سالها پیش قدیمی ترین مومیایی جهان با قدمتی بیش از 7000 سال در شیلی کشف شد، اما متاسفانه این مومیایی به دلیل ناشناختهای در حال از بین رفتن است و دانشمندان سعی در توقف این روند دارند.
در اوایل دهه 1900 حدود 300 مومیایی شامل زن، مرد و کودک در امتداد سواحل جنوبی پرو و شمال شیلی به طور اتفاقی کشف شدند و باستان شناسان قدمت آنها را مربوط به 5000 سال قبل از میلاد مسیح اعلام کردهاند و به همین دلیل عنوان قدیمی ترین مومیایی جهان به آنها تعلق گرفت.
به نظر میرسد این مردم توسط اقوام شکارچی به نام Chinchorro مومیایی شدهاند و ظاهرا آنها 2000 سال قبل از مصریان مومیایی کردن مردگان را شروع کردهاند. در حالی که مصریها فقط پادشاهان و بزرگان خود را مومیایی میکردند، Chinchorro ها بیشتر مردم عادی مانند بچهها بزرگها و افراد مسن را نیز مومیایی میکردند که نشان دهنده داشتن یک جامعه متعادل و یکدست است.
اما متاسفانه این مجموعه از مومیاییهای قدیمی یافته شده در شمال شیلی به علت افزایش رطوبت هوا، آرام آرام به لجنهای سیاه تبدیل شدهاند و دانشمندان در حال تحقیقاتی هستند که روند این تخریب را متوقف کنند.
بیش از 100 نفر از این مومیاییهای که قدمت آنها به 7000 سال پیش میرسد، کم کم شروع به تغییر شکل کردند. به همین دلیل سال گذشته سازمانهای محلی این مومیاییها را به بخش فرهنگی سازمان ملل متحد معرفی کردند؛ و یونسکو آنها را به عنوان یک میراث جهانی به رسمیت شناخت.
البته شناختن مومیاییها به عنوان میراث جهانی به تنهای باعث نجات آنها نخواهد شد اما محققان امیدواردند این اتفاق باعث شود تا توجه بیشتری از جامعه جهانی به آنها معطوف شود و بتوانند با کمک سازمانهای مختلف از تخریب قدیمی ترین مومیایی جهان جلوگیری کنند.
چرا قدیمی ترین مومیایی جهان درحال نابودی است؟
برخی از دانشمندان معتقد هستند این تخریب نتیجه رشد کلنیهای باکتری است که در پوست مومیایی وجود دارد. سرجیو مدیناپرا رئیس دانشگاه تاراپاکا در شیلی به خبرنگار رویترز گفت:
برنامه آنها شروع روند محافظ و جلوگیری از تخریب بیشتر این مومیاییها با کمک دولت شیلی و جامعه جهانی است.
طبق تحقیقات دانشمندان، مقدار زیادی آرسنیک در بدن این مومیاییها پیدا شده، این ماده مربوط به مناطق آتش فشانی است که احتمالاً وارد آب آشامیدنی آنها میشده است. مصرف آرسنیک میتواند به مرگ و میر ناگهانی و سقط جنین منجر شود که احتمالاً برای آنها بسیار اندوهناک بوده است و همین امر باعث شده تا آنها روی به مومیایی و حفظ کردن اجساد عزیزان خود بیاورند. شاید به همین دلیل است که بیشتر مومیاییهای پیدا شده کودک هستند.
یکی از دلیلهای که این مومیاییها برای این مدت طولانی حفظ شدهاند، این است که آنها در خاک خشک کویر آتاکاما دفن شدهاند که اغلب بارندگی در آنجا رخ نمیدهد، مثلاً در 400 سال گذشته هیچ بارانی در آن خطه رخ نداده است.
در طول یک قرن گذشته آنها آهسته آهسته از بخشهای مختلف کشف شده و برای نگهداری به مؤسسات محلی منتقل شدند، اما از سال 2015 این مومیاییها روبه نابودی گذاشتند.
رالف میچل، استاد زیست شناسی دانشگاه هاروارد، گفت:
ما میدانستیم که مومیاییها در حال از بین رفتند بودند اما هیچ کس نمیفهمید چرا، زیرا این نوع تخریب هیچگاه قبل از این دیده نشده بود.
تجزیه و تحلیل بافتهای مومیاییها نشان میدهد که باکتریهایی باعث از بین رفتن آنها میشوند که البته مربوط به دوران قدیم نیستند. این باکتریها روی پوست مردم به طور معمول وجود دارد ولی مشخص نیست که چرا روند فرسایش را در این مومیاییها شتاب داده است.
میچل به خبرگزاری رویترز گفت:
احتمالاً به محض اینکه دما و رطوبت مناسب برای باکتریها پدید آمده آنها شروع به تغذیه کردن از پوست این مومیاییها کردهاند
از آنجا که این مومیاییها از مدلهای مصری حدود 2000 سال قدیمیتر هستند، پس باید گفت که اهمیت آنها بسیار فراوان است و دانشمندان امیدوارند تا بتوانند راه حلی برای حفظ و نگهداری آنها پیدا کنند.