گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ورود اجرام فراخورشیدی به فضای منظومه شمسی، پدیده‌ای بسیار نادر است. اکنون دانشمندان فرصت را غنیمت شمرده و به دنبال ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا (Oumuamua) هستند.
از زمانی که بشر به ابزارهای پیشرفته برای رصد اجرام و وقایع آسمانی دست پیدا کرد، این اولین بار است که یک مهمان ناخوانده به فضای داخلی منظومه منظومه شمسی وارد می‌شود! سیارک اومواموا، به عنوان اولین بازدید کننده خارجی منظومه شمسی است که هم‌اکنون در فاصله بین سیارات زمین و مریخ قرار دارد.
اکنون ستاره‌شناسان این فرصت را غنیمت شمرده و سعی دارند که یک کاوشگر فضایی را به سمت این سیارک پرتاب کنند. این ماموریت فضایی که با نام ابتکار لیرا (Lyra) نام‌گذاری شده، قرار است جنبه‌های تازه‌ای از این جسم فراخورشیدی را برای انسان به نمایش بگذارد.
پروژه لیرا و ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا
این یک ایده جاه‌طبانه است؛ ولی سیارک اوموموا ارزش آن را دارد! با توجه به اینکه سیارک مذکور، یک منشا فراخورشیدی دارد، ویژگی‌های آن بسیار متفاوت با تصورات فعلی ماست.
اومواموا یک سیارک سیگاری شکل بوده که درازای این شی عجیب، 10 برابر پهنای آن است! در فضای داخلی منظومه شمسی، تاکنون هیچ سیارکی با این شکل و شمایل دیده نشده بود و به همین علت، دانشمندان برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن ترغیب شده‌اند. گفته می‌شود که این سیارک احتمالا از جنس سنگ و فلز بوده و به علت قرار داشتن در معرض تشعشعات کیهانی، به رنگ قرمز درآمده است.
بر اساس آخرین برآوردها، سیارک اومواموا از ناحیه ستاره وگا (Vega) یا «کرکس نشسته» در صورت فلکی لیرا (Lyra) یا «شلیاق» مسیر خود را آغاز کرده و با سرعتی نزدیک به 95 هزار کیلومتر بر ساعت، به ماجراجویی خود ادامه می‌دهد.
مسافری از فضای دوردست
در ابتدا تصور می‌شد که این جسم فراخورشیدی، از مدار ستاره وگا به سمت منظومه شمسی آمده باشد. ولی با در نظر گرفتن سرعت متوسط آن، این سیارک باید 300 هزار سال زمان را برای رسیدن به زمین صرف کرده باشد! البته این را هم باید در نظر گرفت که در این گذشته‌ی دور، موقعیت ستاره وگا در آسمان نیز با وضعیت فعلی آن تفاوت داشت.
این بدان معناست که سیارک اومواموا ضمن خروج از ستاره وگا، صدها میلیون سال در سفر بوده تا نهایتا به منظومه شمسی ما راه پیدا کند.
مطالعات بیشتر بر روی این جسم بین ستاره ای ، می‌تواند اطلاعات بسیار بیشتری را درباره منظومه شمسی و طریقه شکل‌گیری آن به ما نشان دهد. از سوی دیگر، این اولین بار است که می‌توان به نظاره یک جسم فراخورشیدی از منظومه‌ای دور نشست؛ بنابراین ستاره‌شناسان به هیچ وجه حاضر نیستند فرصت موجود را از دست بدهند.
به همین سبب گروهی از دانشمندان و مهندسان موسوم به «ابتکار برای مطالعات بین ستاره‌ای» (Initiative for Interstellar Studies) در این راه پیش‌قدم شده و به دنبال ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا هستند! ولی همانطور که درمورد «دنباله‌دار 67 پی/چوریوموف-گراسیمنکو» (67P/Churyumov–Gerasimenko) دیدیم، فرود آوردن یک کاوشگر اکتشافی بر روی سیارک‌های در حال حرکت امری بسیار پیچیده و دشوار است.
با این تفاسیر، مهم‌ترین مانع موجود برای ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا ، چالش فرود آوردن فضاپیما بر سطح آن است. دنباله‌دار 67 پی، به دور خورشید گردش می‌کند و از منظومه شمسی خارج نمی‌شود. ولی شرایط در مورد سیارک اومواموا بسیار پیچیده است؛ چرا که این سیارک به زودی برای همیشه منظومه شمسی را ترک خواهد کرد.
زمانی که سیارک اومواموا به نزدیکی خورشید رسید، شتاب خود را به طرز قابل توجهی افزایش داد و به سرعتی در حدود 38 کیلومتر در ثانیه رسید. ستاره‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند که همزمان با فرا رسیدن می ماه 2018، این سیارک به نزدیکی سیاره مشتری خواهد رسید.
فضاپیمای روزتا (Rosetta) پس از 10 سال تعقیب دنباله‌دار 67 پی، سرانجام توانست با طی مسافتی در حدود 510 میلیون کیلومتر بر سطح آن فرود بیاید. کاوشگر جونو (Juno) نیز توانست مسیر 588 میلیون کیلومتری زمین تا سیاره مشتری را در عرض 5 سال پیمایش کرده و ماجراجویی علمی خود را آغاز نماید.
فضاپیمای افق های نو (New Horizons) و وویجر 1 (Voyager I) که هردوی آن‌ها سریع‌ترین اشیای ساخته شده توسط بشر هستند، به اندازه نصف سیارک اومواموا سرعت داشته‌اند. با این حال، ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا یک چالش بسیار پیچیده و دشوار به حساب می‌آید که ستاره‌شناسان معتقدند که در مورد این جسم بین ستاره‌ای، چنین پیچیدگی‌هایی کاملا طبیعی بوده و ارزشش را دارند!
با وجود اینکه ستاره‌شناسان علاقه بسیاری برای کسب اطلاعات دقیق از این جسم فراخورشیدی دارند، شاید چنین ماموریتی بتواند محدودیت‌های موجود در فناوری امروزی را از بین بردارد. از این رو، پروژه «لیرا» علاوه بر آنکه از دیدگاه علمی اهمیت دارد، بلکه یک چالش تکنولوژیکی جاه‌طلبانه نیز به حساب می‌آید.
پروژه لیرا و ارسال فضاپیما به سیارک امواموا
عناصر کلیدی برای موفقیت در این ماموریت، مدت زمان سفر، سرعت فضاپیما، مشخصه انرژی و سرعت سیارک امواموا هستند. اگر فضاپیمای لیرا طی 5 الی 30 روز آینده به فضا پرتاب شود، چه سرعتی نیاز است تا در آینده‌ای نزدیک بتوان سیارک اومواموا را ملاقات کرد؟ این سوالی است که محققان با مدل‌سازی اولین برآوردهای خود به آن برخوردند.
یک مشکل اساسی این است که محاسبات فعلی دانشمندان، بر اساس سرعت حرکت احتمالی 95 هزار کیلومتر بر ساعت انجام گرفته و سیارک اومواموا قرار است که با افزایش تدریجی سرعت خود، به چنین مقداری دست پیدا کند.
شاید با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته در حال توسعه نظیر بادبان‌های خورشیدی، امکان ارسال کاوشگر به سیارک اومواموا با شانس بیشتری فراهم شود. در عین حال، دانشمندان می‌توانند با بهبود سیستم‌های تشخیص و محاسبات خود، با آزمون و خطای متعدد سرانجام به نتیجه مورد نظر دست پیدا کنند.
برنامه‌ریزی برای این ماموریت بسیار مهم، تاثیر بسیار پر رنگ توسعه فناوری‌های جدید همچون پرتوهای لیزر از پروژه استار شات (Project Starshot) از دستاوردهای ابتکارات خط‌شکن (Breakthrough Initiatives) را برای شمار بسیاری از ستاره‌شناسان مشخص کرد. این دستاوردها، به شکل انعطاف‌پذیری در قبال رویدادهای غیرمنتظره بعدی واکنش نشان داده و می‌توانند ما را در کسب اطلاعات دقیقی از آنان یاری کنند. برای مثال، ارسال مجموعه‌ای از کاوشگرهای کوچک به سیارک اومواموا، می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای احتمالی مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به فراهم بودن زیرساخت‌های مورد نیاز، ستاره‌شناسان قادر خواهند بود تا در عرض یک سال، اولین گروه از کاوشگرها را به سمت سیارک اومواموا ارسال کنند.
