گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
بسیاری مغز انسان را پیچیده‌ترین ارگان جهان هستی می‌دانند. آیا انسان برای زنده ماندن به تمام ظرفیت مغز خود نیاز دارد؟ پاسخ شما را شگفت‌زده می‌کند.
حتما این افسانه را شنیده‌اید که انسان‌ها از تنها ۱۰ درصد ظرفیت مغز خود استفاده می‌کنند. پژوهش‌های علمی ثابت کرده‌اند که چنین باوری کاملا نادرست است. در واقع اکثر افراد همیشه از تمام بخش‌های مغز خود بهره می‌برند. سوال مهم اینجاست که انسان به چه میزان از مغز خود برای زنده ماندن و زندگی عادی نیاز دارد؟ آیا قسمت‌هایی از مغز اضافی محسوب می‌شوند؟
تلاش عجیب مغز انسان برای زنده ماندن با وجود آسیب شدید
برخی افراد پس از سکته مغزی، آسیب‌های شدید به مغز یا جراحی حذف بافت مغز بخشی از این ارگان حیاتی را از دست می‌دهند. بررسی وضعیت این افراد نشان می‌دهد که انسان می‌تواند بدون نیاز به تمامی بافت‌های مغز نیز زنده بماند. هرچند که در رابطه با میزان بافت‌ها و قسمت‌های اضافی و تاثیر آنها اختلاف‌نظر وجود دارد.
دانشمندان علوم اعصاب مسئله را به‌صورت یک موقعیت سیاه و سفید نمی‌بینند. وضعیت فرد پس از حذف یا آسیب شدید بخشی از مغز به عوامل مختلفی از جمله بخش آسیب‌دیده، میزان آسیب، چگونگی و چرایی آسیب وارد شده و سن فرد در هنگام حادثه بستگی دارد. با همه اینها پاسخ به سوال اولیه مطلب شما را متحیر می‌کند.
زندگی عادی با یک مغز غیرعادی
برای درک هرچه بهتر وضعیت مغز انسان باید مورد EG را بررسی کنیم. زنی که برای یک مشکل عادی به پزشک مراجعه کرده بود. دکتر پس از تصویربرداری متوجه شد که این زن در تمام طول عمر خود بدون لوپ تمپورال زندگی کرده است. بخش بزرگی از مغز که در نزدیکی گوش قرار دارد و مسئول پردازش سیگنال‌های صوتی، حافظه و زبان است.
پزشکان بر این باور بودند که این اتفاق به‌خاطر بروز یک کیست در دوران نوزادی رخ داده است. کیستی که باعث شده آسیب شدیدی به مغز وارد شود. با وجود از دست دادن بخش مهمی از مغز، بیمار EG یک زندگی کاملا عادی داشت. او می‌توانست به‌راحتی بخواند و حتی روسی را به‌عنوان زبان دوم تکلم می‌کرد.
- ۶ عادت مخرب روزانه که مغز شما را نابود می‌کنند
- گرایش های سیاسی افراد به‌خاطر تفاوت در ساختار مغز شکل می‌گیرد
- پیوند مغز انسان در چه شرایطی ممکن می‌شود؟
مورد EG آنقدر شگفت‌انگیز بود که پژوهشگران دانشگاه MIT تصمیم گرفتند آن را به‌صورت اختصاصی بررسی کنند. مشخص شد مغز او طوری تکامل پیدا کرده که بتواند جای بخش غایب را پر کند. در واقع تمامی وظایف مربوط به لوب تمپورال به قسمت‌های دیگر مغز منتقل شده بودند.
زنده ماندن با نصف مغز
مغز انسان آنقدر انعطاف‌پذیر است که برخی افراد می‌توانند حتی با نصف آن زنده بمانند. دکتر ویلیام بیگامن تاکنون بیش از ۵۰۰ مورد جراحی برداشتن نیمکره مغز را انجام داده است. این جراحی معمولا برای درمان موارد بسیار شدید صرع انجام می‌شود.
در این جراحی پزشک فیبرهای عصبی متصل کننده یک نیمکره از مغز را به نیمکره دیگر و بقیه بدن قطع می‌کند. در نتیجه عملا یک بخش از مغز از کار می‌افتد. البته نیمکره در مغز باقی می‌ماند. چراکه برداشتن آن خطرناک است و به جراحی‌های پیچیده‌تری نیاز دارد. وضعیت بیماران پس از این جراحی نشان می‌دهد که انسان می‌تواند با بخشی از مغز خود نیز زنده بماند.
به‌عنوان مثال یکی از بیماران بینگامن به‌نام مورا لیب در دوران نوزادی هر روز دچار ۵۰ حمله صرع می‌شد. در ۹ ماهگی این عمل رو مورا انجام شد. با کمک درمانگران مورا توانست حرف زدن را یاد بگیرد. او اکنون نوجوان است و همچنان کمی در زمینه صحبت کردن و پردازش زبان کند به‌نظر می‌رسد؛ اما مشخص است که نیمکره دیگر وظایف بخش حذف شده را بر عهده گرفته است.
به‌گفته دکتر بیگامن افراد زیادی هستند که پس از این عمل جراحی یک زندگی کاملا عادی را تجربه می‌کنند. آنها به دانشگاه می‌رود و ازدواج می‌کنند. هیچ مشکلی هم در مسیر شغلی خود ندارند. هرچند دانشمندان هنوز درک نکرده‌اند که چطور انسان می‌تواند بدون نیمی از مغز خود زنده بماند. ظاهرا این مورد را نیز باید به سایر شگفتی‌های بدن انسان مثل فعالیت مغز پس از مرگ و یا تغییر اخلاق فرد پس از پیوند عضو اضافه کرد.
بخش‌های حیاتی مغز انسان
برخی از بخش‌های مغز هستند که برای زندگی انسان ضروری محسوب می‌شوند. آسیب دیدن این بخش‌ها می‌تواند فوق‌العاده خطرناک باشد. در جراحی‌های مختلف نیز هیچ پزشکی جزئت حذف کردن آنها را ندارد. به‌عنوان مثال تالاموس و گره‌های قاعده‌ای مغز در اعمال اساسی مثل نفس کشیدن و ضربان قلب ایفای نقش می‌کنند. همچنین آنها مسئول پردازش داده‌های حسی و کنترل حرکت هستند.
اگر سکته در ناحیه ساقه مغز رخ دهد، در اکثر موارد بیمار جان خود را از دست می‌دهد. وقتی کسی از سکته مغزی جان سالم به‌در می‌برید، یعنی آسیب به لایه بیرونی مغز وارد شده است. سن فرد نیز در هنگام سکته می‌تواند تنها در میزان بهبودی نقش ایفا کند.
به‌طور کلی به‌نظر می‌رسد که هرچه آسیب مغزی در سم کمتری رخ دهد، احتمال زنده ماندن و داشتن یک زندگی عادی نیز بیشتر می‌شود. به همین‌خاطر است که عمل حذف نیمکره مغز عموما در کودکان زیر ۲ سال بهتر جواب می‌دهد.
یک استثنا در این زمینه مخچه است. بخشی در نزدیکی ساقه مغز که وظیفه هماهنگ کردن حرکات بدن، حفظ تعادل و پردازش داده‌های حرکتی را بر عهده دارد. آسیب به مخچه می‌تواند باعث بروز مشکلات شدید در افراد شود. این مشکلات با رشد در سنین مختلف نیز افزایش می‌یابد.
دانشمندان تصور می‌کنند که در بسیاری از مواقع انسان ها می‌توانند با وجود از دست دادن بخشی از مغز خود یک زندگی عادی داشته باشند. بسیار پیش آمده است که در حین یک بررسی کاملا بی‌ربط غیرعادی بودن مغز فرد آشکار شده است. در واقع ممکن است افراد زیادی با مغز غیرعادی در اطراف ما حضور داشته باشند. این وضعیت نشان می‌دهد که مغز قدرت بالایی در انطباق با شرایط سخت دارد و سعی می‌کند بدن را با بخش باقیمانده نجات دهد.