گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
«سیارک آپوفیس» که زمانی تهدیدی جدی برای زمین تلقی می‌شد، در آوریل ۲۰۲۹ از کنار سیاره ما عبور می‌کند و ۲ میلیارد نفر قادر به مشاهده آن خواهند بود.
این رویداد نجومی نادر، فرصتی بی‌سابقه برای دانشمندان علم نجوم فراهم می‌آورد تا درک خود را از سیارک‌ها و مکانیسم‌های دفاع سیاره‌ای گسترش دهند. با وجود نام ترسناک «خدای آشوب»، کارشناسان تأکید دارند که این جرم آسمانی هیچ خطری برای زمین ندارد. این نزدیکی بزرگترین رویداد فضایی قابل مشاهده از زمان فرود آپولو ۱۱ بر ماه خواهد بود.
تصویری از فضاپیمای OSIRIS-APEX ناسا در حال تماشای عبور سیارک آپوفیس در آوریل ۲۰۲۹. (منبع تصویر: رابرت لیا/ناسا)
یک ملاقات نزدیک و بی‌خطر
سیارک آپوفیس، جرمی به قطر ۳۴۰ متر و با نام برگرفته از خدای آشوب و تاریکی مصریان باستان، در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۴۰۸ (۱۳ آوریل ۲۰۲۹) از فاصله‌ای نزدیک‌تر از ماهواره‌های زمین‌ثابت و در حدود ۵.۹ برابر شعاع زمین از کنار سیاره ما گذر خواهد کرد. ریچارد بینزل، استاد علوم سیاره‌ای در دانشگاه MIT (موسسه فناوری ماساچوست)، در کنفرانس مشترک EPSC-DPS 2025 در هلسینکی اظهار داشت که عبور این سیارک کاملاً ایمن خواهد بود. دقت بالای مسیر مداری آپوفیس (Apophis) نتیجه بیش از ۲۰ سال رصد نجومی و اندازه‌گیری‌های راداری است.
با وجود اینکه آپوفیس در گذشته به عنوان یک سیارک بالقوه خطرناک طبقه‌بندی شده بود، اکنون هیچ تهدیدی برای زمین محسوب نمی‌شود. این رویداد که به‌طور متوسط هر ۷۵۰۰ سال یک بار برای سیارکی به این ابعاد رخ می‌دهد، فرصتی استثنایی برای مطالعه فراهم کرده است. بینزل تأکید کرد: «این رویداد از نظر تعداد بیننده، چهار برابر فرود نیل آرمسترانگ بر ماه خواهد بود. تصور کنید چه اتفاق بزرگی در سطح جهانی است.»
فرصتی بی‌نظیر برای علم و دفاع سیاره‌ای
این گذر نزدیک به فضاپیماها امکان می‌دهد تا از نزدیک چگونگی تأثیر میدان گرانشی و مگنتوسفر زمین بر سیارک آپوفیس و تغییرات آن را مشاهده کنند. این مشاهدات درک ما را از فیزیک سیارک‌ها افزایش داده و برای توسعه قابلیت‌های دفاع سیاره‌ای که آژانس‌های فضایی در سراسر جهان در حال توسعه آن هستند، حیاتی است. بینزل در این باره گفت: «من فکر می‌کنم این یک معادله است: دفاع سیاره‌ای برابر است با علم سیاره‌ای کاربردی.» او به مزاح افزود: «این در امتحان نهایی خواهد آمد، امتحان نهایی در سال ۲۰۲۹ است. ما باید از هم‌اکنون برای آن مطالعه و آماده شویم.»
توماس استتلر از مقر ناسا (NASA) نیز این رویداد را «یک آزمایش طبیعی بی‌سابقه که شاید یک بار در تاریخ بشر اتفاق می‌افتد» توصیف کرد. بینزل برای رفع نگرانی‌ها سه بار تأکید کرد: «آپوفیس به سلامت از کنار زمین عبور خواهد کرد. آپوفیس به سلامت از کنار زمین عبور خواهد کرد. آپوفیس به سلامت از کنار زمین عبور خواهد کرد.»
آماده‌سازی فضاپیماها برای رصد آپوفیس
چندین مأموریت فضایی برای مطالعه سیارک آپوفیس (خدای آشوب) قبل و حین گذر آن در حال آماده‌سازی هستند. از جمله این مأموریت‌ها می‌توان به RAMSES اروپا (بر اساس فضاپیمای هرا Hera) که مکمل مأموریت DART ناسا بود، DESTINY+ ژاپن، و OSIRIS-APEX ناسا اشاره کرد. مأموریت‌های RAMSES و +DESTINY قرار است در سال ۲۰۲۸ پرتاب شوند. OSIRIS-APEX نیز که پس از اتمام مأموریت نمونه‌برداری از سیارک بنو (Bennu) در حال حاضر در مسیر است، برای انجام یک پرواز کناری آماده می‌شود. این فضاپیما و سایر مأموریت‌ها، داده‌های ارزشمندی را از تأثیرات گرانش زمین بر ساختار و چرخش آپوفیس جمع‌آوری خواهند کرد.
این سیارک که در فاصله تنها ۱۰ درصد از مسافت زمین تا ماه عبور می‌کند، در هنگام نزدیک‌ترین فاصله، برای ۲ میلیارد نفر از ساکنان قاره آفریقا و اروپای غربی با چشم غیرمسلح قابل رؤیت خواهد بود.