کاوشگر شیاپارلی به عنوان بخشی از ماموریت آژانس فضایی اروپا در مریخ به نام پروژه اگزومارس آماده فرود بر سطح مریخ شد. این کاوشگر پس از جدایی از سفینه مادر در روز چهارشنبه در سیاره سرخ مینشیند.
ماژول فرودگر شیاپارلی (Schiaparelli) که چندی پیش از آماده سازی آن باخبر شده بودیم، در روز یکشنبه و در ساعت 14:42 به وقت گرینویچ از فضاپیمای مادر یعنی «مدارگرد ردیاب گاز» (The Trace Gas Orbiter) جدا شد. این جدایی در ارتفاع 496 کیلومتری از مریخ انجام شد و به این ترتیب کاوشگر شیاپارلی به زودی بر سطح مریخ خواهد نشست.
به گفته مسئولان آژانس فضایی اروپا (ESA) در صورتی که همه چیز طبق نقشه پیش برود، هر دو فضاپیما که ماموریت مشترک اروپایی روسی اگزومارس 2016 را تشکیل میدهند، تا دو روز آینده یعنی چهارشنبه وارد مدار مریخ میشوند و شیاپارلی نیز بر روی سطح سیاره سرخ فرود خواهد آمد. فضاپیمای مادر یعنی مدارگرد ردیاب گاز هم پس از رهاسازی شیاپارلی به ماموریت خود در مریخ ادامه میدهد.
این اتفاق آغازگر نخستین مرحله از پروژه بلندپروازانه اگزومارس با هدف بررسی نشانههای حیات در مریخ خواهد بود. ماموریت دوم در سال 2020 انجام میشود که شامل ارسال کاوشگر اگزومارس و ایجاد ایستگاه علمی سطحی در مریخ خواهد بود.
فضاپیمای مادر کاوشگر شیاپارلی، وجود انباشت آب و گاز متان در مریخ را بررسی خواهد کرد
مدارگرد ردیاب گاز با هدف بررسی انباشتهای یخ آب بر روی سطح مریخ و یا زیر آن طراحی شده است. این فضاپیمای مادر وجود متان در جو مریخ را نیز بررسی خواهد کرد که به لطف آن دانشمندان میتوانند چگونگی شکل گیری این گاز را درک کنند. گاز متان طی سلسله فرآیندهای زمین شناسی و زیست شناسی به وجود میآید.
مدارگرد ردیاب گاز پس از ورود به مدار مریخ، مجموعهای از مانورهای ترمز هوایی را انجام میدهد. این مانورها تا سال 2017 ادامه خواهد داشت و سپس ماموریت علمی فضاپیمای مادر آغاز میشود.
ماژول شیاپارلی نیز در واقع یک خودروی نمایشی است که برای آزمایش فناوری فرود ایمن روی سطح مریخ ساخته شده است. نیروی این فرودگر به وسیله باتریهای داخلی تامین میشود که برای چند روز فعالیت در مریخ طراحی شده است. این ماژول از یک چتر نجات بزرگ، یک سپر حرارتی و رانشگرها برای فرود در منطقه مریدیانی پلانوم استفاده خواهد کرد. مریدیانی پلانوم منطقهای است که کاوشگر آپورچونیتی (فرصت) ناسا نیز در آن حضور داشته است.
در مدت فرود شش دقیقهای، دوربین کاوشگر شیاپارلی در حدود 15 تصویر را از سقوط خود ثبت میکند. این کاوشگر از مجموعه ابزارهای علمی برای بررسی جو مریخ بهره میبرد. حسگرهای فرودگر روی ارتفاع از سطح مریخ نظارت میکنند تا برای فرود مشکلی به وجود نیاید. زمانی که فرودگر به فاصله دو متری بالای سطح مریخ برسد، ثابت شده و پیشرانه را کاهش میدهد و روی سطح مریخ می افتد.
همچنین این فرودگر پس از فرود بر روی سیاره سرخ، سرعت وزش باد و مسیر آن، میزان رطوبت، سطح فشار و دمای هوا را بررسی خواهد کرد. اطلاعات به دست آمده از شیاپارلی به مدارگرد تریس ارسال شده و از طریق آن به زمین میرسد. هدف اصلی از ماموریت کاوشگر شیاپارلی، هموار کردن مسیر ماموریت های دیگر مریخی است که در سال 2018 انجام خواهد شد.