گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
طبق اظهارات مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، اوج بارش شهابی اسدی در بامداد شنبه ۲۷ آبان رخ می‌دهد و هم‌زمان نبودن آن با ماه، شرایط رصدی ایده‌آلی را فراهم می‌کند.
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اعلام کرد که بارش شهابی اسدی امسال در بامداد ۲۷ آبان به اوج خود می‌رسد و آسمان تاریک و بدون مزاحمت نور ماه شرایط بسیار مطلوبی برای رصد فراهم خواهد کرد. با این حال وی تأکید کرد که برخلاف انتظار بارش اسدی در سال ۱۴۰۴ از نظر تعداد شهاب‌ها چهره‌ای آرام و کم‌رمق دارد؛ چرا که ZHR آن تنها حدود ۱۵ شهاب در ساعت پیش‌بینی شده است. عتیقی یادآور شد که این شهاب‌باران در دهه‌های گذشته گاه نمایش‌هایی خیره‌کننده از خود نشان داده و در اوج تاریخی خود تا پنج‌هزار شهاب در ساعت را به ثبت رسانده بود.
بازگشت بارش شهابی اسدی پس از دو دهه
طبق صحبت‌های مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، بارش شهابی اسدی به عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین رویدادهای آسمانی سال، شب دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴ به اوج خود می‌رسد و آسمان تاریک بامداد سه‌شنبه ۲۷ آبان نیز میزبان مهمانان آسمانی این بارش خواهد بود. وی تأکید کرد با وجود آن‌که در این دوره نور ماه مانعی برای رصد نیست و شرایط دید آسمان مساعد است، اما برخلاف انتظار تعداد شهاب‌های قابل مشاهده چندان زیاد نخواهد بود؛ زیرا مدتی طولانی از عبور دنباله‌دار مادر این بارش از نزدیکی زمین گذشته است.
عتیقی با اشاره به منشأ این بارش افزود که منبع اصلی شهاب‌های اسدی، دنباله‌دار معروف تمپل–تاتل 55P است که هر حدود ۳۳ سال یک بار مدار خود را به دور خورشید کامل می‌کند. این دنباله‌دار آخرین بار در اسفندماه ۱۳۷۶ از نزدیک خورشید عبور کرد و همان گذر موجب شد که در سال‌های پایانی دهه ۷۰ خورشیدی، زمین هنگام عبور از بقایای غباری آن با بارش چشمگیری از شهاب‌ها روبرو شود.
- چرا نگاه کردن به خورشید گرفتگی خطرناک است؟
- جذاب‌ترین پدیده‌های نجومی که در سال 2025 خواهید دید
- این پنج سیاره به زودی در یک خط قرار می‌گیرند؛ آیا اتفاق خاصی رخ می‌دهد؟
به گفته مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، این بارش در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۷۸ رکوردی خاطره‌انگیز به‌جا گذاشت و در ساعات اولیه بامداد همان روز نرخ زِنیتی آن (ZHR) به حدود ۵ هزار شهاب در ساعت رسید؛ عددی که آسمان ایران و بسیاری از نقاط جهان را درخشان و فراموش‌نشدنی کرد. وی یادآور شد که در سال‌های ۱۲۱۲ و ۱۳۴۵ خورشیدی نیز بارش اسدی به اوج‌های استثنایی حتی تا ۱۰۰ هزار شهاب در ساعت رسیده بود و این پدیده را به یکی از درخشان‌ترین نمایش‌های طبیعی تاریخ رصد آسمان تبدیل کرد.
عتیقی در توضیح آینده این پدیده افزود که انتظار می‌رود در حدود سال ۱۴۱۰ خورشیدی و با بازگشت دوباره‌ی دنباله‌دار تمپل–تاتل و عبور آن از کمترین فاصله با خورشید، زمین بار دیگر وارد ناحیه غبار تازه و متراکم این دنباله‌دار شود. در نتیجه این رخداد طی چند سال پیش و پس از آن احتمال می‌رود بارش‌های اسدی دوباره شور و شکوه گذشته‌ی خود را باز یابند. او تأکید کرد که رصدگران ایرانی، به‌ویژه عکاسان نجومی امسال هرچند با بارشی آرام‌تر مواجه خواهند بود، اما نبود نور ماه فرصت نادری برای ثبت رد شهاب‌های پراکنده اما درخشان و بررسی علمی دقیق‌تر مسیرهای آن‌ها فراهم می‌کند.
کانون درخشان اسدی‌ها در قلب صورت فلکی شیر
مهندس مسعود عتیقی در ادامه با اشاره به جزئیات علمی بارش شهابی اسدی امسال توضیح داد که نرخ سرسویی ساعتی آن یا همان ZHR حدود ۱۵ شهاب در ساعت برآورد شده است. او گفت با توجه به حضور بسیار کم‌نور هلال ماه کاهنده در بامداد، شرایط رصد در آسمان تاریک امسال بسیار مساعد است و در صورت برخورداری از آسمانی بدون آلودگی نوری، اغلب نقاط ایران شانس مشاهده شهاب‌ها را در سراسر آسمان خواهند داشت.
وی افزود که با دنبال کردن امتداد خلاف جهت حرکت شهاب‌ها بر روی آسمان، می‌توان به نقطه‌ای رسید که مسیرهای آن‌ها در آن تقاطع می‌کنند و اصطلاحاً کانون بارش نام دارد. محل این کانون در صورت فلکی شیر (اسد – Leo) است، همان جایی که بارش اسدی نام خود را از آن گرفته است. این صورت فلکی در شب‌های میانی آبان و آذر حدود ساعت ۲ بامداد از افق شرقی طلوع می‌کند و با بالا آمدن آن، نرخ قابل مشاهده شهاب‌ها نیز افزایش می‌یابد.
عتیقی یادآور شد که بازه زمانی فعالیت بارش شهابی اسدی از ۱۵ آبان تا ۹ آذر هر سال ادامه دارد، اما بیشترین تراکم شهاب‌ها در نزدیکی تاریخ اوج یعنی بامداد ۲۷ آبان دیده می‌شود. وی همچنین درباره ماهیت فیزیکی این پدیده گفت: «ذرات تشکیل‌دهنده شهاب‌ها معمولاً اندازه‌ای در حد چند میلی‌متر یا حتی میکرومتر دارند و در هنگام ورود به جو زمین با سرعت تقریبی ۷۲ کیلومتر بر ثانیه حرکت می‌کنند. این سرعت فوق‌العاده زیاد باعث می‌شود اصطکاک شدیدی میان ذرات و مولکول‌های هوا ایجاد شود و در ارتفاعی میان ۸۰ تا ۱۵۰ کیلومتر از سطح زمین رخ دهد».
- دانشمندان بالاخره تأیید کردند درون ماه دقیقا چه خبر است
- سیاره مریخ بسیار بیشتر از آنچه تصور می‌شد، قابل سکونت بوده است
- این قسمت از زمین در معرض خطر برخورد با یک جسم بین ستاره‌ای است
- تاریک‌ترین نقاط جهان هستی: واقعا کجای منظومه شمسی و کیهان از همه سیاه‌تر است؟
او خاطرنشان کرد که برای رصدگران آماتور، این رویداد نه تنها فرصتی برای تماشای زیبایی‌های آسمان شب است، بلکه زمینه‌ای آموزشی برای ثبت و تحلیل داده‌های علمی فراهم می‌کند. ثبت عکس با دوربین‌های دارای کنترل دستی، ترسیم مسیر شهاب‌ها با روش اسکیس و تعیین قدر ظاهری از جمله فعالیت‌هایی است که در بین علاقه‌مندان به نجوم آماتوری رواج دارد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در پایان به معرفی مهم‌ترین بارش شهابی پس از اسدی پرداخت و گفت: «پس از پایان دوره‌ی این بارش، باید در انتظار بارش دوپیکری‌ها یا همان جوزایی در اواخر آذر بود. هرچند این بارش از نظر تعداد شهاب‌ها یکی از غنی‌ترین رویدادهای سال است، اما اوج آن در بامداد ۲۳ آذر با حضور نور مزاحم ماه هم‌زمان می‌شود که رؤیت شهاب‌های ضعیف‌تر را دشوار خواهد کرد، به‌ویژه در آسمان صبحگاهی که تابش ماه درخشان‌تر است.»