گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ناسا از بروز اختلال در فضاپیمای مریخگرد مِیوِن خبر داد. ارتباط با این کاوشگر علمی از ابتدای دسامبر قطع شده و کارشناسان در حال عیبیابی هستند.
فضاپیمای مریخگرد مِیوِن (MAVEN) متعلق به آژانس فضایی آمریکا (ناسا)، که از سال ۲۰۱۴ در مدار مریخ مشغول مطالعه جو این سیاره است و نقش حیاتی در انتقال دادهها میان زمین و مریخنوردهای «کنجکاوی» و «استقامت» دارد، از اوایل ماه دسامبر در سکوت فرو رفته است. بر اساس گزارشهای اولیه، این اختلال ارتباطی احتمالاً با تغییر ناگهانی وضعیت چرخش یا مدار فضاپیما مرتبط است که میتواند بر جهتگیری آنتنها و توانایی ارسال داده به زمین اثر بگذارد.
طبق آخرین اخبار نجوم، ناسا اعلام کرده تیم مهندسان در حال بررسی دقیق علت این تغییر هستند و تلاشهای فنی برای بازیابی کنترل و برقراری سیگنال ادامه دارد. بهدلیل اهمیت زیاد مِیوِن در حفظ شبکه ارتباطی سطح مریخ، ناسا از سایر مدارگردهای فعال از جمله مارس ریکانِسِنس اوربیتر و مارس اودیسه برای حفظ ارتباط با مریخنوردها و تداوم مأموریتهای تحقیقاتی استفاده کرده است.
سکوت نگرانکننده فضاپیمای مریخگرد مِیوِن در فضا
به گزارش اسپیس، وضعیت یکی از مدارگردهای مریخی ناسا چندان امیدوارکننده نیست. آژانس فضایی آمریکا روز دوشنبه مورخ ۱۵ دسامبر اعلام کرد که فضاپیمای مریخگرد مِیوِن (MAVEN) از تاریخ ۴ دسامبر (۱۳ آذر) تاکنون هیچ پاسخی به سیگنالهای ارسالشده از زمین نداده و در برابر تلاشهای پیدرپی مهندسان برای برقراری ارتباط، کاملاً در سکوت فرو رفته است. نام این فضاپیما مخفف عبارت Mars Atmosphere and Volatile Evolution به معنای «تکامل جو و مواد فرّار مریخ» است و از مأموریتهای کلیدی ناسا در مدار سیاره سرخ بهشمار میرود.
مأموریت مِیوِن در نوامبر ۲۰۱۳ میلادی آغاز شد و در سپتامبر ۲۰۱۴ پس از سفری حدود دهماهه با موفقیت وارد مدار مریخ شد. هدف اصلی این مدارگرد، بررسی چگونگی واکنش جو نازک مریخ به باد خورشیدی (جریان ذرات بارداری که از خورشید به سیارات منظومه شمسی میرسد) و مطالعه روند از بین رفتن تدریجی جو این سیاره در طول زمان بوده است. طبق اعلام ناسا، تنها سیگنال فنی ضعیفی که در ۶ دسامبر (۱۵ آذر) دریافت شد، حاوی بخشهایی از دادههای رهگیری موقعیت و چرخش فضاپیما بود؛ اما همین دادههای اندک نیز خبر خوشی نداشتند.
- ناسا صدهزارمین تصویر خود از مریخ را ثبت کرد؛ نگاهی خیرهکننده به سیاره سرخ
- «جرد آیزاکمن» فضانورد میلیاردر، رئیس جدید ناسا شد؛ انتخاب جنجالی ترامپ
- تلسکوپ فضایی جیمز وب سیاه چاله عظیمی را که پنهان شده بود پیدا کرد
تجزیه و تحلیل فنی این اطلاعات نشان میدهد مِیوِن هنگام خروج از پشت مریخ، بهطور غیرمنتظره در حال چرخش بوده است که میتواند موجب از دست رفتن جهتگیری دقیق آنتنهای ارتباطی شود. همچنین، تغییر جزئی در فرکانس سیگنالهای دریافتی نشان میدهد احتمال میرود مدار فضاپیما نیز دستخوش تغییر شده باشد. مِیوِن علاوه بر نقش پژوهشی، بهعنوان یکی از حلقههای ارتباطی حیاتی بین مریخنوردهای سطح مریخ و ایستگاههای زمینی ناسا عمل میکند.
کارشناسان تأکید کردهاند که هرگونه تغییر جهت یا مدار ممکن است به دخالت خودکار سامانههای حفاظتی فضاپیما مربوط باشد؛ سامانهای که در مواقع اضطراری برای جلوگیری از آسیبهای بیشتر، عملکردهای عادی را موقتاً متوقف میکند. مِیوِن تاکنون بیش از یک دهه در مدار مریخ فعال بوده و دادههای ارزشمندی درباره ریزتحلیلهای مولکولی جو، ترکیب گازها، و اثرات باد خورشیدی بر از دست رفتن اتمسفر مریخ ارسال کرده است.
ده سال مأموریت بیوقفه در سیاره سرخ
فضاپیمای مریخگرد مِیوِن مأموریت خود را در مدار مریخ با هدف بررسی ساختار جو و روند ازدسترفتن اتمسفر این سیاره آغاز کرد. مأموریت اصلی آن یک سال زمینی به طول انجامید و طی این مدت عملکردی دقیق و موفق از خود نشان داد. دادههای گردآوریشده توسط مِیوِن، به دانشمندان ناسا امکان داد تا با دقت بیسابقهای دریابند مریخ چگونه و در چه زمانی جَو غلیظ اولیه خود را از دست داد؛ جَوی که میلیاردها سال پیش شرایط لازم برای وجود آب مایع بر سطح سیاره سرخ را فراهم میکرد و احتمالا از زیستپذیری آن حمایت میکرد.
پس از پایان مأموریت اولیه در سال ۲۰۱۵، مِیوِن به فعالیت خود ادامه داد و حجم گستردهای از دادهها را درباره شرایط جوی و فضایی مریخ جمعآوری کرد. این دادهها شامل اطلاعات درباره طوفانهای سهمگین گردوغبار، الگوهای بادهای مریخی، تغییرات دمایی در لایههای بالایی جو و پدیدههای نوری نظیر شفق قطبی مریخ بود.
نقش فضاپیمای مریخگرد مِیوِن تنها محدود به مشاهدات علمی نیست و این مدارگرد به یکی از اجزای حیاتی شبکه ارتباطی مریخ نیز تبدیل شده است. از طریق سامانه ارتباطی رادیویی خود، مِیوِن دادههای ارسالی از مریخنوردهای کنجکاوی و استقامت را به زمین منتقل میکند و در جهت عکس نیز فرمانها و برنامههای عملیاتی از مرکز کنترل ناسا در «گادرد» را برای آنها ارسال میکند.
- فضاپیمای ویجر ناسا، سه قرن دیگر به ابر اورت میرسد!
- کشف نقص امنیتی در سامانههای ارتباطی ناسا توسط هوش مصنوعی
- اسپیس ایکس فضاپیمای جدید سیگنوس XL را به ایستگاه فضایی بینالمللی پرتاب کرد
- آخرین فضاپیمای فعال زهره از دست رفت؛ ژاپن اعلام کرد مدارگرد آکاتسوکی از کار افتاده است
البته مِیوِن تنها فضاپیمایی نیست که چنین وظیفهای را بر عهده دارد. مدارگردهای شناسایی مریخ و اودیسه مریخ متعلق به ناسا و همچنین دو مدارگرد اروپایی یعنی مارساکسپرس و ردیاب گاز اگزومارس نیز هماکنون به طور منظم در مدار مریخ فعال هستند و نقش مکمل در انتقال دادهها و پشتیبانی ارتباطی دارند. مجموع این پنج فضاپیما شبکهای پایدار و چندگانه برای حفظ ارتباط بیوقفه میان زمین و سطح مریخ ایجاد کردهاند.
مقامات ناسا در بیانیه تازه خود اعلام کردهاند که برای جبران اختلال اخیر ارتباطی مِیوِن، در دو هفته آینده تمام ارتباطهای سطحی مورد نیاز مریخنوردها از طریق مدارگردهای باقیمانده مجدداً تنظیم و تقویت میشود. تیمهای مهندسی مأموریتهای کنجکاوی و استقامت نیز فعالیتهای برنامهریزیشده روزانه خود را مجدد طراحی کردهاند تا پژوهشهای علمی همچنان بدون وقفه ادامه یابد.