ماشین خواندن ذهن محققان ژاپنی؛ گامی بلند برای نفوذ به اطلاعات مغز انسان

دانشمندان طی سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی در زمینه توسعه رابط‌های کاربری کامپیوتری – مغزی داشته‌اند. دستگاه‌های دارای رابط‌های کاربری این‌چنینی، بدون نیاز به کنترل به وسیله ریموت‌های نرم افزاری و سخت افزاری و تنها به وسیله تفکرات انسان مدیریت می‌شوند. به این ترتیب می‌توان از پهپادها و ویلپچرها گرفته تا نرم افزارها و اپلیکیشن‌های پخش موسیقی را تنها به وسیله فعل و انفعالات ذهنی کنترل کرد. دانشمندان ژاپنی، اخیرا یک ماشین خواندن ذهن طراحی کرده‌اند که بنابر گفته‌های خودشان، یک تحول عظیم در این شاخه از تکنولوژی به وجود خواهد آورد.

ماشین خواندن ذهن محققان ژاپنی قادر است کلمات ژاپنی را تشخیص داده و یک عدد تک رقمی واقع در ذهن کاربر را با دقت 90 درصد حدس بزند. گفتنی است این ماشین خواندن ذهن هیچ‌گونه داده‌ای دریافت نکرده و تمامی اطلاعات از طریق مانیتور امواج مغزی به دست می‌آیند.

این وسیله در دانشگاه صنعتی تویوهاشی ژاپن توسعه پیدا کرده و به کمک یک کلاه موج نگاری مغز (EEG) کار می‌کند. این دسته از هدست‌ها با استفاده از الکترودهای قرار گرفته بر روی پوست سر، سیگنال‌های الکتریکی که از سوی مغز منتشر می‌شوند را مانیتور می‌کنند. مهمترین کاربرد این نوع ماشین خواندن ذهن برای افراد معلول است که توسعه و تبدیل شدن آن به یک محصول تجاری، امید را به زندگی آن‌ها بازمی‌گرداند. تعداد بسیار بسیار زیادی از معلولان، تنها به دلیل عدم وجود توانایی‌هایی فیزیکی (و نه مغزی)، قادر به گذران زندگی همچون افراد عادی نیستند، در حالی که با توسعه یک ماشین خواندن ذهن می‌توانند تنها با افکار خود، ابزارهای مختلف واقع در محیط اطرافشان را کنترل کرده و مهتر از آن، با دیگران به راحتی ارتباط برقرار کنند.

البته، این اولین باری نیست که یک ماشین خواندن ذهن را مشاهده می‌کنیم. در سال 2010 یک کلاه موج نگاری مغز خانگی ارائه شد که با استفاده از آن، افراد معلول از لحاظ جسمی می‌توانستند با انتخاب نویسه‌های روی یک صفحه کلید مجازی، با دیگران ارتباط برقرار کنند. نکته جالب در مورد این ماشین خواندن ذهن نحوه کار آن بود، به طوری که افراد تنها با تمرکز فکری بر روی یک کاراکتر خاص، آن را انتخاب می‌کردند. در همان سال، محققان دانشگاه یوتا یک نسخه متفاوت از چنین دستگاهی معرفی کردند که امکان قرار دادن آن در بدن افراد وجود داشت. این ماشین خواندن ذهن می‌توانست سیگنال‌های مغز را تبدیل به تعداد محدودی از کلمات کند.

توسعه یک ماشین خواندن ذهن به نفع تمامی اقشار جوامع خواهد بود

محققان ژاپنی امیدوار به توسعه دستگاهی کاملا نوین هستند، به طوری که با استفاده از آن، افراد فاقد توانایی صحبت کردن بتوانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند. طبق گفته‌های آن‌ها، تبدیل سیگنال موج نگار مغز به کلمات، قبل از این به خاطر مقدار داده‌ای که این سیستم‌ها قادر به جمع‌آوری آن بودند محدود می‌شد. اکنون و به لطف توسعه ماشین خواندن ذهن محققان ژاپنی و روش جدید تفسیر این سیگنال‌ها، تنها با استفاده از مجموعه کوچکی از داده‌ها می‌توان به عملکرد بالایی دست پیدا کرد. این روش جدید، بر اساس تشخیص الگوی جامع و یادگیری ماشین بنا شده است.

با استفاده از تمامی این ترفندها، ماشین خواندن ذهن ژاپنی‌ها می‌تواند با دقت 90 درصد اعداد بین 0 تا 9 را که کاربر در حال فکر کردن و تمرکز بر روی آن‌ها است تشخیص دهد. علاوه بر آن، این ماشین می‌تواند با دقت 61 درصد هجده کلمه ژاپنی تک هجایی را تشخیص دهد. با توجه به این موضوع، بیش از پیش به چشم‌انداز توسعه یک ماشین تایپ قدرتمند بر اساس امواج مغزی نزدیک شده‌ایم.

با توسعه بیشتر این ماشین خواندن ذهن ، نه تنها تحولی اساسی در زندگی افراد معلول ایجاد خواهد شد، بلکه می‌توان از این ماشین به عنوان یک رابط کامپیوتری بدون مرز برای افراد عادی استفاده کرد. محققان ژاپنی تصمیم دارند ماشین خواندن ذهن خود را توسعه داده و تا پنج سال دیگر، یک وسیله با قابلیت اتصال به گوشی های هوشمند عرضه کنند. محققان میزان توسعه خود در این تکنولوژی را در کنفرانس Interspeech امسال بیان می‌کنند. این کنفرانس، شهریور سال جاری و در کشور سوئد برگزار خواهد شد.