ دقیقه به آرامی روی پوست سر خود ماساژ دهید. مقداری عسل طبیعی را روی سیرها بمالید و دوباره به آرامی پوست سر را ماساژ دهید. اجازه دهید این ترکیب به مدت ۱۰ دقیقه روی سر شما بماند و در نهایت موهای خود را با آب و شامپو بشویید و به خوبی آبکشی کنید.