گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
افت قیمت خودروهای وارداتی در بازار، فعالان این حوزه را با پرسش‌هایی مواجه کرده است. اما علت این موضوع چیست؟
بر اساس آخرین اخبار خودرو، طی روزهای گذشته، شاهد تحولاتی چشمگیر در بازار خودرو بوده‌ایم. کاهش محسوس قیمت خودروهای وارداتی در برخی مدل‌ها، این پرسش را برای بسیاری از علاقه‌مندان و فعالان این حوزه مطرح کرده است که آیا این روند، نشانه‌ای از آغاز یک دوره کاهش قیمت پایدار و رسیدن به ارقام واقعی‌تر است یا صرفاً یک نوسان گذرا تلقی می‌شود؟
در همین راستا مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با تأکید بر اینکه کاهش قیمت‌های اخیر به‌هیچ‌وجه به معنای ریزش قیمت‌ها و ورود به یک دوره افت شدید و مداوم نیست، توضیح داد که در واقعیت، قیمت‌ها در حال طی کردن مسیری برای نزدیک شدن به ارقام واقعی خود هستند. با این حال، دادفر خاطرنشان کرد که هنوز فاصله قابل توجهی تا رسیدن به قیمت‌های کاملاً واقعی و منطقی در بازار خودروهای وارداتی وجود دارد.
علت افت قیمت خودروهای وارداتی چیست؟
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در تحلیل دلایل کاهش قیمت خودروهای وارداتی، توضیح داد که در حال حاضر بسیاری از خودروهای وارداتی از نظر اقتصادی برای خریداران به‌صرفه نیستند و هزینه‌های نگهداری و استفاده از آن‌ها، با توجه به قیمتشان توجیه اقتصادی ندارد. علاوه بر این مسئله کیفیت برخی از این خودروها نیز مطرح است؛ به طوری که نتوانسته‌اند رضایت مشتریان را جلب کرده و جذابیت لازم برای جذب خریداران جدید را داشته باشند.
یکی دیگر از مشکلات اساسی و ریشه‌دار که به‌ویژه در ماه‌های اخیر بر بازار خودروهای وارداتی سایه افکنده، تأخیرهای طولانی‌مدت در عرضه خودروها به بازار است. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به رقم نگران‌کننده حدود 20 هزار خودرو که در حال حاضر در گمرک دپو شده و امکان عرضه آن‌ها به بازار وجود ندارد، تأکید کرد که این وضعیت نه تنها مستقیماً به ضرر مصرف‌کنندگانی است که منتظر این خودروها هستند، بلکه شرکت‌های واردکننده را نیز با زیان‌های مالی جدی و غیرقابل انکاری مواجه ساخته است.
- خودروهای وارداتی ترخیص شده از ابتدای سال با تعرفه جدید محاسبه می‌شوند
- واردات خودروهای غیر آمریکایی با موتور بالای 2500 سی سی به مناطق آزاد ممکن شد
وی در تشریح وضعیت دشوار شرکت‌های واردکننده گفت: «این خودروها با دریافت وام‌ها و هزینه‌های مالی سنگین وارد کشور شده‌اند، اما متأسفانه شرکت‌ها نه تنها قادر به توزیع به موقع این محموله‌ها در بازار نیستند، بلکه حتی توانایی فروش آن‌ها را نیز در شرایط فعلی ندارند.» دادفر دلیل اصلی این تأخیرها و مشکلات انباشته شده را همچنان به موضوع «عدم تعیین قیمت‌ها» مرتبط دانست و افزود: «از ابتدای سال جاری شمسی، سامانه فروش خودروهای وارداتی عملاً فعال نشده و مسئولیت تعیین قیمت‌ها به کمیته‌ای تخصصی واگذار گردیده است. با این حال، متأسفانه هنوز هیچ جلسه‌ای در خصوص بررسی و تعیین این قیمت‌ها برگزار نشده است.»
هزینه‌های سربار و زیان واردکنندگان
یکی دیگر از چالش‌های اساسی که بازار خودروهای وارداتی با آن دست و پنجه نرم می‌کند، ساختار پیچیده حاکم بر فرآیند واردات است. دخالت و همراهی چندین سازمان و نهاد مختلف در این پروسه، منجر به کندی و اختلال قابل توجهی در روند واردات شده است. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به طولانی شدن فرآیند واردات و افزایش هزینه‌های سربار ناشی از این موضوع برای واردکنندگان، عنوان کرد:
«در حالی که در ابتدا شورای رقابت اعلام کرده بود خودروهایی که به دلیل مسائل مختلف در گمرک مانده‌اند، نیازی به فرآیند قیمت‌گذاری مجدد ندارند و می‌توانند عرضه شوند، اما متأسفانه ستاد تنظیم بازار همچنان مانع از عرضه این خودروها می‌شود.» وی افزود که ماندن این خودروها در گمرک، نه تنها به ضرر مصرف‌کنندگانی است که چشم انتظار این محصولات هستند، بلکه پیامدهای ورشکستگی شرکت‌های واردکننده را نیز به همراه دارد.
شکاف زیاد مابین قیمت خودرو و توان خرید مردم
بازار خودرو ایران در حال حاضر به شدت تحت تأثیر پدیده رکود تورمی قرار گرفته است؛ وضعیتی که در سال‌های اخیر تشدید یافته و به طور مستقیم قدرت خرید مردم را کاهش داده است. کارشناسان بر این باورند که افزایش پیوسته قیمت ارز، رشد قابل توجه دستمزدها و در نتیجه افزایش هزینه‌های تولید، قیمت خودروها را به شکل چشمگیری بالا برده است، در حالی که توان مالی مردم روند نزولی را طی می‌کند.
علیرضا پورحسینی، کارشناس بازار خودرو در تشریح این شرایط دشوار بیان داشت: «متأسفانه بازار خودرو در حال حاضر درگیر یک رکود تورمی عمیق است که ریشه‌های آن به افزایش مداوم نرخ ارز، رشد هزینه‌های دستمزد و در نهایت، افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید بازمی‌گردد. تمامی این عوامل به صورت زنجیره‌وار بر قیمت نهایی خودروها تأثیر گذاشته‌اند.»
- شرایط شرکت های واردکننده خودرو برای واردات خودروهای سواری اعلام شد
- وزارت صمت برای واردات خودروهای نو و کارکرده فراخوان داد
وی در مثالی به خودروی ال۹۰ اشاره کرد و گفت: «خودرویی مانند ال۹۰ که در گذشته قیمتی در حدود ۲۰ میلیون تومان داشت، امروزه قیمت مدل‌های کارکرده آن به ۷۰۰ میلیون تومان رسیده است. این در حالی است که قدرت خرید مردم به شدت افت کرده و توانایی تهیه حتی خودروهای اقتصادی نیز برای بخش قابل توجهی از جامعه دشوار شده است.»
پورحسینی همچنین به تأثیرات وضعیت اقتصادی و اجتماعی فعلی بر تصمیم‌گیری‌های مردم برای خرید خودرو اشاره کرد و افزود: «از سوی دیگر، جو نااطمینان فعلی در خصوص آینده اقتصادی و اجتماعی، باعث شده تا مردم نگرانی‌های زیادی داشته باشند و از این رو تمایل خود را برای خرید خودرو از دست بدهند. در چنین شرایطی سرمایه‌های نقدی افراد به سمت بازارهایی مانند طلا و ارز هدایت می‌شود تا از ارزش دارایی‌هایشان در برابر تورم محافظت کنند.» وی تأکید کرد که این روند تنها مختص بازار خودرو نیست و در سایر بازارها نیز به همین ترتیب بوده است.
خودروهای وارداتی، بازار مونتاژی‌ها را به هم ریخت
علیرضا پورحسینی در ادامه صحبت‌های خود به روند کاهش قیمت‌ها در بخش خودروهای وارداتی اشاره کرده و عنوان داشت که این پدیده هرچند تأثیر مستقیمی بر خودروهای داخلی ندارد، اما به طور قابل توجهی بازار خودروهای چینی و مونتاژی را تحت الشعاع قرار داده است. وی به مدل‌هایی مانند تیگو ۷ و تیگو ۸ از شرکت مدیران خودرو اشاره کرد که به دلیل قرارگیری در بازه قیمتی بالاتر و تعلق به دسته خودروهای مونتاژی، بیشترین نوسانات قیمتی را در این شرایط تجربه می‌کنند.
این کارشناس بازار خودرو خاطرنشان کرد که خودروهای داخلی ارزان‌قیمت، مانند کوییک، ۲۰۷ و دنا به دلیل داشتن سقف قیمتی پایین‌تر، کمتر تحت تأثیر این روند کاهشی در بازار وارداتی‌ها قرار می‌گیرند. خودروهای وارداتی معمولاً از حدود ۳ میلیارد تومان به بالا قیمت‌گذاری می‌شوند و مشتریان این بخش، افرادی با توان مالی بسیار بالاتر نسبت به خریداران خودروهای داخلی با قیمت‌های ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان هستند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین بازتاب این کاهش قیمت‌ها در بازار وارداتی‌ها، متوجه خودروهای مونتاژی است که خود در بازه‌ی قیمتی ۲ تا ۴ میلیارد تومان قرار دارند.
پایان عصر دلالی در بازار خودرو؟
این کارشناس بازار خودرو در ادامه تحلیل خود با تأکید بر افزایش حجم واردات خودرو، به ایجاد فضای رقابتی سالم در بازار اشاره کرد و بیان داشت که این امر منافع مستقیمی برای مصرف‌کنندگان دارد. وی توضیح داد که با ورود خودروهای بیشتر از برندها و مدل‌های متنوع‌تر، گزینه‌های پیش روی مشتریان به طور چشمگیری افزایش یافته و دیگر محدود به چند مدل خاص که پیش از این در بازار موجود بودند، نیستند.
پورحسینی معتقد است که این جریان تازه واردات، منجر به ترکیدن حباب قیمتی شده است که پیش از این بر روی خودروهای وارداتی شکل گرفته بود. به عنوان مثال وی به خودروهایی مانند تویوتا کمری اشاره کرد که پیش از این با قیمت‌های بسیار بالا و غیرمنطقی در بازار عرضه می‌شدند، اما اکنون شاهد کاهش شدید قیمت آن‌ها هستیم.
- بازار خودرو بعد از جنگ با اسرائیل در چه وضعیتی قرار دارد؟
- شورای رقابت با عرضه خودرو در بورس مخالفت کرد
وی دلیل اصلی این وضعیت در گذشته را نبود عرضه کافی خودروهای خارجی، بسته بودن کانال‌های واردات و عطش شدید بازار برای این محصولات دانست. اما با از سرگیری و روان شدن روند واردات، قیمت خودروهای وارداتی به تدریج به سمت واقعیت بازگشته‌اند. در خصوص نقش دلالان در بازار خودرو، پورحسینی اظهار داشت که با نزدیک شدن قیمت خودروها به ارزش واقعی خود، نقش دلالان در حال کمرنگ شدن است.
وی عنوان کرد که برخی خودروها حتی با ۴ تا ۵ درصد زیر قیمت اعلامی کارخانه معامله می‌شوند. این پدیده، که ناشی از کاهش حباب قیمت‌ها و همچنین اعمال محدودیت‌هایی مانند ثبت نام با کارت ملی و لزوم نداشتن پلاک فعال برای خرید خودرو است، باعث شده تا فعالیت دلالان در بازار خودرو کاهش یابد. اگرچه هنوز برخی محدودیت‌ها وجود دارد، اما جریان یافتن دوباره واردات خودرو و ترکیدن حباب قیمت خودروهای وارداتی، به تدریج باعث شده تا خودرو از ماهیت کالای سرمایه‌ای خود فاصله بگیرد.