ناوهای هواپیمابر، ستون فقرات نیروی دریایی مدرن هستند. در این مقاله به بررسی ۱۴ قدیمیترین ناوهای هواپیمابر که همچنان در حال خدمتاند، میپردازیم.
در حال حاضر، ۲۲ ناو هواپیمابر (به جز ناوهای هلیکوپتربر) در جهان فعال هستند که نیمی از آنها متعلق به ایالات متحده است. این فهرست، ناوهایی از چین، روسیه و ایتالیا را نیز در بر میگیرد و داستان طولانیترین خدمت ناوهای هواپیمابر قدیمی را روایت میکند.
۱۴ ناو هواپیمابر قدیمی فعال در جهان
در ادامه، به معرفی ناوهای هواپیمابر که با وجود سالها خدمت نظامی، هنوز بخشی از نیروی دریایی کشورهایشان هستند، میپردازیم:
۱. لیائونینگ (Liaoning)
ناو هواپیمابر لیائونینگ قدیمیترین ناو چین است. این کشتی در اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی توسط اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد و در سال ۱۹۹۰ با نام واریاگ (Varyag) تغییر نام داد. پس از فروپاشی کمونیسم، اوکراین در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی کشتی را بدون موتور و تجهیزات به چین فروخت. فرآیند بازسازی طولانی آن در سال ۲۰۱۲ به اتمام رسید و در سال ۲۰۱۶ بهطور کامل آماده عملیات شد.
۲. یواساس رونالد ریگان (USS Ronald Reagan)
ساخت یواساس رونالد ریگان در سال ۱۹۹۸ آغاز و در سال ۲۰۰۳ به بهرهبرداری رسید. این اولین ناو هواپیمابری بود که به نام یک رئیسجمهور وقت آمریکا نامگذاری شد. این ناو در حال حاضر برای یک دوره ۱۷ ماهه تعمیر و نگهداری در پایگاه دریایی کیتساپ قرار دارد و انتظار میرود تا سال ۲۰۲۶ به خدمت فعال بازگردد.
۳. یواساس هری اس. ترومن (USS Harry S Truman)
یواساس هری اس. ترومن در سال ۲۰۲۵ یک حمله هوایی بزرگ و تاریخی را علیه نیروهای داعش در سومالی انجام داد. این ناو همچنین در آوریل و می ۲۰۲۵ به دلیل سقوط تصادفی چندین جت F-۱۸ سوپرهورنت به اقیانوس خبرساز شد که هر حادثه خسارتی بیش از ۵۰ میلیون دلار در پی داشت.
۴. یواساس جان سی. استنیس (USS John C. Stennis)
یواساس جان سی. استنیس که به نام سناتور جان سی. استنیس نامگذاری شده، در حال حاضر فعال نیست. از سال ۲۰۲۱ یک فرآیند بازسازی کامل برای آن آغاز شده است که انتظار میرود پس از تاخیرها، پنج سال به طول بینجامد. این نوسازی بخشی طبیعی از چرخه عمر یک کشتی هستهای در این ابعاد است.
۵. یواساس اسکس (USS Essex)
یواساس اسکس در سال ۱۹۸۶ سفارش داده شد و در سال ۱۹۹۲ به خدمت گرفته شد. این ناو در ماموریتهای بشردوستانه مانند طوفان فوقالعاده خوان در فیلیپین (۲۰۱۰) و زلزله و سونامی توهوکو در ژاپن (۲۰۱۱) شرکت کرد و خدمه آن مدال خدمات بشردوستانه را دریافت کردند. در سال ۲۰۱۲، این ناو در یک تصادف با کشتی یواساناس یوکان (USNS Yukon) درگیر شد.
۶. یواساس جورج واشنگتن (USS George Washington)
ناو هواپیمابر هستهای کلاس نیمیتز یواساس جورج واشنگتن در سال ۱۹۸۲ سفارش داده شد و یک دهه بعد در سال ۱۹۹۲ به بهرهبرداری رسید. پس از ۱۱ سپتامبر، به نیویورک اعزام شد. در سال ۲۰۰۸، این ناو در یک آتشسوزی داخلی به شدت آسیب دید که دهها ملوان مجروح شدند و ۷۰ میلیون دلار خسارت به بار آورد؛ علت آتشسوزی، سیگار کشیدن غیرمجاز بود.
۷. آدمیرال فلوتا سووتسکگو سویوز کوزنتسوف (Admiral Flota Sovetskogo Soyuza Kuznetsov)
آدمیرال فلوتا سووتسکگو سویوز کوزنتسوف تنها ناو هواپیمابر روسیه است. این کشتی که در سال ۱۹۹۱ به ناوگان پیوست، تا سال ۲۰۱۷ پرچمدار نیروی دریایی روسیه بود. در سال ۲۰۱۷ برای تعمیر و مدرنسازی از خدمت خارج شد اما در سال ۲۰۲۴، به دلیل جنگ اوکراین، بازسازی آن متوقف و ملوانانش به جبهه اوکراین منتقل شدند.
۸. یواساس آبراهام لینکلن (USS Abraham Lincoln)
ساخت یواساس آبراهام لینکلن در سال ۱۹۸۴ آغاز شد. در سال ۲۰۲۴، نیروهای حوثی در یمن به دروغ ادعا کردند که به این ناو آسیب رسانده یا آن را غرق کردهاند، در حالی که تمام موشکهای شلیک شده رهگیری شدند. این ناو بهعنوان محل فیلمبرداری برای فیلم مشهور «تاپ گان: ماوریک» نیز مورد استفاده قرار گرفت.
۹. یواساس واسپ (USS Wasp)
یواساس واسپ یک کشتی تهاجم آبیخاکی است که در سال ۱۹۸۵ ساخته و در سال ۱۹۸۹ به خدمت گرفته شد. این ناو اولین کشتی بود که هواپیماهای عمودپرواز آسپری (Osprey VTOL) را در سال ۲۰۰۷ پرتاب کرد. همچنین در سال ۲۰۰۷، برای ارائه کمکهای بشردوستانه به قربانیان طوفان فلیکس در نیکاراگوئه اعزام شد.
۱۰. یواساس تئودور روزولت (USS Theodore Roosevelt)
سفارش ساخت یواساس تئودور روزولت در سال ۱۹۸۰ صادر و در سال ۱۹۸۶ به ناوگان ملحق شد. این ناو نقش کلیدی در عملیات «سپر صحرا»، «آزادی پایدار» و «آزادی عراق» ایفا کرد. این ناو همچنین به دلیل شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ و برکناری کاپیتان کروزر که خواستار تخلیه خدمه بیمار بود، در صدر اخبار قرار گرفت.
۱۱. جوزپه گاریبالدی (Giuseppe Garibaldi)
جوزپه گاریبالدی یک ناو ایتالیایی است که ساخت آن در سال ۱۹۸۱ آغاز و در سال ۱۹۸۵ به بهرهبرداری رسید. این ناو در جنگ کوزوو و عملیات «آزادی پایدار» پس از حملات ۱۱ سپتامبر شرکت کرد. در سال ۲۰۰۹ با کاوور (Cavour) جایگزین شد، اما تا سال ۲۰۲۴ در خدمت باقی ماند. سرنوشت آن نامعلوم است، اما اندونزی در سال ۲۰۲۵ به خرید آن ابراز علاقه کرده است.
۱۲. یواساس کارل وینسون (USS Carl Vinson)
یواساس کارل وینسون به نام کارل وینسون، نماینده کنگره آمریکا، نامگذاری شد. این ناو در سال ۱۹۷۴ سفارش داده شد و در سال ۱۹۸۰ به آب انداخته شد. این ناو اولین ناو هواپیمابری بود که جتها را در عملیات «آزادی پایدار» پرتاب کرد و در امدادرسانی پس از زلزله هائیتی در سال ۲۰۱۰ نقش مهمی داشت. این ناو همچنین جسد اسامه بن لادن را حمل و به دریا انداخت.
۱۳. یواساس دوایت دی. آیزنهاور (USS Dwight D. Eisenhower)
ساخت یواساس دوایت دی. آیزنهاور در سال ۱۹۷۰ آغاز و در سال ۱۹۷۷ به ناوگان ملحق شد. مانند یواساس آبراهام لینکلن، حوثیها در یمن به دروغ ادعا کردند که به این ناو حمله کرده و به آن آسیب رساندهاند، در حالی که در واقعیت آسیبی به آن وارد نشد.
۱۴. یواساس نیمیتز (USS Nimitz)
یواساس نیمیتز، نامگذاری شده به افتخار دریابد چستر دبلیو. نیمیتز، قدیمیترین ناو هواپیمابر در حال خدمت و همچنین قدیمیترین ناو هواپیمابر هستهای فعال در جهان است. این ناو در سال ۱۹۷۵ به بهرهبرداری رسید و در سال ۲۰۲۵ پنجاهمین سالگرد خدمت خود را جشن میگیرد. نیمیتز قرار است در سال ۲۰۲۶ بازنشسته شود و ناو کلاس جرالد آر. فورد (Gerald R. Ford)، یواساس جان اف. کندی، جایگزین آن خواهد شد.