آیا در فضا که هیچ گرانشی وجود ندارد، فضانوردان میتوانند مانند زمین آروغ بزنند. اگر فضانوردان بخواهند در چنین شرایطی آروغ بزنند، چه اتفاقی میافتد؟ در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم.
آروغ زدن، سازوکار طبیعی بدن برای رهایی از گازهای اضافی موجود در قسمت بالایی دستگاه گوارش است. اگر این گازها تخلیه نشوند، فشار بسیار ناخوشایندی در معده و مری احساس خواهید کرد.
البته، این وضعیت در خارج از کرهی زمین و شرایط بیوزنی، کمی متفاوت بوده و نیروی جاذبه در انجام آنها دخالتی ندارد. پس آیا این ادعا که آروغ زدن در فضا غیرممکن است، صحت دارد؟ پاسخ به این پرسش، پیچیدهتر از آن چیزی است که احتمالاً تصور میکنید.
آیا امکان آروغ زدن فضانوردان در فضا وجود دارد؟
به گفتهی محققان، در شرایط بیوزنی، شما نمیتوانید همانند زمین آروغ بزنید. دلیل این امر آن است که برخلاف استفراغ، که در آن عضلات دستگاه گوارش برای بازگرداندن محتویات معده به سمت بالا منقبض میشوند، فرایند آروغ زدن کاملاً متکی به نیروی جاذبه است. در وهلهی اول، جاذبه کمک میکند تا اجزای گازی آروغ به دلیل سبک بودن، از مواد مایع و جامد موجود در معده جدا شوند. بنابراین، پیش از آروغ زدن، معده شامل لایهای از گاز گرم است که روی مخلوطی از غذای نیمههضمشده قرار دارد.
زمانی که میزان قابل توجهی گاز در دستگاه گوارش جمع میشود، فشاری را بر اسفنکتر واقع در محل اتصال مری به معده وارد میآورد. بر اثر این فشار، اسفنکتر باز شده و اجازه میدهد تا گاز به سمت بخشهای تحتانی مری صعود کند. سپس، اسفنکتر دومی که در قسمت بالاتری قرار دارد، این امکان را فراهم میسازد تا گاز صعودکننده به بخش فوقانی مری راه یابد و در نهایت به شکل آروغ از بدن خارج شود.
- ترامپ یکی از بزرگترین مأموریتهای فضایی تاریخ را تعطیل میکند!
- چرا ناسا تمام ماموریت های فضایی خود را از فلوریدا آغاز میکند؟
- ادعای ترسناک آمریکا: فناوری دستکاری زمان و فضا را در اختیار داریم
- آمریکا برای جنگ در فضا آماده میشود
در محیط بیوزنی فضا، هوا و مایعات موجود در معده نمیتوانند همانند کره زمین از یکدیگر تفکیک شوند. در غیاب نیروی جاذبه که محتویات معده را سازماندهی میکند، همه چیز به صورت یک مخلوط درهمریخته، تکهتکه و پر از گاز در میآید. در فضا نیز، همانند زمین، شما میتوانید با خوردن سریع نوشیدنیهای گازدار، بلعیدن هوا و حبس کردن آن و همچنین با منقبض کردن عضلات شکم خود، خود را وادار به آروغ زدن کنید. اما اگر این عمل را در حالی که در شرایط بیوزنی معلق هستید انجام دهید، با پدیدهای به نام «حبابهای تکهای» مواجه خواهید شد.
نیروی جاذبه به خروج آروغ کمک میکند و این امر به لطف فرآیندی به نام همرفت صورت میگیرد. زمانی که یک گاز یا مایع گرم میشود، مولکولهای آن از یکدیگر فاصله میگیرند و در نتیجه چگالی آن کاهش یافته و از گاز یا مایع مجاور سبکتر میشود. با این حال، در غیاب جاذبه، فرآیند همرفت کارایی نخواهد داشت. اگر نیروی جاذبه محتویات معده شما را به سمت پایین نکشد، بنابراین گاز نمیتواند برای ایجاد آروغ از معده بالا بیاید.
بنابراین فضانوردان نباید نگران خروج ناگهانی و نامناسب آروغ باشند. فضانوردان احتمالاً به جای آروغ زدن، دچار بازگشت مایعات و گاز معده خواهند شد. ریفلاکس زمانی رخ میدهد که دریچه عضلانی بین معده و مری شل شده و اجازه میدهد اسید معده و گاهی اوقات غذای نیمههضم شده به مری برگردد.
در بیوزنی فضا، به دلیل مخلوط شدن مایعات، جامدات و گازها در معده فضانورد، احتمال بازگشت مایع به اندازه گاز وجود دارد. معلق بودن در شرایط بیوزنی، مرز بین ریفلاکس و آروغ زدن را محو میکند. اگر فضانوردی در فضا واقعاً نیاز به آروغ زدن داشته باشد اما نخواهد مخلوطی از مایعات معده و غذای نیمههضم را بیرون دهد، راه حل دیگری نیز وجود دارد. فضانورد جیم نیومن در کتاب خود با عنوان «در فضا چگونه است؟ داستانهایی از فضانوردانی که آنجا بودهاند» به نویسنده آریل والدمن توضیح داد که میتوان جاذبه مصنوعی ایجاد کرد. با یک فشار محکم، خودتان را از دیوار مجاور دور کنید تا شتاب ناشی از این عمل بتواند اثر جاذبه را تقلید کرده و به طور موقت محتویات معده شما را مرتب کند. با این حال، باید در حین دور شدن از دیوار خودتان را مجبور به آروغ زدن کنید، در غیر این صورت با حبابهای تکهای مواجه خواهید شد.
گازی که از معده عبور کرده و وارد روده میشود، میتواند از طریق دیگری به شکل باد خارج شود که این موضوع، چالش کاملاً متفاوتی را به همراه دارد.