دانشمندان اخیرا اعلام کردهاند که آشکارسازی نوشته های نامرئی و ارزشمند یک کتاب مذهبی باستانی به کمک اشعه ایکس و تکنولوژیهای پیشرفته نوین امکانپذیر است.
میگویند که هرگز محتویات یک کتاب را از روی جلدش قضاوت نکنید، اما اینطور که به نظر میرسد، نوشتههای داخل برخی کتابها هم در نگاه اول همه چیز را به ما نمیگویند!
موضوع صحبت ما یکی از کتابهای خطی و کهن قرن 11 میلادی است که در آن سرودهای مذهبی مختلفی نوشته شده است. با این وجود، تحقیقات دانشمندان نشان میدهد که این نوشتهها تنها اطلاعاتی ظاهری هستند که حقیقتی پنهان و دانشی مخفیشده را پوشش دادهاند.
نوشته های نامرئی کتاب مذهبی 1400 ساله
به طور دقیقتر باید بگوییم که نوشته های نامرئی موجود در این نسخه خطی ارزشمند قرنها قدیمیتر از مطالب مذهبی موجود در متنها هستند و به یکی از شناختهشدهترین و برجستهترین پزشکان باستانی دنیا، یعنی جالینوس (Galen) مربوط میشوند.
جالینوس یکی از پزشکان و فیلسوفان سرشناس یونان باستان بود که در قرن دوم میلادی تحت حکومت امپراتوری روم زندگی میکرد و حجم قابلتوجهی از تاریخ دانش پزشکی را شکل داد؛ البته کتاب موردنظر نشان میدهد که در تاریخ از تمامی نوشتهها و دستاوردهای او به خوبی محافظت نشده است.
در حال حاضر، دانشمندان آزمایشگاه ملی شتابدهنده اسلاک (SLAC) که یک مرکز علمی فدرال وابسته به وزارت نیروی آمریکا در ایالت کالیفرنیا است، مشغول آنالیز صفحات این کتاب باستانی و رمزگشایی نوشته های نامرئی آن هستند.
این طور که به نظر میرسد، آموزههای جالینوس توسط یکی از شهروندان کشور مصر، چیزی در حدود چهار قرن پس از مرگ او بر روی کاغذهای این نسخه خطی یادداشت شدهاند و قبل از پوشیده شدن با نوشتههای روحانی، به عنوان یک مرجع دانش پزشکی مورداستفاده قرار میگرفتند.
با گذشت 500 سال بعد از نگارش، مطالب جدید با پاک کردن جوهر پیشین بر روی کاغذ پوستی موردنظر پیاده شدند و دلیل این اتفاق هم گرانی کاغذ عنوان شده و دانشمندان اطمینان دادهاند که کسی با این کار قصد نداشته تا حقایق عجیب گزارششده توسط جالینوس را پنهان کند.
برای حدودا یک دهه محققان تلاش کردهاند که با تکنیکهای تصویربرداری چند طیفی آثار نوشته های نامرئی و جوهر پاکشده را پیدا کرده و مطالب پزشکی کتاب را استخراج کنند؛ با این وجود تا به امروز بیشترین موفقیت نصیب تیمی از دانشمندان اسلاک شده که با استفاده از پرتوهای قدرتمند اشعه ایکس که با یک شتابدهنده دورهای ذرات ایجاد شدهاند، در حال رمزگشایی متن مخفیشده هستند.
در تصویر بالا، خطوط عمودی نوشتههای مذهبی قرن 11 بوده و یادداشتهای کمرنگتر افقی، ترجمه آموزههای جالینوس به زبان سریانی هستند؛ دلیل موفقیت تیم اسلاک این است که در گذشته دانشمندان تلاش کرده بودند که با استفاده از طولموجهای ماورابنفش، مرئی و مادون قرمز راز کتاب جالینوس را برملا کنند، اما بررسیها نشان میدهند که روشهایی با شدت عمل بیشتر در این مورد موثرتر هستند.
پیتر پورمان (Peter Pormann) از دانشگاه منچستر میگوید که نتایج اولیه به دست آمده توسط دانشمندان اسلاک شگفتانگیز هستند و تکنیک مورداستفاده که برای آنالیز هر صفحه، 10 ساعت زمان نیاز دارد، نوشتههایی را آشکار کرده که برای هزاران سال از چشمها پنهان بودهاند.
گفته شده که این کتاب 226 صفحه دارد و در صورت موفقیتآمیز بودن تلاشهای اخیر محققان، درک ما از دانش کسانی که پایههای علم پزشکی را به وجود آوردند، بسیار گستردهتر خواهد شد.
گلن در یکی از مصاحبههایش با ابراز اشتیاق در مورد اطلاعاتی که با آنالیز سایر صفحات به دست میآیند گفته که جالینوس مهمترین و تاثیرگذارترین پزشک تاریخ است و رمزگشایی نوشتههای او تاریخچه توسعهی علم طب را روشن میکند.