گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
معاون وزیر بهداشت با استناد به نتایج تازه‌ترین گزارش ملی آلودگی هوا عنوان داشت که سالانه حدود 58 هزار نفر به علت ذرات معلق جان خود را از دست می‌دهند.
با عنایت به آخرین اخبار داخلی، علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در توضیح یافته‌های تازه‌ترین گزارش ملی آلودگی هوا اعلام کرد که بر اساس برآوردهای رسمی، سالانه حدود ۵۸ هزار نفر در کشور به دلیل قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های هوا جان خود را از دست می‌دهند که از منظر سلامت عمومی، بازتابی از یکی از عمیق‌ترین بحران‌های زیست‌محیطی و اقتصادی ایران است. او با اشاره به اجرای ماده ۲۲ آیین‌نامه فنی مربوط به ماده ۲ قانون هوای پاک توضیح داد که وزارت بهداشت با استناد به این ماده قانونی، موظف است هر سال گزارشی جامع از هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم آلودگی هوا بر سلامت مردم منتشر کند.
هشدار وزارت بهداشت درباره تداوم وضعیت بحرانی آلودگی هوا
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه تشریح جزئیات تازه‌ترین گزارش ملی آلودگی هوا اظهار کرد که مرکز سلامت محیط و کار معاونت بهداشت هر سال مأمور گردآوری و تحلیل داده‌های مرتبط با وضعیت آلودگی هوا و آثار بهداشتی ناشی از آن است، اما گزارش جدید دارای ویژگی‌های فنی و تحلیلی پیشرفته‌تری نسبت به سال‌های پیش محسوب می‌شود.
در گزارش جدید، چند تغییر رویکردی مهم اعمال شده که شامل ارزیابی جامع عملکرد و پوشش ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا در سراسر کشور، تحلیل دقیق داده‌های مربوط به شش آلاینده اصلی شامل ذرات معلق ریز (PM₂.₅)، ذرات درشت (PM₁₀)، ازون (O₃)، مونوکسیدکربن (CO)، دی‌اکسید نیتروژن (NO₂) و دی‌اکسید گوگرد (SO₂) است. برای نخستین‌بار، داده‌ها بر اساس غلظت‌های وزن‌دهی‌شده با جمعیت محاسبه شده‌اند؛ به‌این معنا که سهم واقعی قرارگیری جمعیت هر شهر در معرض آلاینده‌ها در مدل وارد شده و نتایج نه صرفاً بر پایه غلظت، بلکه با توجه به تراکم جمعیتی هر منطقه تحلیل شده است.
علاوه بر این، در مناطق فاقد ایستگاه پایش فعال، مدلسازی ریاضی غلظت آلاینده‌ها با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای و پارامترهای اقلیمی انجام گرفته تا نمایی کامل‌تر از وضعیت کشور ترسیم شود. رئیسی با اشاره به نتایج دقیق این ارزیابی گفت که میانگین روزانه ذرات معلق کمتر از ۲٫۵ میکرون در کلان‌شهرهای ایران به‌مراتب بالاتر از حدود توصیه‌شده سازمان جهانی بهداشت است.
- آجرهای کربن‌خوار انقلاب می‌کنند؛ دیوارهایی که هوا را پاکسازی می‌کنند
- ٰآیا دستگاه های تصفیه هوا برای سلامت مفیدند یا فقط تبلیغاتی هستند
- عامل اصلی ناترازی بنزین و آلودگی هوا مشخص شد؛ نصف خودروهای کشور فرسوده‌اند!
- کشف ارتباط شگفت‌انگیز میان آلودگی هوا و شدت آپنه خواب در یک مطالعه بزرگ اروپایی
بر اساس داده‌های سال گذشته، تقریباً تمام کلان‌شهرهای کشور در بخش عمده‌ای از سال وضعیتی فراتر از حد مجاز داشته‌اند. شهر تهران در ۳۵۰ روز، اصفهان ۳۴۸ روز، کرج ۳۴۵ روز، مشهد ۳۳۵ روز، اهواز ۳۶۲ روز، تبریز ۱۸۹ روز، اراک ۳۵۱ روز، کرمانشاه ۱۹۳ روز، قم ۲۶۸ روز و یزد ۱۶۳ روز از سال میزان آلودگی بیشتری از حد راهنمای ۲۴ ساعته سازمان جهانی بهداشت یعنی ۱۵ میکروگرم در مترمکعب را تجربه کرده‌اند. حتی در مقایسه با استاندارد ملی ۲۴ ساعته که از آستانه بالاتری برخوردار است، این شهرها بین ۱۲۳ تا ۲۰۰ روز از سال از مقدار مجاز تجاوز کرده‌اند.
معاون وزیر بهداشت با تکیه بر محاسبات این گزارش افزود: «در سال گذشته حدود ۵۸ هزار و ۹۷۵ مرگ منتسب به ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در افراد بالای ۳۰ سال ثبت شده است؛ رقمی که نشان‌دهنده سهم چشمگیر آلودگی هوا در بار بیماری‌های غیرواگیر در کشور است. تجزیه‌وتحلیل آماری این مرگ‌ها بیانگر آن است که ۲۳ درصد از کل موارد به بیماری ایسکمیک قلبی، ۲۱ درصد به سرطان ریه، ۱۷ درصد به انسداد مزمن ریوی، ۱۵ درصد به سکته مغزی و حدود ۱۳ درصد به عفونت‌های شدید دستگاه تنفسی تحتانی مربوط بوده است.
اهواز آلوده‌ترین مرکز استان ایران در سال ۱۴۰۳
علیرضا رئیسی در تشریح بخش تازه‌ای از گزارش ملی آلودگی هوا سال ۱۴۰۳ بیان کرد که بررسی‌های دقیق ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا در کشور نشان می‌دهد تفاوت محسوس و معناداری میان مناطق مختلف ایران از نظر میانگین غلظت سالانه ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون وجود دارد. بر اساس داده‌های این گزارش، پایین‌ترین مقادیر اندازه‌گیری‌شده مربوط به ایستگاه‌های اسفراین، شاهرود، سنندج (پارک دیدگاه) و رشت است که میانگین غلظت سالانه‌ای در بازه ۶ تا ۱۰ میکروگرم بر مترمکعب ثبت کرده‌اند.
این میزان از استاندارد ملی ایران (۱۲ µg/m³) پایین‌تر است، اما همچنان بالاتر از استاندارد سخت‌گیرانه‌تر سازمان جهانی بهداشت (۵ µg/m³) قرار دارد؛ موضوعی که نشان می‌دهد حتی در پاک‌ترین نقاط کشور نیز شاخص‌های کیفی هوا هنوز با استانداردهای جهانی فاصله دارند. رئیسی در ادامه با اشاره به نقاط بحرانی کشور افزود میانگین بیشترین غلظت‌ها در سال ۱۴۰۳ در شهرهای رامهرمز (۵۴)، بهبهان (۵۲)، هندیجان (۵۲)، اهواز – حفاری (۴۷)، قرچک (۴۸)، باقرشهر (۴۶) و نیز منطقه ۱۹ تهران و شهر ری (۴۵) ثبت شده است.
به تعبیر او، این مقادیر بین ۴ تا ۹ برابر بالاتر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت بوده و نشان‌دهنده تداوم وضعیت فوق بحرانی در مناطق جنوبی خوزستان و حاشیه تهران است. داده‌های میانگین سالانه در سطح شهرهای مرکز استان نیز طیفی در بازه ۹ تا ۴۲ میکروگرم بر مترمکعب را نشان می‌دهد. در این میان، اهواز با میانگین ۴۲ µg/m³ آلوده‌ترین مرکز استان کشور لقب گرفته است؛ رقمی که حدود هشت برابر حد توصیه‌شده توسط سازمان جهانی بهداشت و سه‌ونیم برابر استاندارد ملی است.
- بیماری سپتیسمی بیشتر از سرطان جان انسان‌ها را می‌گیرد!
- برطرف کردن آلودگی هوا مشکل گرمایش زمین را چند برابر خواهد کرد!
- آلودگی هوا خطرناک‌تر از سیگار؛ مراقب هوایی که نفس می‌کشید باشید
- جهان در آستانه ورود به جهنم: یک سوم زمین برای سالمندان غیرقابل تحمل می‌شود
افزایش غلظت آلاینده‌ها در تهران، تبریز و قم
پس از آن به ترتیب اصفهان (۳۴)، تهران (۳۲.۹)، اراک (۳۲)، کرج (۳۱) و مشهد (۲۹) در جایگاه‌های بعدی آلودگی سالانه قرار دارند. در سوی دیگر جدول، شهرهای سنندج (۹) و رشت (۱۱) در سال ۱۴۰۳ «پاک‌ترین» مراکز استان شناخته شده‌اند. به گفته رئیسی، روند مقایسه‌ای داده‌ها نسبت به سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که در چند کلان‌شهر مهم از جمله تهران، قم، تبریز، همدان، ارومیه، رشت و سنندج، میانگین سالانه غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون افزایش یافته است. معاون بهداشت تاکید کرد یافته‌های مدل‌های جمعیتی بیان می‌کند که تمامی جمعیت شهری کشور در معرض سطحی از آلودگی هستند.
این یافته‌ها عملاً نشان می‌دهد مدیریت آلودگی هوا به نقطه‌ای رسیده که کاهش واقعی فقط با تغییرات ساختاری در سیاست‌های انرژی، حمل‌ونقل و کنترل ریزگردها ممکن است. رئیسی در پایان خاطرنشان کرد که بر اساس برآوردهای اقتصادی وزارت بهداشت، خسارات اقتصادی ناشی از مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۷.۲ میلیارد دلار محاسبه شده است؛ یعنی روزانه حدود ۴۷ میلیون دلار زیان مستقیم معادل حدود ۱۳۹۴ همت بر پایه نرخ ارز نیما از مرکز مبادله ارز و طلا.