گرما در تابستان افزایش پیدا کرده و باعث تعرق پا میشود، به همین خاطر شاید دلیل بوی بد پا را گرمای بیش از حد هوا بدانید. اما تحقیقات جدید نتیجه کاملا متفاوتی دارند. بهتر است در این مورد کفشها و جورابها را سرزنش کنیم. براساس جدیدترین مطالعاتی که دکتر رابرت کورنفلد (Robert Kornfeld) انجام داده، محصور کردن پا با کفش و جوراب و جلوگیری از خروج هوا، میتواند از اصلیترین دلایل افزایش بوی بد پا در زمستان باشد.
همانطور که از عنوان این مقاله پیداست ما در مورد بوی بد پا صحبت میکنیم، اما نباید فراموش کرد پا به خودی خود هیچ بویی ندارد و مشکل اصلی، باکتریهای روی پوست ما هستند. با توجه به نتیجه تحقیقاتی که در سال 2006 توسط مجله میکروبیولوژی کانادا منتشر شد، باکتریهای گرم مثبت استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس که از شایعترین باکتریهای روی پوست هستند، مادهای با نام ایزو والریک اسید را تولید میکنند. منبع تغذیه ایزو والریک اسید نیز چیزی نیست جز لوسینهای موجود در عرق که بوی تولید شده در اثر فعالیت آن حتی از پنیر تند هم بدتر است.
بهعلاوه تحقیقات نشان میدهد یکی دیگر از گونههای باکتریهای میلهای با نام باسیلوس سوبتیلیس که توانایی رشد در دستگاه گوارش انسان و پوست را دارد هم میتواند در بوی بسیار بد پا اثرگذار باشد.
حال با توجه به جنس لباسی که به تن دارید، این باکتریها شانس رشد کردن خواهند داشت. کتان بیشتر تمایل به جذب مواد مرطوب دارد در حالیکه پارچههای مصنوعی رطوبت را به خود جذب نکرده و در عوض آن را بین الیاف خود محصور میکند. گزارشی که در سال 2007 توسط مجله تحقیقاتی تکس تایل (Textile Research Journal) منتشر شده نشان میدهد پارچههای پلی استری یا مصنوعی، بوی بد بیشتری نسبت به کتان یا پشم دارند. براساس یکی دیگر از تحقیقات انجامشده در سال 2014، محققین از داوطلبان خواستند تا با پوشیدن لباسهای مصنوعی و طبیعی مشغول دوچرخهسواری شوند. نتیجه مطالعات آنها و بررسی میزان بوی بد پا نیز جالب بود و آزمایشهای قبلی را کاملا تایید میکرد. همانطور که انتظارش میرفت بوی بد پارچههای مصنوعی بسیار بیشتر و ترشتر از کتان و لباسهای طبیعی بود.
روندریک ویلیامسون (Rondrick Williamson)، یکی از پزشکان استرالیایی در این رابطه میگوید: “من به تمام افرادی که برای بوی بد پا به متخخصین مراجعه میکنند پیشنهاد میدهم از جورابهای کتان به جای جورابهای پلاستیکی استفاده کنند. کتان منافذ بیشتری برای انتقال هوا دارد.”
اما چگونه میتوان بوی بد پا را از بین برد؟
برای از بین بردن بوی بد پا شاید بهتر باشد به فکر کاهش رطوبت و زمینه رشد باکتریها باشیم. ویلیامسون به بیماران خود در این زمینه پیشنهاد میکند در پایان هر روز کمی پودر ضد قارچ را روی کفشهای خود بریزند. این موضوع حتی میتواند به ورزشکاران هم کمک زیادی کند چرا که رطوبت پای آنها هنگام ورزش کردن بیش هر چیز فرد بوده و استفاده از این پودرها میتواند از رشد قارچها و بیماریهای عفونی جلوگیری کند. بهعلاوه اگر بیشتر مواقع پاهای شما مرطوب هستند، بهتر است روزی یک یا دو بار جوراب خود را عوض کنید تا باکتریها فرصتی برای رشد کردن نداشته باشند.
کورنفلد از طرفداران سرسخت تغییر برنامه غذایی مردم نیز هست. او اعتقاد دارد دوری از قندهای تصفیهشده و قوی کردن سیستم ایمنی بدن تا حد زیادی از رشد باکتریهای بیماریزا جلوگیری میکند. افرادی که استرس زیادی دارند هم بیشتر عرق میکنند، پس بوی بد پای این افراد به سیستم بدن آنها مربوط میشود.
شاید جالب باشد اگر بگویم بسیاری از افرادی که از مشکل بوی بد پا رنج میبرند حاضر به ملاقات با پزشک نیستند. اما مراجعه به یک متخصص کمک زیادی به آنها خواهد کرد.