وزن ناوهای هواپیمابر، این غولهای عظیم دریایی، همواره موضوعی جذاب برای علاقهمندان به فناوری نظامی بوده است؛ اما کدام کشور سنگینترین و پیشرفتهترین این هیولاهای شناور را در اختیار دارد؟
ناوهای هواپیمابر، بزرگترین و پیچیدهترین کشتیهای نظامی هستند که تاکنون ساخته شدهاند. این سازههای عظیم، نمادی از قدرت دریایی یک کشور به شمار میروند و ساخت و نگهداری آنها به دلیل پیچیدگیهای فنی و هزینههای گزاف، تنها از عهده تعداد محدودی از کشورهای جهان برمیآید. این ناوها نه تنها سکوهای پرواز متحرکی برای هواپیماهای جنگی هستند، بلکه به مثابه شهرهای کوچک شناوری عمل میکنند که قابلیت حمل هزاران پرسنل و تجهیزات فراوان را دارند.
وزن ناوهای هواپیمابر: ابهت غولهای دریایی چگونه سنجیده میشود؟
کشتیهای اقیانوسپیما از بزرگترین اشیاء متحرکی به شمار میروند که تاکنون به دست انسان ساخته شدهاند. بزرگترین کشتیهای امروزی، بسته به کاربری خود، هزاران تن وزن دارند و میتوانند مقادیر زیادی از افراد یا بار را حمل کنند و از نظر اندازه با یک بلوک شهری رقابت میکنند. در حالی که کشتیهای باربری و کروز از نظر اندازه و وزن کلی در صدر جدول قرار دارند، اما نوع دیگری از کشتیها نیز به عظمت بینظیرشان معروف هستند: ناوهای هواپیمابر.
این هیولاهای نظامی، بزرگترین نوع کشتی جنگی هستند که تا به حال وجود داشتهاند. ناوهای هواپیمابر به طور ذاتی ساختاری پیچیده دارند و ساخت آنها دشوار است، که همین موضوع آنها را بسیار انحصاری میکند. تا سال ۲۰۲۵، تنها ۵۱ کشتی در دستهبندی ناو هواپیمابر وجود دارد که بیشتر آنها (۲۰ فروند) توسط ایالات متحده اداره میشوند. دیگر کشورهایی که ناو هواپیمابر عملیاتی دارند شامل چین (۷ فروند)، ژاپن (۴ فروند) و فرانسه (۴ فروند) هستند. هند، مصر، بریتانیا، ایتالیا، کره جنوبی و استرالیا هر کدام دو ناو هواپیمابر در اختیار دارند.
ناوهای هواپیمابر به چند نوع دستهبندی میشوند که شامل ناوهای هواپیمابر، ناوهای هلیکوپتربر، کشتیهای تهاجم آبی-خاکی و ابرناوهای هواپیمابر است. بزرگترین (و سنگینترین) ناوهای هواپیمابر موجود در جهان امروز توسط نیروی دریایی آمریکا اداره میشوند که کلاس جرالد آر. فورد (Gerald R. Ford) در صدر قرار دارد. این ناو، در حداکثر ظرفیت بارگیری، وزنی بیش از ۱۰۰ هزار تن دارد. در زمان نگارش این مقاله، تنها یک ناو هواپیمابر از کلاس جرالد آر. فورد وجود دارد، اما چندین فروند دیگر در سالهای آینده ساخته خواهند شد. کمی کوچکتر از این هیولاها، ناوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز (Nimitz) هستند که وزنی در حدود ۹۷ هزار تن دارند.
مقایسه سنگینترین ناوهای هواپیمابر: آمریکا، چین و روسیه
غولهای نیروی دریایی آمریکا
ناوهای هواپیمابر کلاس جرالد آر. فورد و نیمیتز متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده، بیشک سنگینترین و بزرگترین ناوهای هواپیمابر جهان هستند. این ناوها با توانایی جابجایی دهها هزار تن و میزبانی از دهها هواپیما و هزاران پرسنل، نمادی از قدرت فرافکنی آمریکا در سراسر جهان به شمار میروند. آنها پایه اصلی عملیات نظامی دریایی ایالات متحده را تشکیل میدهند و قابلیتهای بینظیری در زمینه دفاع، حمله و پشتیبانی لجستیکی ارائه میدهند.
ناوهای هواپیمابر عظیم چین
در خارج از ایالات متحده، بزرگترین ناوهای هواپیمابر توسط چین اداره میشوند که بزرگترین آنها ناوهای هواپیمابر کلاس فوجیان (Fujian) هستند. ناوهای کلاس فوجیان چین با وزن جابجایی ۸۵ هزار تن و طول تقریبی ۳۱۶ متر (نزدیک به ناوهای کلاس نیمیتز از نظر طول)، بزرگترین و پیشرفتهترین ناوهای هواپیمابر طراحیشده در خارج از ایالات متحده نام گرفتهاند. در زمان نگارش این مقاله، اولین ناو هواپیمابر کلاس فوجیان در حال گذراندن آزمایشهای دریایی است و پیشبینی میشود تا اوت ۲۰۲۵ (مرداد ۱۴۰۴) وارد خدمت شود. کمی کوچکتر از ناوهای کلاس فوجیان، ناو هواپیمابر شاندونگ (Shandong) چین قرار دارد. این کشتی از سال ۲۰۱۷ در خدمت فعال بوده و وزنی بین ۶۶ هزار تا ۷۰ هزار تن را جابجا میکند.
- نیروی دریایی چین پس از سالها تلاش، به تکنولوژی 10 سال پیش آمریکا رسید
- چرا چین یک ناو هواپیمابر را در دل صحرا مستقر کرده است؟
- تنها ناو هواپیمابر روسیه در آستانه خروج از خدمت؛ پایان تلخ آدمیرال کوزنتسوف
- رشد سریع قدرت دریایی پکن؛ چین چه تعداد ناو هواپیمابر دارد؟
ناوهای هواپیمابرهای بریتانیا و روسیه
بزرگترین ناوهای هواپیمابر بریتانیا، ناوهای کلاس ملکه الیزابت (Queen Elizabeth) هستند که شامل ناوهای اچاماس ملکه الیزابت (HMS Queen Elizabeth) (سفارش داده شده در دسامبر ۲۰۱۷) و اچاماس پرینس آو ولز (HMS Prince of Wales) (سفارش داده شده در دسامبر ۲۰۱۹) میشوند. پیش از ظهور کشتیهای چینی، این ناوها از نظر وزن و جابجایی، سومین ناوهای هواپیمابر بزرگ جهان محسوب میشدند. آنها وزنی در حدود ۶۵ هزار تن را جابجا میکنند، تقریباً ۲۸۴ متر طول و ۷۰ متر عرض حداکثر دارند.
ناو کلاس کوزنتسوف (Kuznetsov) روسیه که بیش از ۳۰۰ متر طول دارد، تقریباً به اندازه ناوهای کلاس نیمیتز آمریکا است. تنها یک ناو از این کلاس وجود دارد: آدمیرال کوزنتسوف (Admiral Kuznetsov). این ناو وزنی معادل ۵۸ هزار و ۶۰۰ تن را جابجا میکند که آن را تنها کمی سبکتر از کلاس الیزابت بریتانیا و ناو هواپیمابر شاندونگ چین میسازد.
دیگر ناوهای هواپیمابر برجسته جهان
از دیگر ناوهای هواپیمابر قابل توجه که میتوان آنها را در میان بزرگترین ناوهای جهان به شمار آورد، میتوان به ناو لیائونینگ (Liaoning) چین (۳۰۵ متر طول، ۵۸ هزار و ۵۰۰ تن وزن) و ناو آیاناس ویکرامادیتیا (INS Vikramaditya) هند (۲۸۴ متر طول، ۴۴ هزار و ۵۰۰ تن وزن) اشاره کرد.