گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
دریافت مالیات از خودروهای لوکس وارداتی یکی از راهکارهای جدی دولت برای افزایش درآمد بود و توانسته ۵ هزار میلیارد به خزانه دولت بیفزاید.
مالیات بر خودروهای لوکس، سیاستی است که در سال‌های اخیر در راستای افزایش درآمدهای دولتی، تعدیل ثروت و کاهش نابرابری اقتصادی در ایران به اجرا درآمده است. این مالیات که به طور خاص بر خودروهای با ارزش بالاتر از یک آستانه مشخص اعمال می‌شود، نه تنها به عنوان یک منبع درآمدی برای دولت عمل می‌کند، بلکه اهداف کلان‌تری نظیر کنترل بازار خودروهای لوکس و ایجاد توازن بیشتر در نظام مالیاتی کشور را نیز دنبال می‌کند.
هر ساله در قانون بودجه کشور سقف ارزش خودروهایی که مشمول مالیات لوکس می‌شوند، تعیین می‌شود. خودروهایی که ارزش آن‌ها از این آستانه بالاتر باشد، مشمول مالیات می‌شوند. مبنای محاسبه مالیات، «مازاد ارزش« خودرو نسبت به سقف تعیین‌شده است. میزان مالیات به صورت درصدی از این مازاد ارزش محاسبه و از مالک خودرو اخذ می‌گردد. نرخ این درصد نیز بسته به قوانین بودجه سالانه و سیاست‌های مالیاتی دولت متغیر است.
طبق آخرین اخبار خودرو، مالیات بر خودروهای لوکس تاکنون توانسته است سهم قابل توجهی درآمدهای دولت را تامین کند. به عنوان مثال، در یک دوره مشخص، این مالیات توانست مبلغی بالغ بر 5 هزار میلیارد تومان به خزانه دولت واریز کند. این رقم نشان می‌دهد که این سیاست مالیاتی می‌تواند به عنوان یک منبع درآمدی پایدار و موثر برای دولت عمل کند.
درآمد هنگفت دولت از مالیات خودروهای لوکس در 4 سال اخیر
بررسی قوانین بودجه سالیانه در بازه زمانی 1400 تا 1404 نشان‌دهنده روند صعودی در تعیین آستانه ارزش خودروهای مشمول مالیات است. در سال 1400، آستانه ارزش خودرو 1 میلیارد تومان تعیین شد و مالیات به صورت پلکانی بر خودروهای با ارزش بالاتر از این مبلغ اعمال می‌گردید. همچنین نرخ مالیات پلکانی از 1 درصد آغاز شده و تا 4 درصد برای خودروهای با بالاترین ارزش افزایش می‌یافت. این رویکرد پلکانی با هدف ایجاد حساسیت بیشتر نسبت به ارزش خودرو و تعدیل مالیات بر اساس توان پرداخت مالکان طراحی شده بود.
در سال 1401، آستانه ارزش خودرو همچنان 1 میلیارد تومان باقی ماند، اما نرخ مالیات به صورت ثابت 1 درصد برای مبلغ مازاد بر آستانه تعیین شد. تثبیت آستانه ارزش و تغییر به نرخ ثابت، نشان‌دهنده رویکرد ساده‌سازی نظام مالیاتی و کاهش پیچیدگی‌های محاسباتی بود. در سال 1402، آستانه ارزش خودرو به 3 میلیارد تومان افزایش یافت و نرخ مالیات ثابت 1 درصد برای مازاد ارزش اعمال شد. این افزایش قابل توجه در آستانه ارزش، واکنشی به افزایش نرخ تورم و قیمت خودروها در بازار بود.
در سال 1403، آستانه ارزش خودرو به 3 میلیارد و 500 میلیون تومان رسید. نرخ مالیات همچنان 1 درصد برای مازاد ارزش حفظ شد. ادامه روند افزایشی آستانه ارزش، نشان‌دهنده تداوم توجه دولت به اثرات تورم بر قیمت خودروها بود. در سال 1404 (لایحه بودجه)، آستانه ارزش خودرو به 5 میلیارد تومان افزایش یافت و نرخ مالیات 1 درصد برای مازاد ارزش تعیین شد. این افزایش، بزرگترین جهش در تعیین آستانه ارزش خودروهای مشمول مالیات در این دوره بود.
روند افزایشی آستانه ارزش خودروهای مشمول مالیات بر خودروهای لوکس، نشان‌دهنده تلاش دولت برای انطباق با شرایط اقتصادی و تورم موجود در بازار خودرو است. هدف اصلی از این تعدیلات، حفظ قدرت خرید مردم و جلوگیری از شمول مالیات بر خودروهایی است که به دلیل افزایش قیمت‌ها، به طور ناخواسته در دسته خودروهای لوکس قرار گرفته‌اند.
در طول چهار سال گذشته، مجموع درآمد دولت از محل این مالیات حدود 5.3 هزار میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که در این بازه زمانی نزدیک به ۹۹۳ هزار برگ تشخیص مالیاتی به ارزش تقریبی ۱۰,۳۰۰ میلیارد تومان صادر شده است. این آمار نشان می‌دهد که تنها حدود 40 درصد از مبلغ اعلام‌شده در برگ‌های تشخیص، در نهایت به خزانه دولت واریز شده است. بر اساس آمارها، حدود ۳۹۶ هزار مورد از این برگ‌های مالیاتی پرداخت شده‌اند.
- نماینده مجلس: هر خانواده ایرانی باید مجوز واردات خودرو داشته باشد
- واردات خودروهای آفرودی برای عشایر با تعرفه صفر درصد!
همچنین میزان اعتراض و شکایت نسبت به برگ‌های مالیاتی حدود ۵ درصد بوده، اما اگر این اعتراض‌ها را نسبت به مجموع مالیات تشخیصی بسنجیم، این عدد به حدود ۱۰ درصد می‌رسد. این نشان می‌دهد که حجم قابل توجهی از مالیات تشخیصی مورد اعتراض قرار گرفته و در نتیجه وصول نمی‌شود. این اعتراضات می‌تواند ناشی از اشتباه در محاسبه ارزش خودرو، عدم تطابق اطلاعات با واقعیت، یا اعتراض به اصل شمول مالیات باشد.
در ذیل خلاصه گزارش وضعیت اخذ مالیات از خودروهای گران قیمت را مشاهده می‌کنید. شایان ذکر است اطلاعات مربوط به این آمار تا نیمه فروردین‌ماه به‌روزرسانی شده و تمامی ارقام به واحد ریال محاسبه شده‌اند.
بررسی ابعاد و اهداف عوارض ماشین‌های لوکس در ایران
مالیات بر خودروهای لوکس، فراتر از صرفاً کسب درآمد برای دولت، به دنبال تحقق عدالت اقتصادی، مدیریت مصرف و تنظیم بازار است. این سیاست، با تمرکز بر خودروهای گران‌قیمت به عنوان نمادی از ثروت و مصرف لوکس، تلاش می‌کند تا اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی متعددی را به همراه داشته باشد. از جمله اهداف وضع این مالیات باید به موارد ذیل اشاره کرد:
افزایش درآمد دولت
دولت‌ها همواره به دنبال منابع مالی پایدار برای تأمین هزینه‌های عمومی و ارائه خدمات به شهروندان هستند. مالیات بر خودروهای لوکس، به عنوان یک منبع درآمدی، می‌تواند به دولت در تأمین این هزینه‌ها کمک کند، به ویژه در شرایطی که درآمدهای نفتی با نوسان روبرو هستند. مالیات دریافتی از خودروهای لوکس، مستقیماً به خزانه دولت واریز می‌شود و می‌تواند برای تأمین هزینه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
کاهش نابرابری اقتصادی
خودروهای لوکس، عموماً توسط اقشار مرفه جامعه خریداری می‌شوند و نمادی از تمرکز ثروت در دست این گروه هستند. مالیات بر این خودروها، ابزاری برای انتقال بخشی از ثروت این افراد به خزانه دولت و استفاده از آن در جهت منافع عمومی، نظیر توسعه زیرساخت‌ها، ارائه خدمات اجتماعی، و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه است. با وضع مالیات بر خودروهای لوکس، هزینه مالکیت این خودروها افزایش می‌یابد. این افزایش هزینه، به طور مستقیم بر توان مالی مالکان این خودروها تأثیر گذاشته و بخشی از ثروت آن‌ها را به دولت منتقل می‌کند.
کنترل مصرف لوکس
تقاضا برای کالاهای لوکس، به ویژه خودروهای گران‌قیمت وارداتی می‌تواند منجر به خروج ارز از کشور و تضعیف تولید داخلی شود. مالیات بر خودروهای لوکس با افزایش هزینه این کالاها، تقاضا برای آن‌ها را کاهش داده و به تشویق مصرف کالاهای داخلی کمک می‌کند. افزایش قیمت خودروهای لوکس وارداتی از طریق مالیات، باعث می‌شود تا مصرف‌کنندگان به سمت خرید خودروهای تولید داخل یا خودروهای لوکس با قیمت مناسب‌تر گرایش پیدا کنند.
تنظیم بازار خودرو
بازار خودروهای لوکس، به دلیل تقاضای بالا و عرضه محدود مستعد سوداگری و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها است. مالیات بر خودروهای لوکس، با افزایش هزینه مالکیت این خودروها، می‌تواند از سوداگری جلوگیری کرده و بازار را متعادل‌تر کند. افزایش هزینه نگهداری خودروهای لوکس، باعث می‌شود تا افراد کمتری به خرید این خودروها به قصد سرمایه‌گذاری و سوداگری اقدام کنند. این امر تقاضا برای این خودروها را کاهش داده و از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
اجرای مالیات بر خودروهای لوکس، با چالش‌هایی نیز روبرو است که از جمله آن‌ها می‌توان به شناسایی دقیق خودروهای مشمول، فرار مالیاتی و اعتراضات مالکان اشاره کرد. همکاری نزدیک با پلیس راهور و استفاده از سامانه‌های اطلاعاتی یکپارچه برای شناسایی خودروهای لوکس و جلوگیری از فرار مالیاتی ضروری است.