گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
نبرد دو جنگنده چینی بر سر برتری هوایی! جنگنده J-10 و JF-17، دو پرنده مشابه اما با تفاوت‌های کلیدی، کدام یک پیروز این میدان است؟
صنایع هوایی چین در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و به رقیبی جدی برای غرب تبدیل شده است. با این حال، دو هواپیمای J-10 و JF-17، با وجود ریشه‌های مشترک، مسیرهای متفاوتی را طی کرده‌اند. یکی محصولی کاملاً بومی برای نیروی هوایی چین است و دیگری، یک پروژه صادراتی موفق با همکاری پاکستان. این تفاوت‌ها، داستان جذابی از استراتژی‌های نظامی پکن را روایت می‌کند.
جنگنده J-10 چگونه متولد شد؟ رازهای اژدهای چینی
جنگنده J-10 که با نام «اژدهای نیرومند» (Vigorous Dragon) نیز شناخته می‌شود، یک جنگنده نسل چهارم ساخت گروه صنعتی هواپیمایی چنگدو است. توسعه این هواپیما در اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، زمانی که دولت چین به دنبال جایگزینی برای ناوگان قدیمی خود متشکل از جنگنده‌های J-6 و J-7 بود. این جت‌های قدیمی، در واقع نسخه‌های بومی‌شده‌ای از جنگنده‌های میگ شوروی بودند.
از کپی‌برداری تا طراحی بومی
چین برای نوسازی نیروی هوایی خود به یک جنگنده جدید نیاز داشت. پس از بررسی چندین طرح، پیشنهاد گروه چنگدو انتخاب شد و کار بر روی پروژه بومی J-10 در سال ۱۹۸۸ کلید خورد. طراحی این جنگنده شامل بال‌های دلتا همراه با کانارد (پیش‌بال)، ورودی هوای زیر بدنه و سیستم کنترل پرواز با سیم (Fly-by-wire) بود.
مشخصات فنی کلیدی J-10: سرعت و قدرت آتش
اولین پرواز آزمایشی جنگنده J-10 در سال ۱۹۹۸ انجام شد و اولین نسخه آن با نام J-10A در سال ۲۰۰۵ رسماً وارد خدمت شد. این جنگنده می‌تواند به حداکثر سرعت ۱.۹ ماخ (بیش از ۲۳۰۰ کیلومتر بر ساعت) دست یابد و سقف پروازی آن حدود ۱۸ کیلومتر است. برد عملیاتی آن نیز به نزدیک ۱۸۵۰ کیلومتر می‌رسد. نکته جالب توجه، گمانه‌زنی‌ها درباره ریشه طراحی این جنگنده است؛ برخی تحلیلگران آن را به پروژه لغوشده جنگنده «لاوی» اسرائیل مرتبط می‌دانند که خود بر اساس جنگنده مشهور F-16 آمریکا مدل‌سازی شده بود.
JF-17: چرا این جنگنده حاصل یک همکاری بین‌المللی است؟
جنگنده JF-17 که با نام «تندر» (Thunder) نیز شناخته می‌شود، برخلاف J-10، یک پروژه کاملاً چینی نیست. این هواپیما محصول همکاری مشترک بین شرکت هواپیمایی چنگدو چین و مجتمع هوانوردی پاکستان (PAC) است. در واقع، خود چین از این جنگنده استفاده نمی‌کند و JF-17 یک محصول صادراتی محسوب می‌شود.
-
- جنگنده JF-17
داستان پروژه مشترک چین و پاکستان
ریشه JF-17 به پروژه شکست‌خورده «سوپر ۷» بین شرکت آمریکایی گرومن و دولت چین بازمی‌گردد. پس از شکست آن پروژه، چین پروژه جدیدی به نام FC-1 را تعریف کرد و در سال ۱۹۹۲ از پاکستان برای همکاری دعوت نمود. پس از چندین سال تأخیر، نمونه اولیه در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد و اولین اسکادران JF-17 در سال ۲۰۰۷ به نیروی هوایی پاکستان تحویل داده شد.
- چرا جنگنده‌های F-35 هنوز از موشک 70 سال پیش آمریکا استفاده می‌کنند؟
- فناوری شگفت‌انگیز صندلی F-35؛ سیستم اجکت خودکار چگونه جان خلبان را نجات می‌دهد؟
- چرا آمریکا جنگنده F-15B Eagle را در قبرستان هواپیماها تخریب کرد؟
تفاوت‌های JF-17 با جنگنده J-10 در میدان نبرد
JF-17 به عنوان یک جنگنده سبک، تک‌موتوره و چندمنظوره برای جایگزینی جنگنده‌های نسل سوم مانند میراژ و F-7 طراحی شد. این هواپیما که بر اساس جنگنده قدیمی‌تر J-7 (کپی چینی میگ-۲۱) توسعه یافته، به موتور توربوفن روسی Klimov RD-93 مجهز است. این موتور به JF-17 اجازه می‌دهد به سرعت ۱.۶ ماخ (حدود ۱۹۷۵ کیلومتر بر ساعت) و برد خیره‌کننده ۳۴۸۰ کیلومتر دست یابد. جدیدترین نسخه آن، Block III، یک جنگنده نسل ۴.۵ محسوب می‌شود که در سال ۲۰۲۳ عرضه شد.
مقایسه مستقیم J-10 و JF-17: کدام یک برتر است؟
اگرچه هر دو جنگنده ریشه در صنایع هوایی چین دارند، اما برای اهداف متفاوتی ساخته شده‌اند. J-10 یک جنگنده رهگیر و برتری هوایی پیشرفته برای نیروی هوایی چین است، در حالی که JF-17 یک جنگنده چندمنظوره، اقتصادی و صادراتی به شمار می‌رود.
طراحی و آیرودینامیک: چابکی در برابر سادگی
جنگنده J-10 از طراحی آیرودینامیکی پیچیده‌تری با بال دلتا و کانارد بهره می‌برد که مانورپذیری و چابکی بالایی به آن می‌بخشد. در مقابل، JF-17 طراحی ساده‌تری دارد که بر مبنای یک پلتفرم امتحان پس‌داده (میگ-۲۱) ساخته شده و هدف آن کاهش هزینه‌های تولید و نگهداری بوده است.
موتور و پیشرانه: قلب تپنده جنگنده‌ها
موتور قدرتمندتر J-10 به آن اجازه می‌دهد تا سریع‌تر پرواز کند (۱.۹ ماخ در برابر ۱.۶ ماخ). با این حال، JF-17 به لطف طراحی سبک‌تر و بهینه‌سازی برای ماموریت‌های طولانی، برد عملیاتی بسیار بیشتری دارد (۳۴۸۰ کیلومتر در برابر ۱۸۵۰ کیلومتر). این تفاوت در برد، یکی از شگفت‌انگیزترین نکات در مقایسه این دو جنگنده است.
آینده جنگنده‌های چینی و چالش‌های پیش رو
توسعه سریع جنگنده‌های چینی مانند J-10 و ظهور نسل جدیدتر مثل J-35، موازنه قدرت جهانی را تغییر داده است. با این حال، چین همچنان با چالش‌های بزرگی، به‌ویژه در زمینه توسعه و تولید موتورهای جت بومی، روبرو است. برخی تحلیلگران نیز با اشاره به شباهت‌های زیاد این هواپیماها با طراحی‌های غربی و روسی، میزان بومی بودن کامل آن‌ها را زیر سؤال می‌برند.
در نهایت، انتخاب بین جنگنده J-10 و JF-17 به استراتژی و نیاز هر کشور بستگی دارد. شما کدام یک را انتخاب می‌کنید؟ جنگنده چابک و بومی یا جنگنده اقتصادی و صادراتی؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.