بنابر جدیدترین اطلاعات منتشر شده توسط سازمان اداره ملی و جوی (NOAA)، به دنبال افزایش بیش از حد دما در تمام نقاط مختلف زمین، سال 2016 گرمترین سال تاریخ از سال 1880 (زمانیکه کار اندازهگیری و ثبت دمای زمین آغاز شد) بوده است. همچنین این سازمان، فعالیتهای انسانی را عامل اصلی افزایش بیسابقه دمای هوا اعلام کرده است.
دمای زمین به صورت سالانه در حال افزایش است و سال گذشته نیز دمای سطح کره زمین به صورت میانگین به 0.94 درجه سلسیوس (1.69 درجه فارنهایت ) رسیده بود. بهعلاوه دانشمندان مرکز NOAA اعلام کردهاند که طی سال گذشته، دمای هیچ منطقه واحدی روی کره زمین از دمای میانگین آن پایینتر نبوده است.
درواقع، 2016 سومین سالی بود که دمای کره زمین به صورت پیاپی افزایش پیدا میکرد. حتی این موضوع در رابطه با ماههای سال نیز صدق میکند و دمای زمین از ماه ژانویه تا آگوست، همواره در حال افزایش بوده است. علاوه بر این حالا یک رکورد جدید نیز به ثبت رسیده و آن، افزایش دمای هوا به صورت پی در پی از می 2015 تا آگوست 2016 (16 ماه) است.
اما چه چیزی باعث شده تا 2016، گرمترین سال تاریخ باشد؟ دیک آرنت (Deke Arndt)، رییس جهانی بخش «مراکز ملی اطلاعات زیست محیطی» از سازمان اداره ملی و جوی در اشویل (Asheville)، کارولینای شمالی، طی مصاحبهای با گزارشگران گفت:
2016 سومین سالی بود که دمای زمین به صورت متوالی افزایش پیدا میکرد و همین موضوع نیز باعث ثبت رکوردی جدید شده است. چنین چیزی تنها یکبار رخ داده بود و آن از سال 1939 تا 1941 بود که حتی آن را نمیتوان در لیست گرمترین سالهای اخیر قرار داد.
با توجه به اطلاعات منتشر شده توسط مرکز داده های ملی برف و یخ (National Snow and Ice Data Center)، متاسفانه دمای هوا در قطب نیز افزایش پیدا کرده بهگونهای که مساحت یخهای سطح آب در قطب شمال، به 10.1 میلیون کیلومتر مربع (3.92 میلیون مایل بر مربع) کاهش پیدا کرده است.
تصویر زیر نیز افزایش دمای هوا در سال 2016 نسبت به سالهای قبلی را به خوبی نشان میدهد. همچنین به گفته دیک آرنت، میزان سطوح یخ مناطق قطبی در دو ماه و نیم پایانی سال و فصل بهار در نیمکره شمالی، در کمترین اندازه خود بوده است.
از طرف دیگر، گاوین اشمیت (Gavin Schmidt)، رییس موسسه گودارد برای مطالعات فضایی ناسا اذعان داشته که حالا قطب شمال، 4 درجه سلسیوس (7.2 درجه فارنهایت) گرمتر از دوران پیش از صنعتی شدن است.
اگرچه برخی از کارشناسان، پدیده ال نینو (El Nino) که سال 2015 از راه رسید و تا سال 2016 نیز ادامه داشت را بر افزایش دمای کره زمین موثر میدانند، اما اشمیت اعقتاد دارد که 90 درصد این مشکل بابت فعالیتهای کنترلنشده انسانی و انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای است.
محققان برای اندازهگیری تغییرات آب و هوا از مدلهای مختلفی همچون اثرات طبیعی آتشفشانها، تغییرات خورشیدی، تغییر در مدار زمین و فعالیتهای انسانی مثل اثرات گازهای گلخانهای استفاده میکنند. چنین مدلهایی علاوه بر نمایش دخالت انسانی در تغییرات آب و هوایی، حتی اطلاعاتی از لایههای بالایی هوا مثل استراتوسفر و اتمسفر در کنار اعماق اقیانوس را در اختیار محققان قرار میدهد تا تاثیر هر کدام از این موارد به خوبی مشخص شود.
فعالیت انسانی، سال 2016 را به گرمترین سال تاریخ تبدیل کرده است
براساس تحقیقات انجامشده، تاثیر اجزای طبیعی بر افزایش دما تقریبا صفر بوده و فعالیتهای انسانی باعث شده تا 2016 گرمترین سال تاریخ باشد. مهمترین بخش از این فعالیتها نیز به تولید بیش از حد گازهای گلخانهای بهخصوص دیاکسید کربن مربوط میشود.
درکنار اطلاعات “NASA” و “NOAA”، دانشمندان برای بررسی علتهای افزایش دمای کره زمین، از دادههای سه منبع دیگر نیز استفاده کردهاند: اداره هواشناسی انگلستان که دادههای آن توسط شیمیدان دانشگاه نیویروک یعنی کوین کوتان (Kevin Cowtan) و دانشجوی دکترای جغرافی دانشگاه یعنی رابرت وی (Robert Way) تهیه میشود و همینطور تشکیلات مستقل و غیر انتفاعی برکلی ارث (Berkeley Earth) که بدون شک کمک زیادی به پیشبینی وضعیت آب و هوایی میکند.
بهگفته آرنت، اگرچه تفاوت اندکی میان نتایج منابع مختلف دیده میشود اما همه آنها در یک مورد مشترک هستند: دمای کره زمین بهسرعت در حال افزایش است. بهعلاوه وی از ارتباط این پدیده و تاثیرات احتمالی روی کار آمدن دونالد ترامپ بر افزایش دمای کره زمین اجتناب کرده و اینگونه توضیح داد:
ما این اطلاعات را برای مردم آمریکا تهیه میکنیم تا بتوان از آنها در جهتی درست استفاده کرد. هدف اصلی ارائه اطلاعات صحیح از وضعیت آب و هوا و توضیح روشهای رسیدن به آن است.
ویدیوی کوتاه ناسا نیز روند افزایش دمای هوای کره زمین از سال 1880 و را نشان میدهد: