آیا تا به حال به اعداد روی باند فرودگاه دقت کردهاید؟ پشت این شمارهها، یک معنای ساده وجود دارد که در این مطلب به توضیح آن میپردازیم.
یک ذهن کنجکاو قطعا اعداد غولپیکری مانند 09، 28 یا 22 که روی باند فرودگاه کشیده شدهاند را دیده و از خود پرسیده که اعداد چه معنایی دارند. هر علامت کوچکی روی باند فرودگاه، معنای خاص خود را دارد و تصادفی نیستند. در واقع آنها معنی سادهای دارند، اما هدف مهمی را دنبال میکنند و اطلاعاتی حیاتی هستند که خلبانان هر بار که روی فرودگاه بلند میشوند یا فرود میآیند به آنها اتکا میکنند.
اما این اعداد روی باند فرودگاه چه معنایی دارند؟ بهطور خلاصه، آنها با استفاده از سیستمی مبتنی بر قطبنمای مغناطیسی، به خلبان میگویند که باند فرودگاه به کدام است. به عبارت سادهتر، این اعداد جهت باند را طبق قطبنما به خلبان نشان میدهند. این اعداد همچنین به خلبانان کمک میکنند تا به درستی در یک خط قرار بگیرند؛ بهخصوص در هنگام پرواز در یک فرودگاه شلوغ.
شمارهگذاری باند فرودگاه چگونه انجام میشود؟
شماره هر باند از جهت مغناطیسی آن گرفته میشود که اساسا جهتی است که قطبنما هنگام قرار گرفتن رو به پایین باند نشان میدهد. اما اعداد روی باند فرودگاه همیشه دو رقمی است، در حالی که قطبنمای مغناطیسی میتواند شمارهگذاری سه رقمی نیز داشته باشد. این شمارهگذاری به این شکل انجام میشود که جهت به نزدیکترین 10 درجه، گرد میشود و سپس آخرین رقم حذف میشود. بنابراین اگر یک باند به سمت 092 درجه باشد، به باند 09 تبدیل میشود و اگر 274 درجه باشد با شماره 27 برچسبگذاری میشود. این ترفند کوچک و جالبی است که همه چیز را برای خلبان سادهتر و در عین حال، دقیقتر میکند.
هر باند دو انتها دارد و هر انتها شماره مخصوص به خود را دارد که 180 درجه از هم فاصله دارند. بهعنوان مثال اگر یک طرف باند 09 باشد، رو به 90 درجه شرقی بوده و انتهای مقابل آن باند 27 است که رو به 270 درجه غربی قرار میگیرد. در نتیجه خلبانان همیشه بر اساس این اعداد میدانند که از کدام جهت استفاده کنند. این ایده برای این است که به خلبانان کمک کند تا برای برخاستن یا فرود آمدن با خیال راحت در یک خط قرار بگیرند. بنابراین اگر خلبانی مثلا برای باند 22 مجوز پرواز دریافت کند، دقیقا میداند که باید به کدام سمت برود.
سایر قوانین و جزئیات جالب پشت اعداد روی باند فرودگاه
باندهای فرودگاه معمولا با بادهای غالب منطقه، همتراز میشوند؛ چرا که هواپیماها در خلاف جهت باد، نشست و برخاست موثرتری دارند. اما باد، تنها یکی از عوامل متعددی است که باید در نظر گرفته شود. زمین، مقررات مربوط به سروصدا و ساختمانها یا زیرساختهای اطراف، همگی میتوانند بر نحوه جهتگیری باند فرودگاه تاثیر بگذارند. جالب اینجاست که چیزی به نام باند 00 وجود ندارد. نزدیکترین باندی که به آن میرسیم باند 36 است که مستقیما به سمت شمال و با زاویه 360 درجه قرار دارد.
گاهی اوقات اعداد روی باند فرودگاه تغییر میکند؛ اما فرودگاه شما حتی چند سانتیمتر هم جابهجا نشده است. پس چرا باید به تغییر شمارهها اهمیت داد؟ به این دلیل که شمال مغناطیسی به آرامی با گذشت زمان تغییر میکند و این تغییر در نهایت میتواند شماره باند را هم تغییر بدهد. بنابراین پس از حدود یک دهه، یک فرودگاه شلوغ ممکن است مجبور شود شمارههای رو باندها را مجددا رنگآمیزی کند و بهروزرسانیهای لازم دیگری را برای انعکاس جهتگیری مغناطیسی جدید انجام دهد. البته این اتفاق بهندرت انجام میشود. علائم و تابلوها هم باید تغیر کند و کارکنان باید بر اساس آن آموزش ببینند و هر خلبانی که در آن پرواز میکند باید از این تغییرات مطلع شود.