گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
محققان دلیل بیولوژیکی تفاوت قد بین زنان و مردان را شناسایی کردند. جزئیات این تحقیق و اهمیت آن را در اینجا بخوانید.
یک سوال همیشگی در مورد تفاوت‌های بیولوژیکی انسان که تقریبا در هر گوشه‌ای از جهان صادق است، این است که چرا قد مردان به طور متوسط از زنان بلندتر است؟ اکنون گروهی از دانشمندان معتقدند که با کشف یک مکانیزم ژنتیکی کلیدی به پاسخ این سوال نزدیک‌تر شده‌اند.
کشف ژن کلیدی SHOX
تیمی از محققان به رهبری دانشمندان کالج علوم بهداشت گایزینگر در پنسیلوانیا با بررسی سه پایگاه داده بزرگ بهداشت عمومی، ۱۲۲۵ بزرگسال با ترکیب‌های کروموزومی غیرمعمول را شناسایی کردند. آن‌ها با استفاده از مدل‌سازی آماری، قد این افراد را با ترکیب کروموزومی آن‌ها مقایسه کردند و به یک کشف جالب رسیدند.
تمرکز این تحقیق بر روی ژنی به نام SHOX (مخفف short-stature homeobox) بود. این ژن هم روی کروموزوم X و هم روی کروموزوم Y یافت می‌شود، اما فعالیت آن در زنان و مردان متفاوت است.
در سلول‌های معمولی زنان (XX)، یکی از دو کروموزوم X (که به آن کروموزوم X غیرفعال یا Xi می‌گویند) تمایل دارد با ظرفیت کاهش‌یافته‌ای کار کند تا از بروز برخی مشکلات جلوگیری شود. اما در سلول‌های معمولی مردان (XY)، کروموزوم Y وجود دارد.
راز بلندی قد مردان نسبت به زنان
یافته‌های این مطالعه نشان داد که ژن SHOX روی کروموزوم Y اثر قوی‌تری نسبت به همین ژن روی کروموزوم X غیرفعال (Xi) دارد. این تفاوت در فعالیت به طور متوسط باعث افزایش قدی حدود ۳.۱ سانتی‌متر در مردان می‌شود.
- شاید باور نکنید اما قلب مردان بیشتر از زنان می‌شکند
- شگفت‌انگیزترین کشف تاریخ؛ همه ما از یک موجود تکامل یافته‌ایم
- نقش دندان عقل در بدن انسان چیست و آیا کشیدن آن ضروری است؟
محققان محاسبه کردند که این تفاوت در فعالیت ژن SHOX به تنهایی مسئول حدود ۲۲.۶ درصد از میانگین تفاوت قد بین مردان (XY) و زنان (XX) است. با توجه به اینکه میانگین تفاوت قد بین دو جنس در پایگاه‌های داده مورد بررسی بین ۱۲.۸۵ تا ۱۳.۷۲ سانتی‌متر بود، این سهم ۲۲.۶ درصدی بسیار قابل توجه است. این یافته با این فرضیه مطابقت دارد که فعالیت کاهش‌یافته SHOX در زنان، منجر به تفاوت خالص قد بین دو جنس می‌شود.
البته، ژن SHOX تنها عامل تعیین‌کننده قد نیست. عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش دارند.
- ژنتیک: قد والدین تأثیر مستقیمی بر قد فرزندان دارد.
- هورمون‌ها: سطوح هورمون‌ها، به‌ویژه تستوسترون که در مردان بسیار بیشتر است در تعیین قد نهایی نقش دارند.
- عوامل محیطی: عواملی مانند سطح رفاه و تغذیه در کشوری که فرد در آن زندگی می‌کند نیز می‌تواند بر قد تأثیر بگذارد.
اهمیت این کشف
درک دقیق‌تر این تفاوت ژنتیکی می‌تواند نقطه شروعی برای تحقیقات آینده در مورد سایر تفاوت‌ها در ویژگی‌های قابل مشاهده (فنوتیپ‌ها) بین دو جنس باشد. این امر به‌ویژه در مورد بیماری‌ها و اختلالاتی که زنان و مردان را به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می‌دهند اهمیت دارد.
به عنوان مثال، بیماری آلزایمر در زنان شایع‌تر است. توانایی تفکیک اثرات ژنتیکی از اثرات هورمونی می‌تواند بینش‌های جدیدی در مورد دلایل این تفاوت‌ها و همچنین سایر بیماری‌ها مانند اختلالات خودایمنی، قلبی-عروقی و روانی-عصبی ارائه دهد.
این تحقیق با مشخص کردن نقش ژن SHOX، گام مهمی در جهت درک عمیق‌تر یکی از بارزترین تفاوت‌های بیولوژیکی بین زن و مرد برداشته و راه را برای مطالعات بیشتر در زمینه تفاوت‌های جنسیتی در سلامت و بیماری هموار می‌کند.