دارپا به عنوان سازمان پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده آمریکا (DARPA –> Defense Advanced Research Projects Agency)، از مدتها قبل ایده جالبی را در سر میپروراند. هواپیماهای دارای قابلیت پرواز به صورت عمودی، از آنجایی که به مکانی خاص برای نشستن و بلند شدن نیاز ندارند، از مدتها قبل مورد توجه صنایع و ارگانهای مختلف از جمله دارپا قرار گرفتهاند. با تکمیل پرواز آزمایشی X-Plane ، شاهد به نتیجه رسیدن پروژه بزرگ دارپا در این زمینه هستیم.
مدتها بعد از روی کار آمدن مفهوم VTOL به معنی بلند شدن از زمین و فرود مجدد بر روی آن به صورت عمودی، دارپا فاز دوم طرح X-Plane را در سال 2016 آغاز کرد و اجرای آن را به شرکت Aurora Flight Sciences سپرد. طرح این شرکت مجری، شامل بیست و چهار فن کانالی الکتریکی است که هجده مورد از آنها بر روی بال اصلی و شش مورد دیگر بر روی یک محور جلویی جداگانه قرار میگیرند. گفتی است هم بال اصلی و هم محور فرعی دارای قابلیت چرخش هستند، به این معنی که برای پرواز عمودی و بلند شدن از روی زمین، جهت آنها رو به پایین قرار گرفته و به منظور حرکت رو به جلو، محورشان به حالت افقی تغییر پیدا میکند و مقابل مسیر قرار میگیرند. پیادهسازی این ایده در ابتدا مشکل به نظر میرسید، اما اکنون با انجام پرواز آزمایشی X-Plane شاهد از میان رفتن موانع هستیم.
در پرواز آزمایشی X-Plane شاهد کسب چندین دستاورد جدید نیز هستیم. امکان کنترل وسیله برای پرواز به طرفین و همچنین به سمت پشت، مکانیزم بسیار مهندسیشده تغییر جهت بال و محور جلویی و همچنین معلق ماندن هواپیما بر روی هوا بدون جابهجایی، از جمله دستاوردهای این پروژه هستند. نمونه اولیه X-Plane، برای تست چندین تکنولوژی دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفت. به عنوان نمونه، مهندسین دارپا از فناوری چاپ سه بعدی برای ایجاد ساختارهای پرواز و سطوح آیرودینامیکی استفاده کردند. آشیش بگای (Ashish Bagai) به عنوان مدیر برنامه دارپا به ویژگیهای پرواز این هواپیما استثنایی اشاره کرد و عدم کاهش ارتفاع آن حین تغییر حالت از پرواز عمودی به پرواز افقی را ستودنی خواند.
در ادامه پرواز آزمایشی X-Plane ، دارپا تصمیم دارد نسخههای در مقیاس کوچک را کنار گذاشته و این پروژه را در مقیاسی بزرگتر ادامه دهد. نام محصول به دست آمده در این پروژه جدید، XV-24A خواهد بود. البته این تغییر فاز تنها به تغییر در اندازه X-Plane ختم نشده و در ساختار هواپیما دست برده خواهد شد. به عنوان نمونه، باید به جاسازی موتور توربوشفت هیبریدی در آن برای نیرورسانی به ژنراتور الکتریکی به منظور چرخش فنها اشاره کرد، به جای این که باتریهایی ساده در هواپیما به کار روند. همانطور که میبینید، موفقیت در پرواز آزمایشی X-Plane به معنی آغاز پروژهای جدید است.
هدف دارپا بعد از پرواز آزمایشی X-Plane چیست؟
بزرگترین چالشی که اکنون در مقابل دارپا قرار دارد، رساندن بازده و عملکرد نسخه اصلی و در ابعاد بزرگ این هواپیما به میزان مورد نظر سازمان است. انتظار میرود در ادامه کسب موفقیت در پرواز آزمایشی X-Plane، نسخه تمام سایز بعدی یعنی XV-24A به حداکثر سرعت 556 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کرده و بتواند وزنی در حدود 5 و نیم تن را حمل کند. به گفته مدیر برنامه دارپا، این ارقام برای سرعت و وزن قابل حمل، جاهطلبانه بوده و بیشترین میزان مورد انتظار هستند. در ادامه میتوانید ویدیویی از پرواز آزمایشی X-Plane مشاهده کنید.