بلندترین آسمان خراش های جهان در سال 2017 توسط سازمان غیر انتفاعی شورای ساختمانهای بلند و زیستگاه شهری (CTBUH) معرفی شدند. در ادامه شما را با این سازه های شگفت انگیز آشنا خواهیم کرد.
از اهرام ثلاثه تا کلیساهای اروپا، همواره بشر تلاش کرده تا با ساخت سازههای بلند، به آسمان دست یابد. به لطف پیشرفت علم و افزایش تواناییهای مهندسان، حالا شاهد ساخت آسمان خراش هایی با طول کیلومتری هستیم و احتمالا در آیندهای نه چندان دور، ساخت سازههایی با ارتفاع یک مایل نیز امکانپذیر خواهد بود.
طی سالهای اخیر، ما شاهد جهشی بزرگ در این حوزه بودهایم. احداث سازههای بزرگ حالا به کشورهای پیشرفته محدود نبوده و از غرب تا شرق، این سازهها در بسیاری از نقاط دیده میشوند. به علاوه، حالا کشورهایی همچون امارات و چین در این حوزه پیشگام بوده و بلندترین آسمان خراش های دنیا در این کشورها دیده میشود؛ هرچند، شرکتهای سازنده آنها معمولا غربی هستند.
اما با ساخت برجهای جدید، طی سالهای اخیر رتبه بندی بلندترین آسمان خراش های جهان چه تغییری کرده است؟
معرفی 10 مورد از بلندترین آسمان خراش های جهان
10. اینترنشنال کامرس سنتر (International Commerce Centre)
“Kohn Pedersen Fox” یا به اختصار “KPF” یکی از بزرگترین شرکتهای معماری جهان است که مسئولیت طراحی دهمین آسمان خراش بلند دنیا را بر عهده داشته است. سعی کنید همین حالا این اسم را به خاطر بسپارید چرا که نیمی از سازههایی که در لیست پیش رو معرفی خواهند شد، توسط این کمپانی آمریکایی طراحی شدهاند.
ساخت این برج بزرگ با ارتفاع 484 متر (1588 فوت) از سال 2002 در هنگ کنگ آغاز شد و تا سال 2010 به طول انجامید. در آن زمان، اینترنشنال کامرس سنتر به عنوان چهارمین آسمان خراش بلند جهان شناخته میشد، اما در طول زمان همه چیز تغییر کرده است. اگرچه در درجه اول از فضای این ساختمان بزرگ برای فعالیت شرکتهای مختلف استفاده میشود، اما وجود هتل و آسانسورهای دوطبقه نیز از دیگر ویژگیهای این آسمان خراش بزرگ هستند.
همچنین بر اساس اطلاعات موجود در ویکیپدیا، در هیچکدام از شماره طبقههای اینترنشنال کامرس سنتر از عدد چهار (4، 14، 24 و بیشتر) استفاده نشده است چرا که هنگام تلفظ، صدای مشابهی با انگلیسی کلمه «مرگ» دارد. البته این موضوع عجیبی نیست و ساختمانهای زیادی در کشورهای دیگر هم با شیوههای مشابه شمارهگذاری شدهاند.
9. مرکز مالی جهانی شانگهای (Shanghai World Financial Center)
مرکز مالی جهانی شانگهای یکی دیگر از بلندترین آسمان خراش های جهان است که با شکلی غیر معمول و 492 متر (1614 فوت) ارتفاع، باز هم توسط KPF طراحی شده و شامل دفاتر، هتلها و خردهفروشیهای مختلف میشود.
ظاهر این آسمان خراش که ساخت آن در سال 2008 به پایان رسیده، منعکسکننده نمادهای چینی باستان از آسمان و زمین است. همچنین، شکل ذوزنقهای خالی در بخش بالایی این سازه عظیم علاوه بر کاهش شدت باد، باعث شده زیبایی آن دوچندان شود.
مورد جذاب دیگر، منظرهای است که از طبقههای بالایی پیش روی علاقهمندان قرار میگیرد. در واقع شما میتوانید با حاضر شدن در محلهای مشخص، نظارهگر شانگهای از ارتفاع تقریبا نیمکیلومتری باشید. به علاوه، نسخه مینیاتوری مرکز مالی جهانی شانگهای نیز در مغازههای این برج به فروش میرسد.
8. تایپه 101 (Taipei 101)
از زمان اتمام این برج در سال 2004 تا سال 2009 که برج خلیفه ساخته شد، تایپه 101 که نام قبلی آن «مرکز مالی جهانی تایپه» بود، به عنوان بلندترین آسمان خراش دنیا شناخته میشد.
ارتفاع برج تایپه 101 که توسط C.Y. Lee & Partners Architects در تایوان طراحی شده است، به 508 متر (1667 فوت) رسیده و مقاومت بسیار زیادی در برابر زلزله و طوفانهای مختلف دارد. همچنین طراحی فوقالعاده آن در کنار تودههای مختلف رو به بیرون، یادآور ساختمانهای سنتی چینی هستند.
اگرچه این سازه زیبا حالا دیگر به عنوان بلندترین آسمان خراش جهان شناخته نمیشود، اما از نظر پایداری در میان ساختمانهای بلند مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. تایپه 101 علاوه بر دریافت جایزه “Platinum” از سوی LEED (استاندارد پیشرو در طراحی محیطی و انرژی)، حالا شامل دیوار شیشهای دو جداره، سیستم مدیریت انرژی پیشرفته و بیشتر نیز میشود.
هرچند، شما واقعا نمیتوانید چنین سازهای را «دوستدار محیط زیست» بخوانید، اما تلاش بسیار مهندسان برای گام برداشتن در این مسیر قابل ستایش است.
7. مرکز مالی چو تای فوک (Guangzhou CTF Finance Centre)
یکی دیگر از بلندترین آسمان خراش های جهان که باز هم توسط KPF طراحی شده، مرکز مالی چو تای فوک گوانجو است که با ارتفاع 530 متر (1739 فوت) رو به روی رودخانه پرل احداث شده و شامل فضای اداری، فضای مسکونی و یک هتل میشود. به علاوه، ویژگی خاص این آسمان خراش، استفاده از روکش سفال در آن است.
دلیل استفاده مهندسان از سفال در ساخت این سازه عظیم، ریشه در فرهنگ چین داشته و این مواد نسبت به آلومینیوم، شیشه و فلز نیز سازگاری بیشتری با محیط زیست دارد. به علاوه، این ماده نسبت به شیشه که در بسیاری از آسمان خراش ها استفاده میشود، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی داشته و از نظر حرارتی نیز بهتر عمل میکند.
مرکز مالی چو تای فوک، اکتبر 2016 افتتاح شد و روزانه 30 هزار نفر از آن استفاده میکنند. به علاوه، در این برج از آسانسورهای فوق سریع هیتاچی نیز استفاده شده است.
6. مرکز تجارت جهانی یک (One World Trade Center)
مرکز تجارت جهانی یک که توسط شرکت مهندسی “Skidmore, Owings & Merrill” یا به اختصار “SOM” طراحی شده، تنها آسمان خراش غربی موجود در لیست بلندترین آسمان خراش های جهان است. هرچند، با اینکه تعداد برجهای بسیار بلند آمریکا زیاد نیست، اما کیفیت مرکز تجارت جهانی یک مورد توجه بسیاری از افراد قرار دارد.
نام این سازه از “North Tower” که در سال 2001 تخریب شد، گرفته شده و با 541 متر (1776 فوت) ارتفاع، بیانگر اعلامیه استقلال آمریکا از بریتانیا است.
ظاهر کلی این برج از آسمان خراش های کلاسیک نیویورک با شکلی مخروطی الهام گرفته شده است. به علاوه، پایه و بیس مکعبی این سازه نیز شباهت بسیاری به North Tower دارد. جالب است بدانید بیش از 40 درصد از مواد مورد استفاده در ساخت مرکز تجارت جهانی یک، بازیافت شده بودند.
مرکز تجارت جهانی یک در سال 2014 افتتاح و وسواس بیش از حد در مهندسی آن باعث شد تا از بسیاری از ضوابط مربوط به ساخت و ساز در نیویورک تجاوز کند. سیستمهای ایمنی همچون پلههای خروج، آنتن ارتباطی، شفتهای تهویه و آسانسورها در یک هسته بتنی با ضخامت حداقل 0.6 متر (2 فوت) قرار گرفتهاند.
5. برج جهانی لوته (Lotte World Tower)
برج جهانی لوته با قرارگیری در جایگاه پنجم از بلندترین آسمان خراش های جهان ، 555 متر (1820 فوت) ارتفاع داشته و توسط KPF طراحی شده است. این ساختمان بسیار بلند به واسطه طراحی غیر معمول نقرهای آن که از سرامیکهای کرهای، ظروف چینی و هنر خوشنویسی الهام گرفته شده، تعریف میشود. همچنین در این برج 123 طبقه، فضای مخصوص دفاتر، هتل، فروشگاه و آپارتمانهای مسکونی استودیویی برای کارمندان نیز وجود داد.
عرشه این برج که کف آن از شیشه کار شده است، در ارتفاع 497.6 متری (1633 فوتی) سطح زمین قرار گرفته و منظرهای فوقالعاده را پیش روی بازدیدکنندگان قرار میدهد. سریعترین آسانسور دنیا که طی یک دقیقه به عرشه میرسد نیز در خدمت مسافران و گردشگران برای بازدید از این بخش خواهد بود.
از موارد قابل توجه دیگر در رابطه با این سازه عظیم میتوان به تکنولوژی های مختلف برای حفظ پایداری از جمله پنلهای خورشیدی، توربینهای بادی و سیستمهای برداشت آب اشاره کرد.
برج جهانی لوته، آوریل سال جاری میلادی در کره جنوبی افتتاح شده است.
4. مرکز تجارت جهانی پینگ ان (Ping An Finance Centre)
مرکز تجارت جهانی پینگ ان با رتبه چهارم در لیست بلندترین آسمان خراش های جهان ، یکی دیگر از زیباترین برجهای سالهای اخیر است که کار ساخت آن در سال 2016 به پایان رسید. این آسمان خراش 599 متری (1965 فوتی) با بیش از 100 طبقه که توسط KPF طراحی و در منطقه کسب و کار مرکزی شهر شنژن قرار گرفته است، شامل 462 هزار متر مربع (4 میلیون و 973 هزار فوت مربع) از فضای طبقه میشود که اغلب آن مورد استفاده دفاتر و شرکتهای مختلف قرار دارد.
روزانه 9 هزار نفر از عرشه این برج که در ارتفاع 550 متری (1804 فوتی) سطح زمین قرار گرفته و تنها چند متر پایینتر از عرشه برج خلیفه به عنوان بلندترین آسمان خراش دنیا است، بازدید کرده و از منظره بینظیری که پیش روی آنها قرار میگیرد، لذت میبرند.
قسمت بالایی مرکز تجارت جهانی پینگ ان به شکلی مخروطی طراحی شده تا تاثیرات باد، تا حد ممکن کاهش یابد. ستونهای سنگی همگرا در بخش بالایی در کنار نمای بیرونی از جنس فولاد ضد زنگ نیز از این سازه عظیم در برابر اصابتهای رعد و برق محافظت خواهند کرد.
3. برج سلطنتی ساعت مکه (Makkah Royal Clock Tower)
برج سلطنتی ساعت مکه با ارتفاع 601 متر (1972 فوت) در قلب مکه قرار گرفته و توسط شش ساختمان کوچکتر احاطه شده است. این مجموعه شامل یک هتل، چندین عرشه، نمایشگاهها و بیشتر شده و در بخش بالایی آن، چهار ساعت بزرگ قرار دارند که میتوان آنها را بلندترین و بزرگترین ساعتهای دنیا در نظر گرفت.
هنگام شب، یک میلیون لامپ ال ای دی این ساعتهای بزرگ را روشن میکنند که نمای زیبایی را پیش روی بازدیدکنندگان قرار میدهد. به علاوه، در بخشهای شمالی و جنوبی این ساعت، عبارت «الله اکبر» نوشته شده و در بخشهای شرقی و غربی نیز آیاتی از قرآن دیده میشود.
از ویژگیهای جذاب دیگر این برج نیز میتوان به قرارگیری یک مرکز مشاهده کروی در ستون و یک هلال درخشان طلایی در نوک آن اشاره کرد.
2. برج شانگهای (Shanghai Tower)
برج شانگهای به عنوان دومین ساختمان بلند در لیست بلندترین آسمان خراش های جهان ، طراحی فوقالعاده زیبایی داشته و احتمالا در نگاه اول، چرخش 120 درجهای آن از قسمت پایینی تا بالاترین بخش، توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. این طراحی که گروه معماری “Gensler” پشت آن بوده است باعث خواهد شد تا جریانهای شدید باد در بالاترین بخش از این آسمان خراش، یعنی ارتفاع 632 متری (2073 فوتی)، تا 24 درصد کاهش پیدا کند.
بعد از شش سال تلاش، سرانجام سال 2016 بود که کار ساخت این پروژه عظیم به پایان رسید. پی و شالوده این آسمان خراش به ناوگانی از کامیونها نیاز داشت تا 63 ساعت، بدون توقف، بتن را منتقل کنند. 106 آسانسور ساخت شرکت میتسوبیشی با سرعت 20 متر بر ثانیه (65 فوت بر ثانیه) در خدمت بازدیدکنندگان برای استفاده از این برج 128 طبقه خواهند بود. به علاوه، مجموع زیربنای طبقات نیز به 420 هزار متر مربع (4 میلیون و 520 هزار و 842 فوت مربع) میرسد.
به گفته سازندگان، برج شانگهای از شیشه دولایه پوشیده شده و 270 توربین بادی نیز نیروی مورد نیاز برای لامپهای بیرونی را تامین خواهند کرد. همچنین آب باران از طریق دیوارههای قیفیشکل این آسمان خراش به منظور استفاده در سیستمهای گرمایشی و سرمایشی، به مخازن بزرگ منتقل میشود. این موارد در کنار فاکتورهای دیگر باعث شدهاند تا برج شانگهای، درجه “Gold” را از “LEED” دریافت کند.
1. برج خلیفه (Burj Khalifa)
همانطور که حدس میزنید، لیست بلندترین آسمان خراش های جهان با معرفی برج خلیفه به پایان میرسد. اگرچه این سازه عظیم توسط SOM طراحی و در سال 2010 افتتاح شده است، اما مدت زیادیست که جایگاه نخست را در میان بلندترین آسمان خراش های جهان دارد. همچنین، برج خلیفه به عنوان بلندترین سازه مستقل دنیا نیز شناخته میشود.
برج خلیفه با ارتفاع 829.8 متر (2723 فوت) در دوبی بنا شده و شامل 160 طبقه میشود. برای درک بهتر این ارقام، کافیست 11 هواپیمای بوئینگ 8-747 را به صورت عمودی (از نوک دماغه تا نوک دم) روی یکدیگر قرار دهید تا ارتفاع آن با برج خلیفه برابر شود! به علاوه، این آسمان خراش، 2.5 برابر برج ایفل ارتفاع دارد.
در بخش داخلی، مجموع زیربنای طبقات به 334 هزار متر مربع (3 میلیون و 595 هزار و 146 فوت مربع) میرسد که دو برابر زیربنای شهر ممنوعه چین یا چهار برابر کاخ باکینگهام لندن است. به صورت تئوری، برج خلیفه به اندازهای بزرگ هست که کاخ لوور را از نظر زیربنایی در آن قرار داده و سپس، فضای کافی برای اضافه کردن کاخ زمستانی روسیه و قلعه ویندسور انگلستان داشته باشید.
یکی از موارد قابل توجه در رابطه با برج خلیفه، مهندسی خارقالعاده آن است که ظرافتهای بسیار زیادی دارد.
از جمله موانع پیش رو هنگام ساخت این برج، عملیات انتقال بتن به بخشهای بالایی تا ارتفاع 600 متر (1968 فوت) بود. سازندگان برای این کار علاوه بر استفاده از ترکیبات خاص، به برخی از بزرگترین پمپهای دنیا برای انتقال بتن با فشاری بالا نیاز بود.
مهندسان با استفاده از یک طراحی بدیع در ساخت این برج، تاثیر فشار باد در ارتفاعات را به حداقل رساندهاند که به گفته “SOM”، این شیوه باعث «سردرگمی» باد شده و از ایجاد گردابهای باد و خطرناک شدن آنها جلوگیری میکند.
اگرچه برج خلیفه با الهام گرفتن از نوعی گل کویری و معماری کلاسیک اسلامی طراحی شده، اما بسیار کاربردی و موثر است. همچنین، استفاده از بتن تقویتشده در کنار شیشه برای پوشش اصلی سبب شده تا مهندسان از فلز کمتری در ساخت این برج نسبت به ساختمان امپایر استیت نیویورک که ارتفاع آن نصف برج خلیفه است، استفاده کنند. این سازه عظیم با شکلی شبیه به حرف “Y” طراحی شده و از بیسی تخت، با الگویی مارپیچی بالا رفته و به صورت پیوسته از حجم آن کاسته میشود.
مدت زمان زیادیست که برج خلیفه، عنوان بزرگترین آسمان خراش دنیا را دارد. اما با کامل شدن برج جده بعد از سال 2020 با ارتفاع بیش از یک کیلومتر، رتبهبندی بلندترین برج های دنیا تغییر خواهد کرد. با این حال برج خلیفه، نقطه عطفی در ماجراجویی بشر برای ساخت سازهها عظیم خواهد بود.