در روز جمعه، سازمان ملل متحد و نمایندگان کشورهای مخالف سلاحهای هستهای، معاهده جدید منع گسترش سلاح های هسته ای را به تصویب رساندند.
این معاهده جدید، تولید، ساخت، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده و یا تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای را به کلی ممنوع میشمارد. کره شمالی، اخیرا به پیشرفتهای چشمگیری در زمینه آزمایش سلاح های اتمی دست یافته و از نظر بسیاری از کارشناسان یک تهدید بزرگ برای سراسر جهان به حساب میآید. کره شمالی همچنان به آزمایش موشکهای بالستیک بین قارهای با قابلیت حمل کلاهک هستهای ادامه میدهد؛ از این رو معاده مذکور در بهترین زمان ممکن به تصویب رسیده است.
ایلین وایت گومز (Elayne Whyte Gomez) به عنوان ریاست کنفرانس سازمان ملل در یک نشست خبری، از برداشته شدن اولین قدمها برای تصویب معاهده جدید منع گسترش سلاح های هسته ای خبر داد. او در ادامه از تصویب این معاهده به عنوان یک لحظه تاریخی یاد کرد که باید در بیش از 20 سال به نتیجه برسد.
تصویب این معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای ، یک لحظه تاریخی شمره میشود. سازمان ملل متحد در ماه مارس سال جاری نیز مناظره برای تصویب این معاهده را آغاز کرد. این حرکت، پس از امضای 2500 دانشمند از 70 کشور مختلف جهان مبنی بر جلوگیری از گسترش سلاح های هسته ای انجام گرفت. گومز در این باره اظهار کرد:
من مطمئن هستم که پیشنویس نهایی این طرح، در نهایت قادر است که رضایت بخش بزرگی از شرکتکنندگان در این کنفرانس و جامعه مدنی را جلب کند.
پیشنویس سند پیمان منع سلاح هسته ای ، روز جمعه در مقر سازمان ملل در نیویورک به تصویب رسید. این پیشنویس، اکنون یک سند 10 صفحهای با نام «معاهده منع سلاح های هسته ای» است.
بیش از 120 کشور مختلف در سراسر جهان آماده پذیرش این معاهده هستند. البته لازم به ذکر است که کشورهای دارنده سلاح هستهای که داشتن سلاح هستهای و استفاده یا تهدید به استفاده از آن را حق قانونی خود می دانند، با هرگونه تلاش و ممنوعیت در این زمینه مخالف بوده و این معاده را تحریم کردهاند. از جمله این کشورها میتوان به ایالات متحده، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان و کره شمالی اشاره کرد.
این کشورها با شرکت در رایگیری معاهده جدید منع گسترش سلاح های اتمی ، پیمان معاهده منع اشاعه سلاح های هسته ای (ان پی تی) که به 5 کشور ایالات متحده، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین حق داشتن سلاحهای هستهای میداد را نیز به چالش میکشاند.
نتیجه این رایگیری نیز در نوع خود دلگرمکننده است، چرا که 122 کشور مختلف جهان از جمله ایران از این معاهده جدید استقبال کرده و به منع گسترش سلاح های هسته ای رای دادند.
از 9 کشور دارای تجهیزات و سلاحهای هستهای، تنها کره شمالی از شرکت در این رایگیری امتناع ورزید. سرانجام معاهده منع سلاحهای هستهای روز 7 جولای 2017 با 122 رای موافق، یک رای مخالف (هلند) و یک رای ممتنع (سنگاپور) در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک به تصویب رسید.
با این وجود، سه کشور ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا شرکت در مذاکرات مربوط به منع سلاح های هسته ای در سازمان ملل متحد را تحریم کرده و از امضای آن خودداری کردند. این سه کشور با انتشار بیانیهای اعلام کردند:
معاهده جدید منع گسترش سلاح های هسته ای ، به طور واضح واقعیات اوضاع امنیتی در جهان را نادیده گرفته و انکار میکند.
با این وجود، آیا تصویب معاهده جدید منع گسترش سلاح های هسته ای یک تلاش هدر رفته به شمار میرود؟ بئاتریس فین (Beatrice Fihn)، مدیر اجرایی جنبش بینالمللی برچیدن سلاحهای هستهای در این باره اظهار کرد:
اگر تمامی کشورهای جهان برای این معاهده جدید متحد شوند، کشورهای دارای سلاحهای هستهای نیز از آن پیروی خواهند کرد؛ هرچند که ممکن است این حرکت کمی بیشتر زمان ببرد.