گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
جدیدترین تصاویر کاوشگر ناسا، از کشف یک سنگ عجیب در مریخ پرده برداشت. این صخره شباهت حیرت‌انگیزی به یک کلاهخود جنگی باستانی دارد و رازهای زمین‌شناسی سیاره سرخ را به چالش می‌کشد.
مریخ‌نورد استقامت (Perseverance) در یکی از مأموریت‌های اخیر خود در ماه اوت، با جسمی روبرو شد که تخیل دانشمندان و علاقه‌مندان به فضا را برانگیخته است. این صخره آتشفشانی‌شکل، با بافتی حفره‌دار و نوک‌تیز، تصویری از یک زره کهن را در ذهن تداعی می‌کند و پرسش‌های جدیدی درباره تاریخچه آب و فرسایش در مریخ مطرح کرده است.
این سنگ عجیب در مریخ واقعاً چیست؟
این صخره که تیم ناسا آن را «هورن‌فلایا» (Horneflya) نام‌گذاری کرده، در نگاه اول به دلیل شباهتش به کلاهخود جلب توجه می‌کند. اما دلیل اصلی هیجان دانشمندان، شکل ظاهری آن نیست، بلکه ترکیبات سازنده‌اش است. این سنگ تقریباً به طور کامل از گویچه‌های کروی کوچکی تشکیل شده که سرنخ‌هایی از گذشته زمین‌شناسی سیاره سرخ در خود دارند.
دیوید اگل، سخنگوی تیم استقامت در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL)، توضیح می‌دهد که شکل کلاهخودی این سنگ احتمالاً نتیجه فرسایش بادی است؛ پدیده‌ای که در مریخ رایج است. با این حال، تمرکز اصلی تحقیقات بر روی همین گویچه‌ها یا «اسفرول‌ها» است که ماهیت این سنگ را منحصربه‌فرد می‌کند.
چرا گویچه‌های کروی اینقدر مهم هستند؟
این گویچه‌های کوچک می‌توانند از طریق فرآیندهای مختلفی مانند واکنش‌های شیمیایی، ته‌نشینی مواد معدنی یا حتی فعالیت‌های آتشفشانی شکل بگیرند. درک نحوه تشکیل آن‌ها کلیدی برای پی بردن به تاریخچه محیطی مریخ، به‌ویژه نقش آب در گذشته این سیاره است. مریخ نورد استقامت پیش از این نیز در مارس ۲۰۲۴ سنگ مشابهی را کشف کرده بود.
راز شکل‌گیری این سنگ عجیب در مریخ
دانشمندان معتقدند برخی از این گویچه‌ها زمانی تشکیل شده‌اند که آب‌های زیرزمینی از میان منافذ سنگ‌های رسوبی عبور کرده‌اند. این فرآیند باعث ته‌نشینی مواد معدنی و ایجاد این ساختارهای کروی در طول زمان می‌شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا تمام گویچه‌های یافت‌شده در مریخ به همین روش به وجود آمده‌اند یا خیر.
تیم علمی مریخ نورد استقامت اکنون وظیفه سنگینی برای تحلیل سنگ‌های بیشتر و یافتن پاسخ این معماهای زمین‌شناسی دارد. ابزار Mastcam-Z، که مجموعه‌ای از دوربین‌های با قابلیت زوم روی دکل کاوشگر است، به دانشمندان امکان می‌دهد تا از راه دور تصاویر با وضوح بالا ثبت کرده و ویژگی‌های غیرعادی مانند این سنگ کلاهخودی را شناسایی کنند.
چرا ما در مریخ اشکال آشنا می‌بینیم؟
کشف سنگ‌هایی با اشکال عجیب در مریخ اتفاق جدیدی نیست. پیش از این نیز کاوشگرها اجرامی شبیه به دونات، شهاب‌سنگ‌های شبیه آووکادو و حتی صخره‌هایی شبیه به مرجان را ثبت کرده‌اند. این پدیده ریشه در یک ویژگی جالب مغز انسان دارد.
پدیده پاریدولیا: خطای دید مغز ما
این تمایل به دیدن الگوهای آشنا در داده‌های تصادفی، «پاریدولیا» (Pareidolia) نامیده می‌شود. مغز ما به طور طبیعی تلاش می‌کند تا برای اشکال بی‌معنی، یک مفهوم آشنا پیدا کند؛ چه دیدن چهره در ابرها باشد، چه خرگوش در ماه و چه یک کلاهخود جنگی روی سطح سیاره سرخ.
مأموریت استقامت؛ کشف تاریخچه سیاره سرخ
مریخ‌نورد استقامت در حال حاضر در حال کاوش لبه شمالی دهانه جیزرو (Jezero Crater) است. هر کشف جدید، مانند همین سنگ کلاهخودی، قطعه دیگری از پازل پیچیده تاریخچه مریخ را تکمیل می‌کند. این ویژگی‌ها به دانشمندان کمک می‌کنند تا بفهمند باد، آب و فرآیندهای درونی چگونه سطح این سیاره را در طول میلیاردها سال شکل داده‌اند.
هر تصویر جدید از مریخ نه تنها یک منظره بیگانه، بلکه یک سند تاریخی از جهانی دیگر است. شما در این سنگ چه شکلی می‌بینید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.