مرگ تدریجی ناتو موضوعی است که با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه در گذشته، ناتو (NATO) نماد انسجام جهان غرب در برابر تهدیدات اتحاد جماهیر شوروی بود، اما اکنون به نظر میرسد دوران این پیمان به پایان خود نزدیک شده است.
در دوران جنگ سرد، ناتو بهعنوان یک نیروی ضروری برای مقابله با تهدید شوروی عمل میکرد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، برخی استدلال کردند که ناتو باید منحل شود. اما در عوض، این پیمان گسترش یافت و اعضای بیشتری جذب کرد. اکنون، با تغییر اولویتهای آمریکا و ظهور تهدیدات جدید، تداوم ناتو در وضعیت مبهمی قرار گرفته است.
چرا مرگ تدریجی ناتو آغاز شده است؟
با بازگشت ترامپ به قدرت، این سوال مطرح میشود که آیا ایالات متحده همچنان به تعهدات امنیتی خود در قبال اروپا پایبند خواهد ماند یا خیر. ترامپ به طور مکرر نارضایتی خود را از میزان مشارکت مالی کشورهای اروپایی در ناتو ابراز کرده و تهدید کرده بود که اگر این کشورها بودجه دفاعی خود را افزایش ندهند، آمریکا ممکن است از ناتو خارج شود.
نقش تغییرات ژئوپلیتیکی در تضعیف ناتو
در حال حاضر، تمرکز راهبردی ایالات متحده به سمت آسیا تغییر یافته و چین به عنوان تهدید اصلی مطرح شده است. این تغییر اولویتها باعث شده که اروپا دیگر همان اهمیت استراتژیک سابق را برای آمریکا نداشته باشد.
اختلافات مالی میان اعضای ناتو
یکی از دلایل اصلی نارضایتی آمریکا از ناتو، عدم تعهد مالی کشورهای اروپایی به تعهدات دفاعیشان است. بسیاری از اعضا به هدف تعیینشده ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی برای هزینههای دفاعی نرسیدهاند. این موضوع موجب تشدید تنشها میان اعضا شده است.
چشمانداز آینده ناتو پس از بازگشت ترامپ
با بازگشت ترامپ به ریاست جمهوری، بسیار محتمل است که ایالات متحده نقش کمرنگتری در ناتو ایفا کند یا حتی از این پیمان خارج شود. چنین اتفاقی میتواند به فروپاشی کامل ناتو یا دستکم به بازتعریف اساسی مأموریت و ساختار آن منجر شود.
نتیجهگیری
مرگ تدریجی ناتو دیگر یک فرضیه نیست بلکه فرآیندی در حال وقوع است. بازگشت ترامپ میتواند این روند را تسریع کند و نقطه پایانی بر بیش از هفتاد سال اتحاد نظامی میان آمریکا و اروپا باشد.