گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
نیروی دریایی آمریکا در طول جنگ سرد دو زیردریایی هسته ای را از دست داد که صدها خدمه در آن جان باختند؛ اما علت دقیق این حوادث چه بود؟
زیردریایی هسته ای از پیشرفته‌ترین شناورهای رزمی تاریخ به شمار می‌رود و نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا تعداد قابل توجهی از آن‌ها را در اختیار دارد. در حقیقت، تمامی زیردریایی‌هایی که در ناوگان آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرند به انرژی هسته‌ای متکی هستند و به‌عنوان بخشی از حیاتی‌ترین دارایی‌های راهبردی این نیرو شناخته می‌شوند. این موضوع درباره زیردریایی‌های کلاس ورجینیا همان‌قدر صدق می‌کند که در مورد نمونه‌های قدیمی‌تر کلاس اوهایو. با وجود تدابیر شدید حفاظتی و اقدامات گسترده برای تضمین امنیت عملیاتی، همواره امکان بروز شرایط پیش‌بینی‌نشده وجود داشته است.
دو زیردریایی هسته ای آمریکا در طول جنگ سرد نابود شدند
چنین شرایط پیش‌بینی‌نشده‌ای نه یک بار، بلکه در دو واقعه فاجعه‌بار رخ داده است، زمانی که دو زیردریایی هسته‌ای یواس‌اس ترشر (USS Thresher) و یواس‌اس اسکورپیون (USS Scorpion) به‌طور کامل از دست رفتند. نابودی یک زیردریایی هسته‌ای به دلایل گوناگون مصیبت‌بار تلقی می‌شود، که مهم‌ترین آن از دست رفتن جان خدمه است. هر دو زیردریایی دارای تعداد زیادی پرسنل بودند و هیچ‌یک از اعضای آن‌ها جان سالم به در نبردند. علاوه بر خسارت انسانی، زیردریایی‌های هسته‌ای تجهیزاتی بسیار گران‌قیمت و ارزشمند هستند، بنابراین از دست رفتن هر دوی آن‌ها در میانه دوران جنگ سرد میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی پیامدی ویرانگر به دنبال داشت.
گذشته از تلفات انسانی و مالی، زیردریایی‌های هسته‌ای با رآکتورهای هسته‌ای کار می‌کنند و این موضوع احتمال بروز پیامدهای زیست‌محیطی را نیز در صورت تماس با آب دریا به همراه دارد. دامنه این تأثیرات می‌تواند گسترده باشد، اما خوشبختانه هیچ‌یک از آن دو حادثه اثرات خطرناک قابل توجهی بر اکوسیستم‌های دریایی باقی نگذاشت. با وجود این، هرچند اخبار مربوط به دو زیردریایی غرق‌شده آمریکا بارها منتشر شده، امروزه همچنان برای بسیاری از مردم ناشناخته باقی مانده‌اند. آنچه در ادامه می‌آید شرح سرگذشت یواس‌اس ترشر و یواس‌اس اسکورپیون است.
زیردریایی USS Thresher در سال 1963 طی آزمایش‌هایی نابود شد
این زیردریایی (SSN-593) نخستین شناور کلاس خود بود که در ژوئیه 1960 به آب انداخته شد و در اوت سال بعد رسماً به خدمت گرفته شد. میان سال‌های 1961 تا 1962 آزمایش‌های دریایی آن در اقیانوس اطلس و دریای کارائیب انجام گرفت. در سال 1963 آماده اجرای آزمایش‌های عمیق بود. ترشر با هدف دستیابی به حداکثر عمق عملیاتی 400 متر طراحی شده بود، که نسبت به مدل‌های قدیمی‌تر جهشی قابل توجه محسوب می‌شد.
این زیردریایی در تاریخ 10 آوریل 1963 همراه با تمامی خدمه خود، در حدود 350 کیلومتری شرق دماغه کاد در ماساچوست نابود شد. این سانحه تنها یک روز پس از خروج برای انجام آزمایش‌ها رخ داد. در آن زمان 11 افسر، 96 ملوان وظیفه و چندین غیرنظامی بر عرشه حضور داشتند که مجموع افراد را به 129 نفر می‌رساند. در ساعت 9:13 صبح، زیردریایی پیام رادیویی به کشتی همراه خود، یواس‌اس اسکای‌لارک (ASR-20) مخابره کرد و اعلام نمود که با مشکلات جزئی مواجه شده است. خدمه همچنین اطلاع دادند که مسیر خود را به سمت بالا تغییر داده و در تلاش برای تخلیه مخازن شناوری هستند و افزودند «اطلاعات بعدی ارائه خواهد شد.»
- آیا یک زیردریایی می‌تواند از حمله هسته‌ای جان سالم به در ببرد؟
- ۴۰۰ میلیون پوند سرمایه‌گذاری انگلیس برای مهار تهدید زیردریایی‌های مدرن روسیه
- پیشرفته‌ترین زیردریایی هسته ای چین: Type 094 چه قابلیت‌هایی دارد؟
- کدام کشور بیشترین زیردریایی هسته ای نظامی را در اختیار دارد؟
چند دقیقه بعد، پیامی مبهم دریافت شد که نشان می‌داد ترشر در عمق آزمایش خود قرار دارد و مختصات موقعیتش ارسال شد. حوالی ساعت 9:18 صبح، اسکای‌لارک صدای بم با فرکانس پایین را شناسایی کرد که تنها می‌توانست ناشی از فروپاشی ناگهانی بدنه زیردریایی باشد. بررسی‌های گسترده برای کشف علت این بزرگ‌ترین سانحه تاریخ زیردریایی‌های هسته‌ای آغاز شد. نتیجه نهایی نشان داد که احتمالاً نقص لوله‌کشی در بخش موتورخانه به وقوع پیوسته و این خرابی زنجیره‌ای از خطاها را رقم زده که سرانجام به نابودی ترشر و آرام گرفتن آن در عمق 2500 متری منجر شد.
زیردریایی USS Scorpion در سال 1968 به دلیل یک انفجار از بین رفت
این زیردریایی (SSN-589) از نوع کلاس اسکیپ‌جک بود و تقریباً همزمان با ترشر در ژوئیه 1960 وارد خدمت شد. بر خلاف ترشر، زیردریایی اسکورپیون چندین سال به‌عنوان یک زیردریایی هسته‌ای فعال خدمت کرد تا اینکه در سال 1968 در سانحه‌ای مرگبار نابود شد. در جریان گشت‌زنی در اقیانوس اطلس، مأموریت آن نظارت بر فعالیت‌های دریایی شوروی بود و پس از پایان مأموریت، به سمت پایگاه نورفولک بازمی‌گشت، اما هرگز به مقصد نرسید.
قرار بود اسکورپیون در تاریخ 27 مه 1968 بازگردد، اما هنگامی که در موعد مقرر نرسید، نیروی دریایی آمریکا جست‌وجو را آغاز کرد. تا ژوئن همان سال، زیردریایی و خدمه به‌عنوان مفقودالاثر و از دست‌رفته اعلام شدند و اسکورپیون از فهرست رسمی ناوگان خط خورد. در اکتبر 1968 یک کشتی تحقیقاتی بخش‌هایی از لاشه آن را در بستر دریا کشف کرد، در حدود 650 کیلومتری جنوب‌غربی آزور و در عمقی بیش از 3000 متر. این یافته چندان غیرمنتظره نبود، چراکه سامانه شنود زیرآبی نیروی دریایی از پیش صدای نابودی زیردریایی را ثبت کرده بود، اما کشف بقایا حقیقت ماجرا را تأیید کرد.
بررسی‌های رسمی برای کشف علت حادثه انجام شد و در ابتدا فرضیه یک انفجار داخلی مطرح گردید. هرچند بعدها این فرضیه رد شد و هیچ توضیح قطعی برای علت واقعی حادثه به دست نیامد. در نهایت، سرنوشت اسکورپیون به یکی دیگر از معماهای حل‌نشده دوران جنگ سرد تبدیل شد، معمایی که خانواده‌های قربانیان و علاقه‌مندان نظامی تا امروز در پی یافتن پاسخ آن هستند.