فرایند خواب مصنوعی که در فیلمهای علمی و تخیلی به عنوان روشی برای خواب مصنوعی انسانها در سفرهای فضایی طولانی مدت مورد استفاده قرار میگرفت، در حال حاضر از دنیای تخیل خارج شده و گویا جنبه واقعیت به خود گرفته است.
در واقع فرایندی که قبلا در جهت درمان ایست قلبی و آسیبهای تروماتیک مغزی مورد استفاده قرار میگرفت را میتوان با انجام تغییراتی برای فرایند خواب مصنوعی مسافران فضا به کار برد.
جان برادفورد، رییس “اسپیس وورکس” که هدایت این پروژه مهم را بر عهده دارد معتقد است دسترسی به فناوری مورد نیاز برای انجام خواب مصنوعی به زودی محقق خواهد شد و با این فناوری میتوان مسافران فضا را برای مدتهای طولانی در خواب مصنوعی فرو برد.
فرایند خواب مصنوعی چگونه خواهد بود؟
روشی که پزشکان به صورت سنتی در این خصوص مورد استفاده قرار میدادند به therapeutic hypothermia موسوم است. در این روش، بدن تا دمای بین 32 تا 34 درجه سلیسیوس خنک میشود. با این روش ضربان قلب و فشار خون کاهش مییابد و به پزشکان زمان بیشتری برای معاینه و درمان بیمار میدهد. در جریان این فرایند بیماران میتوانند برای 2 تا 4 روز در حالت سکون باقی بمانند و حتی سکون دو هفتهای نیز بدون هیچگونه عوارض جانبی مشاهده شده است.
این محدوده زمانی حتی میتواند بیشتر از این هم افزایش پیدا کند، زیرا پزشکان شاهد بودهاند که یک مرد ژاپنی به مدت 24 روز در این حالت دوام آورده است. براد فورد امیدوار است بتواند این گستره زمانی را به چندین ماه ارتقا دهد. البته محفظههای سکون شباهتی به آنچه که در فیلمهای علمی تخیلی میبینید ندارد و از سوی دیگر نمیتوان از این محفظه های در تعداد زیاد استفاده کرد، زیرا وزن هر یک از آنها میتواند بر روی عملکرد فضا پیما تاثیر بگذارد.
براد فورد میگوید بازوهای رباتیک و سیستمهای نظارتی هر لحظه وضعیت مسافران را چک می کنند و مراقب آنها هستند و از سوی دیگر سیستم مجهز به تمامی امکانات برای خنک کردن و گرم کردن و بازگردان مسافران به حالت عادی خواهد بود.
در روش مورد نظر شرکت اسپیس وورکس، مسافران میتوانند به صورت متناوب به خواب مصنوعی فرو رفته و بیدار شوند. از سویی قرار داشتن مسافران در حالت ایستا و سکون آن هم در شرایط کمبود جاذبه میتواند بشدت بر سلامت آنها تاثیر منفی بگذارد، لذا برادفورد و همکارانش بر روی توسعه فناوریهایی متمرکز شدهاند که میتواند مسافران را در زمان خواب فعال نگه دارد.
در حال حاضر قرار است از این روش ابتدا در حیوانات استفاده شود، در ادامه آزمونهای انسانی در فضا و ایستگاه فضایی مورد استفاده قرار خواهد گرفت و در نهایت اسپیس وورکس در بلند مدت قصد دارد از فرایند خواب مصنوعی در ماموریتهای بین ستاره ای استفاده کند.