گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات در جریان یک گفت‌وگو با اشاره به اختلال عمدی GPS در کشور، به عدم کارایی آن در مقابله با پهپادها اشاره کرد.
محمدجواد آذری‌جهرمی که پیش‌تر سکان‌دار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت روحانی بود، اخیراً در گفت‌وگویی رسانه‌ای به موضوع حساس و البته بحث‌برانگیز اختلال عمدی GPS پرداخته است. تمرکز اصلی توضیحات جهرمی بر این نکته بود که قابلیت‌های اختلال یا «جمینگ» در جی‌پی‌اس، عمدتاً در سناریوهای نظامی و برای مقابله با تهدیدات خاص معنا پیدا می‌کند. وی ابراز داشت پهپادهایی که با هدف مأموریت‌های نظامی طراحی و برنامه‌ریزی می‌شوند، از همان ابتدا با در نظر گرفتن چنین احتمالی ساخته شده‌اند.
این بدان معناست که مهندسان طراح این ریزپرنده‌ها، مکانیسم‌ها و پروتکل‌های جایگزینی را برای ناوبری در شرایطی که سیگنال GPS دچار اختلال یا قطع شده است، در نظر گرفته‌اند. در نتیجه، اظهارات وزیر پیشین ارتباطات به این نکته مهم می‌رسد که اختلال در این سامانه، تأثیر خاصی روی عملکرد ریزپرنده‌های نظامی ندارد.
پشت پرده اختلال GPS در کشور از زبان وزیر اسبق
وزیر اسبق ارتباطات در ادامه تحلیل‌های خود پیرامون اختلالات سامانه موقعیت‌یاب جهانی (GPS)، عنوان داشت که دلایل این اختلال‌ها احتمالاً بسیار فراتر از صرف مقابله با پهپادهای کوچک یا ریزپرنده‌هاست. به گفته او: «آن کسی که در میدان نبرد و صحنه عملیاتی قرار دارد، شاید دلایلی فراتر از مقابله با ریزپرنده‌ها برای اعمال این اختلال‌ها داشته باشد.» نکته قابل توجه دیگری که آذری‌جهرمی به آن پرداخت، عدم شفافیت رسمی در توضیح علل این اختلال‌ها بود. وی بیان کرد که کسی درباره چرایی جمینگ GPS توضیح نمی‌دهد و بلافاصله دلیل محتمل آن را ماهیت کاملاً نظامی موضوع و عدم امکان بیان جزئیات دانست.
به گفته آذری جهرمی، این وضعیت یعنی سکوت رسمی و عدم شفافیت، یک رویه رایج در بسیاری از کشورهای جهان است که با ملاحظات امنیت ملی گره خورده است. او با تأکید بر اینکه جمینگ یا اختلال عمدی در سامانه‌های موقعیت‌یاب جهانی، بخشی از استراتژی‌های جنگ الکترونیک به شمار می‌رود، به ماهیت اصلی این پدیده اشاره کرد.
- وزیر ارتباطات: جایگزین کردن GPS در برنامه ما است
- آیا ناوبری کوانتومی جایگزین جی‌پی‌اس می‌شود؟
- معاون وزیر ارتباطات: GPS آمریکایی است، سیستم بیدو چین را جایگزین می‌کنیم
تعریف جنگ الکترونیک و کاربرد جمینگ جی‌پی‌اس
جنگ الکترونیک شامل استفاده از طیف الکترومغناطیسی برای کنترل میدان نبرد است و اهدافی چون مختل کردن، فریب دادن یا منهدم کردن قابلیت‌های الکترونیکی دشمن را دنبال می‌کند. اختلال در GPS یکی از تاکتیک‌های رایج در این حوزه است که می‌تواند دسترسی طیف وسیعی از کاربران، از جمله ناوبری حمل‌ونقل هوایی و دریایی غیرنظامی، و همچنین تجهیزات نظامی دشمن را با مشکل مواجه کند.
این اقدام، به طور بالقوه می‌تواند منجر به سردرگمی، انحراف از مسیر و حتی از کار افتادن برخی سامانه‌های حساس شود. با این حال، همان‌طور که آذری‌جهرمی قبلاً نیز یادآور شده بود، پهپادهای نظامی پیشرفته به دلیل برخورداری از چندین سیستم ناوبری جایگزین و قابلیت‌های ضدجمینگ، عموماً در برابر چنین اختلالاتی مقاوم هستند و می‌توانند مأموریت خود را با تکیه بر سامانه‌های داخلی یا سایر منابع ناوبری ادامه دهند.
در مجموع، اظهارات اخیر وزیر اسبق ارتباطات به وضوح نشان می‌دهد که اختلال‌های GPS در ایران، فراتر از یک اتفاق ساده یا اختلال فنی، حامل پیام‌های عمیق امنیتی و نظامی است. این اقدامات، هرچند دلیل قانع‌کننده‌ای ندارند و همچنان در هاله‌ای از ابهام هستند، اما تحلیل‌ها حاکی از آن است که می‌توانند بخشی از ملاحظات امنیتی گسترده‌تر و استراتژی‌های دفاعی کشور باشند.