تصاویر منظومه شمسی مجموعهای چشمنواز از عکسهای تهیهشده از سیارهها و اجرام آسمانی موجود در سیستم ستارهای ماست که به کمک تجهیزات ستاره شناسی پیشرفته جدید، گردآوری شده است.
تصور و درک ما از منظومه خورشیدی، در حال حاضر به مراتب متفاوتتر از آن چیزی است که در کلاسهای درس آموزش دیدهایم و بخش بزرگی از این موضوع به ساخت و استفاده از تجهیزات فوق پیشرفته ستاره شناسی مربوط میشود که به کمک آنها تصاویر حیرتانگیزی از گوشه گوشه سیستم ستارهای ما تهیه شده است؛ از فضاپیماها و کاوشگرهایی مانند کاسینی (Cassini) و جونو (Juno) گرفته که سیارههای همسایه ما را به تصویر کشیدهاند، تا تلسکوپهایی مثل هابل که از کهکشانها و سحابیهایی در فاصله هزاران و میلیونها سال نوری عکسبرداری میکنند.
البته تهیه تصاویر فضایی شگفتانگیز تنها هدف ساخت این تجهیزات نیست و دلیل اصلی، کسب اطلاعات دقیق از پدیدههای مختلف جهان است؛ به عنوان مثال مدتی پیش کاوشگر روزتا (Rosetta) با گردش به دور یک ستاره دنبالهدار، آمینواسیدها و مولکولهای کلیدی که اجزا اولیه به وجود آمدن زندگی هستند را در این جرم آسمانی کشف کرد. به واسطه این یافته بزرگ، مهر تایید دیگری بر این فرضیه که ستارههای دنبال دار برای اولین بار حیات را به سیاره ما آوردهاند، زده شد.
عکس های فضایی چشمنواز تهیهشده توسط روزتا هم در کنار نشان دادن جزئیات ماموریت انجامشده، باعث شگفتی علاقهمندان به دنیای خارج از جو سیاره شد.
کاوشگرهای دیگری مانند کنجکاوی هم وجود دارند که در حال جستجوی سطح مریخ هستند و از طرف دیگر، اطلاعات کسبشده از فضاپیماهای مختلف ارسالی توسط ناسا (NASA) و سازمانهای فضایی دیگر تا سالهای آینده موردبررسی و تجزیه تحلیل دانشمندان قرار خواهند گرفت.
بسیاری معتقدند که قرن اخیر بهترین زمان ممکن برای پیگیری اکتشافات فضایی، در طول تاریخ است و با برنامههای مختلف برای ارسال کاوشگر دیگری به مریخ و فضاپیماهایی برای گردش به دور خورشید و سیارههای دیگر منظومه شمسی، شگفتی این شاخه از علم در سالهای پیش رو از آنچه که هست بیشتر خواهد شد.
در همین رابطه گالری از تصاویر منظومه شمسی تهیه شده که جزئیات مختلف اکتشافات فضایی اخیر را به خوبی نشان میدهد و مرور آن برای هیچکدام از علاقهمندان به ستاره شناسی خالی از لطف نیست؛ این شما و این هم گوشهای از جهان اطراف ما:
نگاه کردن به خورشید با چشم غیرمسلح اصلا ایده خوبی نیست و به همین خاطر، تجهیزاتی مانند تلسکوپ فوق پیشرفته آرایه میلیمتری بزرگ آتاکاما یا همان آلما (ALMA) در کشورهایی مانند شیلی ساخته شدهاند که وظیفه نگاه کردن و بررسی دقیق نزدیکترین ستاره نزدیک به سیاره ما را بر عهده دارند؛ این تصویر از مجموعه عکس های منظومه شمسی در ژانویه 2017 تهیه شده است.
تصویر دیگی از لکه خورشیدی عظیم موجود در سطح این ستاره که به وسیله آلما ثبت شده است.
در مجموعه تجهیزات نجومرادیویی آلما، 66 آنتن مختلف وجود دارد که عکس بالا از سطح خورشید تنها با یکی از آنها گرفته شده است.
در ادامه گالری تصاویر منظومه شمسی توجه شما را به عکسی از ویدیوی تایم لپس یکساله خورشید که در ناسا تهیه شده، جلب میکنیم.
در ماه مارس سال 2015 یکی از ماهوارههای آژانس فضایی اروپا (ESA) نمایی حیرتانگیز از یک خورشید گرفتگی را ثبت کرد.
تصویری از یکی از پدیدههای جوی خورشید که منطقهای رقیق و با چگالی کم از سطح این ستاره، با نام حفره تاج خورشید را نشان میدهد؛ عکس بالا توسط تجهیزات ناسا تهیه شده است.
در یک مقاله از سال 2016 نشان داده شد که بخش تیره مانند نقشهی رنگی تهیهشده از سیاره عطارد که در قسمت بالای تصویر مشخص است، در گذشتهی دور، به واسطه فورانهای متعدد آتشفشانها به وجود آمده است.
سطح عطارد از دید فضاپیمای مسنجر (MESSENGER)؛ سال 2013
عکس بعدی از تصاویر منظومه شمسی هم متعلق به عطارد است؛ با تحلیل دادههای کاوشگر مسنجر در سال 2016 دانشمندان درهای قابلتوجه در سطح این سیاره را کشف کردند که بر اساس تحلیل محققان با سرد شدن و متراکم شدن عطارد به وجود آمده است.
زهره، دومین سیاره منظومه شمسی
عکس دیگری از زهره که با کنار هم قرار دادن دادههای دو رصدخانه در سال 2015 تهیه شده است.
سطح زهره با ابرهای اتمسفری ضخیمی پوشانده شده است.
عکس دیگری از گالری تصاویر منظومه شمسی که عبور زهره از جلو خورشید را از دید رصدخانه SDO نشان میدهد.
زمین از فضا؛ تهیه شده توسط تجهیزات پیشرفته ماهواره Suomi NPP در ژانویه 2012
شما به تماشای زیباترین تصاویر سیاره زمین از فضا دعوت شدهاید
تصویر دیگر از زمین که قطب شمال را نشان میدهد.
فضاپیمای DSCOVR ناسا در 6 جولای 2015 این نمای شگفتانگیز از زمین را ثبت کرد.
عکسی از سرویس گوگل ارث (Google Earth) که ویژگیهای جغرافیایی بخشی از سیاره در سال 2016 را به وضوح نشان میدهد.
کوههای آلپ سویس از دید گوگل ارث
تصویر طلوع زمین (Earthrise) که از نزدیکی ماه تهیه شده و سطح این قمر به خوبی در آن نمایان است؛ این عکس به وسیله مدارگرد شناسایی ماه (LRO) ناسا ثبت شده است.
سایه مربوط به خورشید گرفتگی کامل سال 2017 بر روی کشور آمریکا که در آگوست این سال، توسط LRO به ثبت رسیده است.
عکس دیگر از گالری تصاویر منظومه شمسی که زمین را از دید ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) نشان میدهد.
یکی از آثار فضانورد ناسا و عکاس حرفهای، دونالد پتیت (Donald Pettit) که مدتی را در ایستگاه فضایی بین المللی گذراند.
تصویر تایم لپس شگفتانگیزی از فضانورد پتیت در ISS
تایم لپس دیگری از ایستگاه فضایی بین المللی
آبی بیکران سیاره از نگاه دونالد پتیت
عبور ماه از بین زمین و فضاپیمای DSCOVR در سال 2016
لحظهای دیگر از گذر قمر زمین از میان سیاره میزبان و دوربین پیشرفته کاوشگر DSCOVR
تصویری ترکیبی از ماهگرفتگی سال 2007
بزرگترین ابر ماه تاریخ که در ماه نوامبر 2016 اتفاق افتاد.
تصویری دیگر از مجموعه تصاویر منظومه شمسی که سیاره مریخ را از دید تلسکوپ فضایی هابل (Hubble) در می 2016، نشان میدهد.
کاوشگر کنجکاوی ناسا این عکس را از داخل دهانه گیل (Gale) در سطح مریخ ثبت کرد.
شکاف عمیق درهوار مارینر (Valles Marineris) در استوای مریخ
سلفی کنجکاوی در سطح چهارمین سیاره منظومه شمسی در سال 2015
خاکریزهای شنی سطح مریخ
عکسی از منطقه مورای باتس (Murray Buttes) مریخ
تصاویر تهیهشده از خاکریزهای شنی مریخ امواج کوچکی را نشان میدهد که آنها را از خاکریزهای موجود بر روی زمین، متمایز میکند؛ مارس 2017
یکی از عکسهای شگفتانگیز تهیهشده از مورای باتس مریخ، مربوط به اواخر سال 2016
نمای دیگری از مورای باتس
فضاپیمای مارس اکسپرس (Mars Express) در سال 2012 این عکس سه بعدی برجسته شده را از قمر مریخ که فوبوس (Phobos) نام دارد را گرفت.
عکس دیگری از قمر فوبوس
نمای نزدیک دهانههای موجود در سطح یکی از سیارههای کوتوله منظومه شمسی که با نام سرس (Ceres) شناخته میشود؛ سرس بزرگترین جرم آسمانی موجود در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری است.
عکس دیگری از سطح سرس
جزئیات سطح سیاره کوتوله سرس از دید فضاپیمای دان (Dawn)
مورد بعدی از گالری تصاویر منظومه شمسی مربوط به سطح ستاره دنبالهدار ۶۷ پی/چوریوموف-گراسیمنکو (67P/Churyumov-Gerasimenko) بوده که توسط فضاپیمای فیله (Philae) از آژانس فضایی اروپا تهیه شده است. فیله در سال 2014 به عنوان اولین کاوشگر فرود آمده بر روی یک ستاره دنبالهدار، تاریخساز شد.
عکس دیگری از سطح ۶۷ پی/چوریوموف-گراسیمنکو
۶۷ پی/چوریوموف-گراسیمنکو از نمایی دیگر
طوفانهای عظیم قطبهای سیاره مشتری در ماه می 2017 توجه زیادی را به خود جلب کردند؛ این عکس توسط فضاپیمای جونو به زمین مخابره شده و جزئیات طوفانها را نشان میدهد.
عکسی شگفتانگیز از سطح پنجمین سیاره منظومه شمسی
مشتری از نمایی دیگر
ترکیبی از دادههای تصویری کاوشگر جونو از سیاره مشتری
لکه قرمز عظیم مشتری که در این عکس ویرایششده، به خوبی قابل رویت است.
مشتری از فاصله 11,500 کیلومتری
عکسی ترکیبی از قمر اروپا (Europa) که با کنار هم گذاشتن 12 فریم مختلف به دست آمده است؛ اروپا قمر مشتری بوده و به عنوان یکی از اصلیترین کاندیداهای میزبانی حیات در منظومه خورشیدی ما شناخته میشود.
قمر یخی اروپا از نمایی دیگر
کاوشگر شگفتانگیز و معروف کاسینی درِ جدیدی را به دنیای سیاره زحل باز کرد.
در گوشه سمت راست بالای این عکس از فضاپیمای کاسینی، قمر پاندورا (Pandora) به سختی قابل رویت است. پاندورا یکی از 52 قمری است که به دور این قول گازی گردش میکند.
تصویری از حلقه C سیاره زحل که در تاریخ 3 ژوئن ثبت شده است.
جرم کوچکی که بالای حلقههای زحل دیده میشود، قمر دیون (Dione) بوده که عکس آن توسط کاسینی شکار شده است.
عکسی شگفتانگیز از عبور قمر انسلادوس (Enceladus) زحل در مقابل یکی دیگر از ماهها به نام تیتس (Tethys)
قمر دیون از نمای نزدیک
قطب شمال قمر انسلادوس زحل تعداد بیشماری شکاف و دهانه مختلف دارد؛ این عکس در سال 2015 ثبت شد.
تصویر ترکیبی که در بالا میبینیم با کنار هم قرار داده تصاویر تلسکوپ هابل و کاوشگر وویجر 2 (Voyager 2) تهیه شده است؛ این عکس که از طرف ناسا منتشر شد، سیاره اورانوس را در سال 2017 نشان میدهد.
سیاره نپتون از چشم کاوشگر وویجر 2، از فاصله 7 میلیون کیلومتری؛ این عکس در سال 1989 تهیه شده و تا به امروز یکی از دقیقترین تصاویر موجود از این سیاره است.
نپتون از چشم تلسکوپ فضایی هابل
نپتون در کنار قمرش تریتون (Triton)
عکسی از کاوشگر نیوهورایزنز (New Horizons) در حال نزدیک شدن به پلوتو؛ 8 جولای 2015
این تصویر چیزی در حدود 16 ساعت پس از عبور نیوهورایزنز از نزدیکی پلوتو در سال 2015 به ثبت رسیده است.
هلال پلوتو از چشم نیوهورایزنز
تصویری شگفتانگیز از جزئیات سطح پلوتو
دشت عظیم اسپاتنیک پلانوم (Sputnik Planum) در سمت چپ این تصویر که از سطح پلوتو تهیه شده، به خوبی مشخص است.
نمای بالا متعلق به قمر شارون (Charon) پلوتو بوده که با استفاده از دوربین پیشرفته MVIC نیوهورایزنز تهیه شده است؛ با کمک این دوربین جزئیات سطح شارون با دقت 2.9 کیلومتر نقشهبرداری شده است.
عکسی حیرتانگیز از پلوتو و قمر شارون
نمایی خیالی از جرم آسمانی 2014 MU69 در کمربند کویپر که هدف بعدی نیوهورایزنز برای کاوش است.
مورد آخر از گالری تصاویر منظومه شمسی، مشتری، غول گازی شگفتانگیز سیستم ستارهای ما را از چشم کاوشگر جونو نشان میدهد.