جستجوی رصدگران برای یافتن خواهر دوقلوی خورشید هیچگاه نتیجهبخش نبوده است، اما اکنون ستارهشناسان به پاسخی برای این مسئله رسیدهاند.
از سال 1980، ستارهشناسان در جستجوی خواهر دوقلوی خورشید بودهاند. به این همدم، لقب کینهجو یا نمسیس (Nemesis) دادهاند! چرا که در هر 26 میلیون سال، خرده سیارات مرگباری را به سوی ما روانه میکند. مدتی بود که فرضیه وجود چنین همدمی برای خورشید ما، کمرنگ شده بود. اما تحقیق جدیدی که در دانشگاه برکلی انجام شده، نشان میدهد که هر ستارهای از جمله خورشید ما، همراه با یک همدم متولد میشود.
این تیم، ابر ستاره ای برساووش در فاصله 600 سال نوری از ما را مورد بررسی قرار دادند. هدف، تعیین تعداد ستارههای تنها و دوتایی در این زایشگاه ستاره ای بود. با استفاده از چند سری داده، این محققان موفق شدند تا 19 مجموعه ستارهای دوتایی و 45 ستاره تک را شناسایی کنند.
مورد جالب توجه این بود که در سیستمهای دوتایی که دو ستاره در فاصله بیش از 500 واحد نجومی از هم قرار داشتند، هر دو ستاره بسیار جوان بودند. سن این ستارهها کمتر از 500 هزار سال بود. اما ستارههایی با عمر کمی بیشتر و در حدود 500 هزار تا یک میلیون سال، همگی به یکدیگر نزدیک بودند. فاصله این دسته از ستارهها، کمتر از 200 واحد نجومی بود. برای مقایسه به یاد داشته باشید که هر واحد نجومی برابر فاصله زمین تا خورشید است و عمر خورشید نیز در حدود 4.6 میلیارد سال است.
نویسنده اول این مقاله میگوید:
این ویژگی پیش از این بررسی نشده بود و بسیار جالب توجه است. هنوز دقیقا نمیدانیم که این ویژگی به چه معناست ولی حتما باید توضیحی درباره شکلگیری دوتاییها داشته باشد. چرا که نمیتوان تصور کرد این اتفاق به صورت تصادفی رخ داده باشد.
برای یافتن پاسخ این موضوع، ستارهشناسان شروع به اجرای شبیهسازیهای کامپیوتری کرده تا سناریوهای مختلفی را مدلسازی کنند. آنها دریافتند که تنها در یک حالت میتوان تمامی تکههای این پازل را کنار هم چید: تمامی ستارگان با جرمی در حدود جرم خورشید، بایستی با یک همدم که در فاصله دوری از آنها قرار دارد، متولد شده باشند. با گذشت زمان، حدود 60 درصد از این ستارگان دوتایی آنچنان از هم دور میشوند که هرکدام یک ستاره تک محسوب شده و باقی آنها نیز چنان به هم نزدیک شده که یک سیستم دوتایی فشرده را شکل میدهند.
معنی این پژوهش آن است که هرچند خواهر دوقلوی خورشید هیچگاه رصد نشده است، اما به احتمال زیاد، تولدش همراه با یک همدم ستارهای بوده است. همدمی که به نظر میرسد آنچنان هم کینهتوز نبوده است!
نویسنده همکار این پژوهش میگوید:
نظر ما این است که بله، احتمالا خواهر دوقلوی خورشید وجود داشته است. ما مجموعه شبیهسازیهایی را انجام دادیم تا دریابیم که دلیل توزیع جمعیتی بین ستارههای تک و دوتایی چه بوده است. تنها مدلی که جواب درست داد، این بود که تمامی ستارگان هنگام تولد به صورت دوتایی شکل گرفتهاند. در نهایت این مجموعهها، یا از هم دور افتادهاند یا بسیار به یکدیگر نزدیک شدهاند.
برای بررسی بیشتر صحت این نطریه، شبیهسازیهای انجام شده را باید در مورد ابرهای ستارهای دیگر نیز انجام داد.